Μαρία Πρωτόπαππα: «Ο χρόνος που περνά από μέσα μου με κάνει αυτό που είμαι κάθε στιγμή»

Είναι αναμφίβολα μία από τις πιο ταλαντούχες ηθοποιούς τη γενιάς της. Και ταυτόχρονα μία πολύ όμορφη γυναίκα.

Ο λόγος για τη Μαρία Πρωτόπαππα που αυτήν την περίοδο μοιράζεται σε δύο ρόλους. Αυτόν της σκηνοθέτιδας και αυτόν της ηθοποιού.

Έτσι, από τη μία καταπιάνεται σκηνοθετικά μ’ ένα από τα κορυφαία και πιο απαιτητικά έργα του γερμανόφωνου θεάτρου το «Ρίττερ, Ντένε, Φος» του Τόμας Μπέρνχαρντ έχοντας στο πλάι της τρεις κορυφαίους ηθοποιούς, Στεφανία Γουλιώτη, Λουκία Μιχαλοπούλου και Αργύρη Ξάφη. Από την άλλη ενσαρκώνει τον εμβληματικό ρόλο της Μάρθας στην παράσταση «Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ» του Έντουαρντ Άλμπυ, στο θέατρο Βρετάνια υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη.

Το infowoman είχε μαζί της μία εφ όλης της ύλης συζήτηση….

Από πρωταγωνίστρια στο «Ποιος Φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ», σκηνοθέτιδα στο «Ρίτερ Ντενε Φος» στο θέατρο Τέχνης. Εκτελείτε οδηγίες στο πρώτο, δίνετε στο δεύτερο…. Μοιράζεστε ευκολία στους δύο αυτούς ρόλους;

Ναι αμέ, γιατί όχι; Παντού συνεργάζεται κανείς. Κάνει τη δουλειά που έχει αναλάβει, όσο καλύτερα μπορεί, ή του επιτρέπουν οι συνθήκες. Δεν είμαστε υπάλληλοι στην Τέχνη, άσχετα αν δεν το έχουμε καταλάβει ολοκληρωτικά. Και ξέρετε, στη σκηνοθεσία δε δίνεις οδηγίες. ακούς και βλέπεις, απορροφάς και αφουγκράζεσαι, επιλέγεις, διαχειρίζεσαι. Το ίδιο κάνεις και σαν ηθοποιός. Και στις δύο περιπτώσεις, συνθέτεις σε συνύπαρξη με κάποιον άλλον.

Τι σας γοητεύει στη Βιρτζίνια Γουλφ; Πού ακουμπά το σήμερα;

Με ενδιαφέρει κάθε έργο που δεν είναι μονοδιάστατο, που το βάθος του το ανακαλύπτεις μέρα τη μέρα, που σε βάζει σε αναπάντεχες περιοχές σκέψης και σχέσεων. Ό,τι ακουμπά στην ψίχα των πραγμάτων, ακουμπά στο σήμερα λόγω διαχρονικότητας.

Πόσο ρεαλιστικά αντικατοπτρίζει τις ανθρώπινες σχέσεις το έργο αυτό; 

H Tέχνη δε χρειάζεται να είναι ρεαλιστική. Υπάρχει για να παίρνει τα ανθρώπινα βιώματα και ερωτήματα και να τα εξετάζει με τον δικό της τρόπο, μέσα από την ποίηση και την αισθητική. Η Τέχνη είναι παραμυθία και παρηγοριά, ακόμα και όταν μιλάει για την απελπισία ή τον πόνο. Η σχέση του ζευγαριού στο έργο αυτό είναι μια αλληγορία για τη φθορά των αξιών και για την αγάπη και για το υπαρξιακό αδιέξοδο του θανάτου. Απλώς γίνεται με μια τεχνοτροπία θεατρικής τέχνης που μοιάζει με ρεαλισμό, αλλά δεν είναι μόνο αυτό.

Έχετε έρθει ποτέ στη θέση της ηρωίδας που ενσαρκώνετε; Έχετε βιώσει μία τόσο έντονη σχέση; 

Έντονες σχέσεις έχω βιώσει, αλλά όχι τόσο μεγάλης δέσμευσης και διάρκειας, δεν έχω ζήσει την εξάρτηση σε τέτοιο βαθμό ούτε και τη συντροφικότητα και τη ζύμωση βέβαια.

Αγαπιέται τελικά το ζευγάρι του έργου; Τι είναι αυτό που σώζει τη σχέση τους; 

Ερωτεύτηκαν και αγαπήθηκαν και αγαπιούνται. Είναι σύντροφοι, υπάρχουν ο ένας για τον άλλο, ο ένας έχει καθορίσει τον άλλο. Μοιράζονται την κόλασή τους την υπαρξιακή, ναι.

Πιστεύετε πως οι ανθρώπινες σχέσεις σήμερα έχουν αλλάξει σε σχέση με το παρελθόν ή έχουν γίνει περισσότερο δύσκολες; 

Δεν μπορώ να συγκρίνω το παρελθόν που δεν έχω ζήσει με το τώρα.  Συνήθως όταν κάτι απομακρύνεται μες τον χρόνο, ακόμα, μέσα στις δεκαετίες, στους αιώνες, η συνήθης τάση είναι να εξιδανικεύουμε και να δημιουργούμε μυθολογία. Οι σχέσεις επηρεάζονται πολύ από τα κοινωνικοπολιτικά σχήματα που διαμορφώνουν τις κοινωνίες και τον καθημερινό τρόπο ζωής, και πλέον έχει προστεθεί στις επιρροές σε σημαντικό βαθμό η τεχνολογία. Είμαστε συνδεδεμένοι κι επικοινωνούμε χωρίς επαφή. Παράξενα πράγματα για τη φύση μας. Η συνύπαρξη και η κοινωνία με άλλους είναι μια τέχνη που ξεμαθαίνουμε ίσως.

Πώς προέκυψε η σκηνοθεσία του έργου του Μπέρνχαρντ;

Η Στεφανία Γουλιώτη και η Λουκία Μιχαλοπούλου μού ζήτησαν συνεργασία, και έπειτα από έναν μαραθώνιο περιπετειών καταλήξαμε στον Μπέρνχαρντ, εγώ προσωπικά αγνοώντας τα βάθη, γνωρίζοντας ωστόσο τη δυσκολία. Ευτυχώς, για εμένα, η ενασχόληση μαζί του υπήρξε ένα απρόσμενο, φωτεινό σημείο στον τρόπο σκέψης μου. 

Σκιαγραφήστε μας τους ρόλους και τη δυναμική τους…

Ο Μπέρνχαρντ είναι εξαιρετικά πολύπλοκος, για να μπορέσω σε δυο γραμμές να μεταφέρω κάτι. Μπορώ να πω, πως το «Ρίττερ, Ντένε, Φος» είναι από τα ελάχιστα έργα όπου πρωταγωνιστεί ένα ανθρώπινο τρίγωνο,  χωρίς ιεραρχία, όπου όλοι είναι ισοδύναμοι, και φοβερά ισχυροί, κι αυτό το σχήμα από μόνο του δημιουργεί απίστευτα μαγνητικά πεδία, είναι ένα πυρηνικό έργο. Το οποίο δύσκολα μπορεί να πει κάποιος πως το πλησιάζει σε ένα καλό ποσοστό, πόσο μάλλον στο να το εξαντλήσει.

Πώς δουλεύετε ως σκηνοθέτιδα;

Ασχολούμαι και με ενδιαφέρουν πολύ: ο λόγος, η αναπνοή, ο ηθοποιός, η συμπεριφορά, και οι μαγικοί χώροι και ατμόσφαιρες που δημιουργούνται στον χώρο.

Έχετε ζηλέψει ποτέ κάποιο ρόλο;

Σίγουρα έχω λιμπιστεί ερμηνείες, και αυτό είναι υπέροχο, μου δίνει τρομερή έμπνευση να θαυμάζω. Ρόλους, γενικά, δε στοχεύω.

Ποια στιγμή από τη μέχρι τώρα καριέρα σας έχει μείνει μέσα σας ως η πιο δυνατή;

Δεν ξεχωρίζω στιγμές. Υπήρξαν ζώνες, σκαλιά, στάδια αλλαγής και εξέλιξης μέσα σε όλη τη διάρκεια που ασχολούμαι με το θέατρο. Υπήρξαν και στασιμότητες, άγονες περιοχές, φυσικά. Ωστόσο, θεωρώ πως οι εμπειρίες είναι πάντα γόνιμες όταν τις επεξεργάζεσαι σωστά, όταν δεν τις αφήνεις απλώς να προσπερνούν. Μου αρέσει να τις αξιοποιώ και τις θετικές και τις αρνητικές.  

 Τι δυσκολεύει περισσότερο τη ζωή σας σήμερα;

Η έλλειψη ανάπαυλας, χαλαρότητας και φυσικής ζωής. Στην Αθήνα, ενώ οι Έλληνες δεν τρέχουμε και σαν άλλους λαούς, με υπερβολικό ψυχαναγκασμό, υπάρχει μια μικρή υστερία, μια διάσπαση προσοχής, κάτι που κάνει τον κόσμο να μην καταφέρνει να απορροφηθεί, ακόμα και σε κάτι που του είναι ευχάριστο και ωφέλιμο. Δεν εστιάζουμε πια, και αυτό το νιώθω σαν επικίνδυνη διαταραχή -ή όταν εστιάζουμε το κάνουμε με μανία, ανθυγιεινά.

Σας φοβίζει ο χρόνος που περνά από πάνω σας; 

Ο χρόνος που περνά από μέσα μου με κάνει αυτό που είμαι κάθε στιγμή. Ο στόχος μου είναι να μπορώ να απορροφώ, ή μάλλον να εγκαθίσταμαι στο τώρα, στο παρόν, στη στιγμή, με ευκολία. Είναι πάρα πολύ δύσκολο να μην ασχολείσαι με το πριν ή με το αμέσως μετά. Τώρα, ο χρόνος που περνάει από πάνω μου, όπως λέτε, αποτυπώνει το πώς έχω φερθεί στον εαυτό μου, άλλοτε με ανταμείβει, άλλοτε νιώθω πως με τιμωρεί.

Γενικότερα φροντίζετε τον εαυτό σας σαν γυναίκα; Προσέχετε το σώμα και τη διατροφή σας; 

Δεν είμαι απρόσεκτη και αδιάφορη για το τι τρώω και σε τι κατάσταση είναι το σώμα μου. Κάνω λάθη. Bαριέμαι πάρα πολύ να φροντίζω tην εικόνα μου στην καθημερινή ζωή. Θέλω την άνεσή μου και τα απολύτως απαραίτητα. Δε θεωρώ πως οι γυναίκες οφείλουμε να χάνουμε φρικτά πολύ χρόνο και χρήμα από τη ζωή μας, τη δημιουργικότητά μας για να δείχνουμε θελκτικές.

Σε δέκα χρόνια φαντάζεστε τον εαυτό σας να…..

Δεν έχω ιδέα. Η ζωή φέρνει τόσες ανατροπές …