Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα: Η γυναίκα πίσω από το όραμα της Τέχνης

Αν η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα ήταν ακόμα εδώ, θα μας περίμενε σήμερα στην Εθνική Πινακοθήκη, για να παρουσιάσει μια μεγάλη έκθεση για τον Κωνσταντίνο Παρθένη. Μια έκθεση που προετοίμαζε για χρόνια, με μεγάλη αφοσίωση, με έργα του Αλεξανδρινού ζωγράφου, τα οποία αξίζει όλοι μας να γνωρίσουμε.

Τριάντα ολόκληρα χρόνια αφιέρωσε, η κορυφαία ιστορικός τέχνης, προκειμένου να αναδείξει τους μεγάλους σταθμούς της ελληνικής τέχνης, σε όλη την Ελλάδα. Ενώ με τον εκσυγχρονισμό και την ανακαίνιση της Εθνικής Πινακοθήκης, κατέστησε το μουσείο αυτό ένα από τα πιο αξιόλογα της Ευρώπης. Ένα πραγματικό στολίδι του τόπου μας.

Αυτός είναι και ο λόγος που το ΔΣ της Πινακοθήκης αποφάσισε να δώσει σε συγκεκριμένη αίθουσα το όνομά της. Γιατί μπορεί η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα να μην είναι σήμερα εδώ, όμως η παρακαταθήκη της δεν θα σβήσει ποτέ.

Ποια ήταν η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα

Γεννήθηκε στο Αρκαλοχώρι Ηρακλείου Κρήτης. Σπούδασε στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (1959-1964) και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο ίδιο τμήμα στην Κλασική Αρχαιολογία με υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (Ι.Κ.Υ.) και με θέμα: “Προσωκρατική Φιλοσοφία και Τέχνη”.

Η Μαρίνα Λαμπράκη – Πλάκα ήταν ιστορικός τέχνης, αρχαιολόγος και Ομότιμη Καθηγήτρια της Ιστορίας της Τέχνης στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Από το 1992 υπηρέτησε ως Διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης-Μουσείο Αλέξανδρου Σούτσου. Επίσης, μεταξύ άλλων, διετέλεσε αναπληρώτρια υπουργός Πολιτισμού-Παιδείας και Θρησκευμάτων της Υπηρεσιακής κυβέρνησης με πρωθυπουργό την Βασιλική Θάνου την περίοδο 28 Αυγούστου με 23 Σεπτεμβρίου 2015.

Σε ηλικία 17 χρονών παντρεύτηκε τον κατά 11 χρόνια μεγαλύτερό της φιλόλογο Δημήτρη Πλάκα, ο οποίος έφυγε από τη ζωή πριν από 30 χρόνια. “Δεν αντέδρασαν οι γονείς μου. Είχα ερωτευτεί έναν υπέροχο άνδρα που ήταν και μορφωμένος, με βιβλιοθήκη και δισκοθήκη – ανήκουστα πράγματα τότε στο Αρκαλοχώρι της Κρήτης. Με έβαλε στον παράδεισο της γνώσης. Με ενθάρρυνε να ξαναγυρίσω στο σχολείο στη Γ’ Γυμνασίου. Με είχαν σταματήσει για δύο χρόνια η αγρότισσα μητέρα μου και ο σιδηρουργός πατέρας μου”, έχει πει σε συνέντευξή της στο Marie Claire.

Στην ίδια συνέντευξη εξήγησε, ότι καθώς οι γονείς της κατάλαβαν εγκαίρως πόσο μπροστά από την εποχή της ήταν, “η μητέρα μου δεν με άφησε ποτέ να μαγειρέψω, κάνω δουλειές… μου έλεγε: Πήγαινε να διαβάσεις!”

Έτσι, εννιά χρόνια μετά τον γάμο της ακόμα σπούδαζε. Με υποτροφία βρέθηκε στο Παρίσι και ήρθε σε επαφή με μια πρωτόγνωρη πολιτιστική έκρηξη. Χρήματα, όπως λέει, δεν υπήρχαν: “Ζούσαμε σε μια θριαμβευτική φτώχεια! Κάναμε οικονομία και απολαμβάναμε όσα αγαπούσαμε: θέατρο, κινηματογράφο, βιβλία, συναυλίες”.

Δεν έγινε ποτέ μητέρα μα αφοσιώθηκε, ειδικά μετά τον θάνατο του συζύγου της, στην Εθνική Πινακοθήκη. “Από το ’92 που πέθανε ο Δημήτρης είμαι ουσιαστικά μόνη μου. Δεν μπορώ να πω ότι αυτό με ανέκοψε, αλλά λίγο πριν πεθάνει μου είπε: «Δεν θέλω να παντρευτείς». Εγώ το πήρα θετικά. Γιατί δεν ήταν πληθωρικός στα λόγια, δεν μου έλεγε «σ’ αγαπώ», «σε λατρεύω», το έδειχνε αλλιώς. Το να μου πει αυτό ήταν σαν μια βαθιά εξομολόγηση έρωτα. Όμως, η παιδεία καταλύει τη μοναξιά. Είχα και έχω τα γραψίματά μου, την τέχνη, τους μαθητές μου που τους λατρεύω και με λατρεύουν. Γι’ αυτό και δεν αναζήτησα σύντροφο. Όλη μέρα είμαι στο ζυγό της Πινακοθήκης” έχει πει χαρακτηριστικά.

Για να προσθέσει: “Έχω απολαύσει τόσες χαρές εδώ μέσα, που κανείς δεν μπορεί να μου πει ότι αλλοτρίωσα τη ζωή μου ταυτίζοντάς τη με την Πινακοθήκη”.

Πώς ήθελε να την θυμόμαστε

Στην ίδια συνέντευξη στο Marie Claire, η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα είχε πει, ότι θα ήθελε να την θυμούνται ως την κόρη του σιδηρουργού. “Μια φορά που ζοριζόμουν, λέει ο πατέρας μου: «Μη φοβάσαι, σε έχω νταβλαντίσει». «Τι σημαίνει, ρε πατέρα, αυτό;». «Σημαίνει ότι σε έχω βάλει δυο φορές στη φωτιά, σε έχω κάνει ατσάλι».”

Ωστόσο, ο επίτιμος πρόεδρος του Μουσείου του Λούβρου Ζαν Λικ Μαρτινέζ, μιλώντας για εκείνη μετά τον θάνατό της, την αναγνώρισε ως «έναν από εκείνους τους εξαιρετικούς ανθρώπους που εμφανίζονται μόνο μία φορά σε μία γενιά».

Η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα έφυγε από τη ζωή αιφνίδια, σε ηλικία 83 ετών, έχοντας κάνει, “περισσότερα απ’ όσα ονειρεύτηκα”.

Διαβάστε ακόμα:

Τι συμβαίνει με την υγεία του Τομ Χανκς; Το βίντεο που προκαλεί ανησυχία

Ολυμπία Κρασαγάκη για τον καρκίνο: «Στην αρχαία Ελλάδα η κοπή των μαλλιών ήταν ένδειξη πένθους. Δεν πενθώ για τα μακριά, κυματιστά μαλλιά μου

Νιώθεις ότι το καλοκαίρι σε… ρίχνει; Αυτές οι 4 συνήθειες θα σε γεμίσουν ενέργεια και ευεξία!