Μαρία Γοργία: «Είναι σοκαριστικό, μα για την Πολιτεία τα νυχάδικα είναι πιο σημαντικά»

Oι χορευτικές παραστάσεις που ανεβάζει γίνονται πάντα talk of the town, καθώς δε διστάζει να γίνει τολμηρή, να παίξει με το γυμνό και να σπάσει ταμπού και στερεότυπα. Ο λόγος για τη Μαρία Γοργία που μετά από έναν ολόκληρο χρόνο πολιτιστικής σιωπής ελέω πανδημίας, μιλά στο Infowoman.

Πού σας βρίσκουμε αυτήν την περίοδο εν μέσω πανδημίας και ξεσπάσματος κινήματος #metoo;

Με βρίσκετε ως επί το πλείστον κλεισμένη σπίτι, με διαλείμματα εξόδων σε εξωτερικούς χώρους με συγκεκριμένους φίλους που προσέχουν, καθώς και εξόδων για συμμετοχή σε διαδηλώσεις για την αστυνομική βία, για τα αιτήματα μας στην τέχνη και τον πολιτισμό, για τη λάθος διαχείριση της κρίσης του κορωνοϊού, την κρίση της Δημοκρατίας, την αυθαιρεσία της Εξουσίας κτλ. Πάντα βέβαια τηρώντας πάρα πολύ αυστηρά τα μέτρα κατά του κορωνοϊού(μάσκα, αποστάσεις κτλ). Το metoo το παρακολουθώ από τα ΜΜΕ και τα social media και θα σας απαντήσω παρακάτω σχετικά.

Πόσο σημαντικό ήταν που βγήκαν στο φως οι καταγγελίες παρενόχλησης; Εσείς έχετε γίνει μάρτυρας παρόμοιων περιστατικών;

Είναι πάρα πολύ σημαντικό που βγήκαν και ελπίζω να συνεχίσουν να βγαίνουν για καιρό ακόμα! Επίσης, ελπίζω να αρχίσουν να βγαίνουν στο φως καταγγελίες και από άλλους επαγγελματικούς χώρους, γιατί διαφορετικά στοχοποιούνται οι Τέχνες και ο Αθλητισμός, ενώ το πρόβλημα υπάρχει σε αρκετούς εργασιακούς χώρους…. Για παράδειγμα, το δικό μου βίωμα έχει να κάνει με παρενόχληση στον εργασιακό χώρο του Deree College όπου δίδασκα παλιότερα! Ένας καθηγητής Λογοτεχνίας/Φιλοσοφίας, πολύ μεγαλύτερός μου σε ηλικία, με είχε για ένα διάστημα παρενοχλήσει στα πρώτα χρόνια που δούλευα εκεί. Προφασίστηκε αρχικά συνεργασία για τους φοιτητές μας στα μαθήματα χορού/λογοτεχνίας, και με φλέρταρε έντονα και πολύ πιεστικά! Όταν κάποια στιγμή οι φοιτητές μου του χορού, έκαναν μια πρόβα στο χώρο της Βιβλιοθήκης για ένα site specific project που ετοιμάζαμε, και ξέχασαν να βάλουν τις καρέκλες της αίθουσας πίσω στις αρχικές τους θέσεις, (βέβαια υπήρχε προσωπικό για αυτή τη δουλειά εκεί), εκείνος με φόβισε λέγοντάς μου ότι η Διεύθυνση θέλει να με διώξει. Είχε λέει προγραμματιστεί επίσκεψη και ομιλία του Γιώργου Παπανδρέου και πήγαν την επομένη στο χώρο της Βιβλιοθήκης και τον βρήκαν «ασυγύριστο»…. Με πήρε λοιπόν αργά το βράδυ τηλέφωνο για να μου πει ότι μόνο αν μιλήσει εκείνος στους ανωτέρους και στους διευθυντές, θα μπορέσω να μη χάσω τη δουλειά μου και ότι πρέπει να βγούμε σύντομα…. Δεν έκανα τίποτα πέραν του να μιλήσω στη διευθύντρια του τμήματός μου. Ευτυχώς δε συνέβη τίποτα τέτοιο και μετά από λίγο διάστημα τον απέλυσαν γιατί παρενοχλούσε και φοιτήτριες από όσο έμαθα στη συνέχεια…

Έλεγα λοιπόν ότι είναι σημαντικό να μη στοχοποιείται μόνο ο δικός μας χώρος και η πραγματικότητα μου το επιβεβαίωσε σήμερα! Άκουσα πριν λίγο από γνωστή μου, η οποία είναι εκτός του καλλιτεχνικού χώρου, να λέει το εξής: “δε με πειράζει που δεν έχουν ανοίξει τα θέατρα. Με όλα αυτά που βγαίνουν στο φως…άσε καλύτερα…”

Πάρα πολλά περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης, παρενόχλησης, εξύβρισης, βίας κτλ κρύβονται κάτω από το χαλί εδώ και χιλιετίες! Επιτέλους ήρθε η ώρα τα θύματα να αρχίσουν να μιλάνε!

Ως αποκύημα της Πατριαρχίας, οι παρενοχλήσεις συμβαίνουν στην πλειοψηφία τους από τους άνδρες προς τις γυναίκες, μα γίνονται και ανεξαρτήτως φύλου, σε όλα τα σύγχρονα φύλα (ετεροφυλόφιλα και ΛΟΑΤ). Αν και είναι η εποχή που έχει νόημα να «βγουν όλα στη φόρα», πιστεύω ότι είναι δόκιμο να ξεχωρίζουμε στην έρευνα αυτή τις παρενοχλήσεις/κακοποιήσεις στους επαγγελματικούς χώρους, από εκείνες πχ στις δυαδικές σχέσεις, στην οικογένεια, στο σχολείο κτλ. Όλα συσχετίζονται βέβαια συνήθως, μα καμιά φορά μπορεί να γίνει λάθος χρήση θεωρώ της προβληματικής του metoo, όπως για παράδειγμα, αν έχουμε μια κακοποιητική σχέση ενός ζευγαριού,και μετά το τέλος της σχέσης αυτής, ο ένας/η μία αποκαλύπτει τα δεινά που έζησε και που του τα προξένησε η/ο πρώην, στον επαγγελματικό χώρο του/της θύτη. Το πρώτο σημαντικό βήμα βεβαίως είναι το θύμα να μιλήσει!* Μα στο συγκεκριμένο παράδειγμα, το θύμα είναι θύμα σε μια προσωπική σχέση και όχι σε μια επαγγελματική.Το επαγγελματικό και το προσωπικό βέβαια μπορεί και να συσχετίζονται, μα όχι πάντα! Επίσης, η βασικότερη έννοια του metoo δεν είναι η εκδίκηση, μα το να βγουν στο φως ανεπίτρεπτες συμπεριφορές που έχουν προκαλέσει τραύματα, και να σπάσει το ταμπού της σιωπής των θυμάτων! Να αγκαλιάσει η κοινωνία τα θύματα και να μπουν σοβαρά όρια προστασίας ώστε να μην επαναληφθούν αντίστοιχα περιστατικά στο μέλλον!

Επιπλέον, αν μιλάμε για κακοποιήσεις στις σχέσεις, εγώ αναμένω από το metoo να πάει κι ακόμα ένα βήμα παρακάτω: να αρχίσουν οι άνθρωποι να μιλούν και για τη «βία του ψέματος» που μπορεί να δέχονται σε κάποιες διαπροσωπικές τους σχέσεις, και επομένως να μην ανέχονται πλέον για παράδειγμα τον «μπερμπάντη άντρα» που κρυφά και όχι σε συμφωνημένα «ελεύθερη σχέση», θα λειτουργήσει ως «πολυγαμικός»…. Σε λίγο παλιότερες πατριαρχικές κοινωνίες βέβαια, αυτό ήταν «στη φύση» του «αρσενικού», αλλά ευτυχώς, ένα μέρος της κοινωνίας έχει αρχίσει να αντιλαμβάνεται ότι πρόκειται για κοινωνικές κατασκευές του φύλου και όχι για «φύση»…

Υπάρχει αρκετό ψέμα εκεί έξω δυστυχώς…Ψέμα, βόλεμα, έλλειψη σεβασμού, εκμετάλλευση…. Θα ήθελα λοιπόν όλα τα «άπλυτα» να βγουν στη φόρα για ένα διάστημα! Ακόμα κι αν κάποια περιστατικά εμφανίζονται ή είναι κάπως “ασόβαρα”, σε πρώτη φάση θεωρώ ότι δεν πειράζει να βγαίνουν στο φως, γιατί έτσι βοηθάμε τα “σοβαρά” περιστατικά και τα θύματα που έχουν ενοχή και ταμπού στο να απελευθερωθούν και να μιλήσουν!

Διαφωνώ όμως πολύ, η συζήτηση αυτή να παίρνει τη μορφή “Λαικού Δικαστηρίου” στο Facebook ή σε άλλα social media, ή σε κανάλια που απλά ρίχνουν συνεχώς το επίπεδο σε ένα φθηνό κουτσομπολιό αυξάνοντας έτσι την τηλεθέασή τους! Ας μιλήσουν λοιπόν οι ηθοποιοί για την/τον σκηνοθέτη, ο/η σκηνοθέτης για την/τον ηθοποιό, ο/η γραμματέας για τον/την πολιτικό, ο/η δασκάλα, η/ο μαθητής κτλ, ο/η μοναχός, ο ναύτης κτλ!!

*Στις προσωπικές σχέσεις βέβαια, κάποιες φορές η σχέση θύτη-θύματος είναι αρκετά μπερδεμένη…

%ce%bc%ce%b1%cf%81%ce%af%ce%b1-%ce%b3%ce%bf%cf%81%ce%b3%ce%af%ce%b1-%ce%b5%ce%af%ce%bd%ce%b1%ce%b9-%cf%83%ce%bf%ce%ba%ce%b1%cf%81%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%ce%bc%ce%b1-%ce%b3%ce%b90
Η αείμνηστη Ειρήνη Ιγγλέση μαζί με τη Ράνια Γλυμίτσα στο έργο “Μαμά 2 U” (2010) @Αγγελική Σβορώνου

Μπορεί ο χώρος να προστατευθεί από περιστατικά παρενόχλησης και πώς;

Αν εννοείται τον χώρο των τεχνών καταρχάς, ναι μπορεί! Είναι σημαντικό που υπάρχουν τα αντίστοιχα σωματεία ή όργανα διοίκησης στους χώρους τέχνης, επιστήμης, αθλητισμού, εκπαίδευσης κτλ, έτσι ώστε τα θύματα να κάνουν εκεί τις καταγγελίες τους. Πέραν αυτού, δεν υπερασπίζομαι το να μπουν κανόνες δεοντολογίας, όπως πχ άκουσα να προτάσσει το ΣΕΗ σε σχέση με την απαγόρευση ακροάσεων στις οποίες παρευρίσκεται μόνο ένας σκηνοθέτης και ένας ηθοποιός! Θεωρώ ότι αν δεν υπάρχει εμπιστοσύνη δε μπορεί να γίνει υγιής συνεργασία/σύμπραξη καλλιτεχνική, επιστημονική ή όποια άλλη. Εξάλλου, αν οι πιθανοί θύτες γνωρίζουν ότι μπορεί να καταγγελθούν στα αρμόδια όργανα, θα μαζευτούν σε μεγάλο βαθμό!

Ένας χρόνος πολιτιστικής σιωπής. Πώς αισθάνεστε; Αναθεωρήσατε πράγματα και αξίες και αν ναι ποια;

Δεν αναθεώρησα κάτι. Συνειδητοποίησα μόνο πόσο ευάλωτοι είμαστε οι άνθρωποι! Πόσο ο Δυτικός κόσμος έχει αυτοπαγιδευτεί στον Νεοφιλελευθερισμό και στην πρωτοκαθεδρία της Αγοράς θυσιάζοντας ανθρώπνες ζωές! Πόσο σημαντικός είναι ο Πολιτισμός, η Παιδεία, οι Τέχνες για τον άνθρωπο, και πόσο, όσο αυτά φτωχαίνουν τόσο ο άνθρωπος οδεύει προς την εικόνα ενός δυστυχισμένου θηρίου με βαμμένα νύχια και αντικαταθλιπτικά…

Πόση ανάγκη έχει ο κόσμος τον ζωντανό χορό και το θέατρο;

Τον είχε και τον έχει τώρα ακόμα περισσότερο ανάγκη τον χορό και το θέατρο! Το ακούω σε μεγάλο βαθμό από πολύ κόσμο, αλλά το διαισθάνομαι κιόλας! Είναι σαν να έχουμε στερηθεί ένα σημαντικό μέρος των αναπνοών μας, ένα μέρος του εγκεφάλου μας και της καρδιάς μας…

Έχετε παρακολουθήσει Online θεάματα και ποια η γνώμη σας για αυτά;

Είμαι αρκετά αρνητική ως προς τα on line θεάματα, ειδικά εκείνα που προσπαθούν να υποκαταστήσουν (και δε θα χρησιμοποιήσω βεβαίως καθόλου τη λέξη «αντικαταστήσουν», γιατί είναι εκ φύσεως αδύνατο), τη «φυσική» λειτουργία των παραστατικών τεχνών (θέατρο, χορός, performace art). Η βιντεοσκόπηση και ακολούθως η παρακολούθηση από μια οθόνη ενός θεατρικού έργου ή μιας χορογραφίας είναι πολύ σημαντική μόνο από την πλευρά της καταχώρησης του, ώστε να μη χαθεί μετά το πέρας των παραστάσεων το έργο ολοκληρωτικά… Είναι επίσης σημαντική για την ιστορία των τεχνών αυτών, για ερευνητές και μελετητές του σήμερα και του αύριο… Οι παραστατικές τέχνες όμως δε μπορούν να «καταγραφούν» πλήρως, γιατί απλούστατα αν αφαιρεθεί από αυτές το βιωματικό κομμάτι, η δια ζώσης λειτουργία, η ζωντανή ενέργεια που ταξιδεύει από τον performer προς τον θεατή και από τον θεατή πίσω προς τον performer, γίνονται μόνο το αποτέλεσμα ενός οπτικοακουστκού «αποτυπώματος» που αχνοφαίνεται και ελλειπώς γίνεται αντιληπτό στο γυαλί….Υπάρχουν βεβαίως και έργα που δημιουργούνται εξαρχής για το διαδίκτυο, καθώς και video art έργα, αλλά αυτά αποτελούν άλλο είδος τέχνης.

Εσείς αυτήν την περίοδο δημιουργείτε κάποιο νέο έργο; Ήταν παραγωγικός καλλιτεχνικά όλος αυτός ο εγκλεισμός;

Έχω 3 διαφορετικά έργα, που σε κανονικές συνθήκες θα με απασχολούσαν σε ρυθμούς πάρα πολύ εντατικούς. 3 φορές προσπάθησα από πέρσι τον Μάρτιο να κάνω πλάνα προβών και παραστάσεων και 3 φορές οι καραντίνες και η (κατά τη γνώμη μου) σοβαρά λάθος διαχείριση της πανδημίας, ήρθε και διέλυσε όλα τα σχέδιά μου! Όλος αυτός ο εγκλεισμός για μένα ήταν και είναι εντελώς αντιπαραγωγικός!!! Είμαι σχεδόν σε καλλιτεχνική κατάθλιψη…Θεωρώ ότι ο κορονοιός φταίει πολύ λιγότερο για το “κακό” που μας έχει βρει! Είναι σοβαρότατα υπεύθυνες οι Κυβερνήσεις των περισσότερων κρατών της Ευρώπης και των ΗΠΑ. Έχουμε παραδείγματα χωρών που ευτυχώς αποτελούν εξαίρεση σε αυτό: η Κούβα, η Κίνα, η Νέα Ζηλανδία…

%ce%bc%ce%b1%cf%81%ce%af%ce%b1-%ce%b3%ce%bf%cf%81%ce%b3%ce%af%ce%b1-%ce%b5%ce%af%ce%bd%ce%b1%ce%b9-%cf%83%ce%bf%ce%ba%ce%b1%cf%81%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%ce%bc%ce%b1-%ce%b3%ce%b92
Φωτογραφία από το έργο “στην άκρη του βατήρα” με τη Σάνια Στριμπάκου (2015) @Γιάννης Μισουρίδης

Αισθάνεστε προστατευμένη από την Πολιτεία σαν καλλιτέχνιδα;

Αισθάνομαι ότι η Πολιτεία δε με υπολογίζει, όπως ακριβώς έλεγε και ο αγαπημένος μου Νίκος Καρούζος , “με έχουν κάνει να αισθάνομαι περιττός”….Αισθάνομαι ο τελευταίος τροχός της αμάξης. Είναι σοκαριστικό, μα για την Πολιτεία τούτη τα Νυχάδικα είναι πιο σημαντικά!! Φαντάζει σκηνή από έργο μου, σκηνή κωμικοτραγική…

Αισθάνομαι επίσης, και είμαι πλέον επιβεβαιωμένα βέβαιη, ότι η Τέχνη γενικότερα και κυρίως η ανεξάρτητη από θεσμούς (Ιδρύματα κτλ), η ρηξικέλευθη και πρωτοπόρα Τέχνη είναι “επικίνδυνη” για αρκετές από τις σημερινές δυτικές νεοφιλελεύθερες κοινωνίες! Η Τέχνη για την οποία μιλώ ξέρετε ανέκαθεν ανέπτυσσε την κριτική σκέψη και τον στοχασμό! Η Τέχνη αυτή, κάνει τον άνθρωπο να διερωτάται, να ερευνά, να αμφιβάλλει! Η τέχνη ξεσηκώνει από τον καναπέ και την οθόνη…. Όλα αυτά δεν είναι καθόλου επιθυμητά κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσης, η οποία δεν είναι διόλου μονάχα υγειονομική και οικονομική! Πάνω από όλα είναι κρίση Πολιτισμού, κρίση ενδογενώς Ανθρωπιστική….

Πώς πιστεύετε πως θα βρει τις Τέχνες το τέλος της πανδημίας; Θα είναι πιο υγιής και πιο δυνατός;

Δεν το γνωρίζω…Ίσως είναι λίγο πιο υγιής μετά την επίδραση των εκκαθαρήσεων από μέσα προς τα έξω. Όμως το τελειωτικό τέλος της πανδημίας ούτε που ξέρουμε πότε θα συμβεί! Μέχρι τότε υπάρχει μια πορεία οικονομικής εξαθλίωσης των καλλιτεχνών, η οποία όλο και χειροτερεύει μιας και δε στηρίζονται παρά ελάχιστα από το Κράτος, καθώς και καλλιτεχνικής κατάθλιψης… Γνωρίζετε βεβαίως ότι έχουμε ένα ολόκληρο χρόνο κάποιοι από εμάς να δουλέψουμε, και συνάμα έχουμε ένα χρόνο έλλειψης επαφής/μοιράσματος με το κοινό μας! Η λαχτάρα του κοινού μας θεωρώ ότι θα έχει μεγαλώσει, μα συνολικά νομίζω ότι θα βγούμε ίσως οι πιο ζημιωμένοι από όλο αυτό! Και αυτό κυρίως γιατί η Πολιτεία δε μας υπολογίζει όσο μας αξίζει!

Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που θα κάνετε όταν τελειώσει όλο αυτό;

Πρόβες δια ζώσης, παραστάσεις, ταξίδια, αγκαλιές και φιλιά…πολλά φιλιά!!

Μελλοντικά σχέδια;

Πρόβες και ανέβασμα παραστάσεων 3 έργων:1) του “ο αναβάτης και ο Ελέφαντας” που είχε προγραμματισμένη πρεμιέρα τον Μάρτιο του 2020, 2) του επιχορηγημένου από το ΥΠΠΟΑ έργου “το Ψέμα”, το οποίο πρέπει, σύμφωνα με το Υπουργείο Πολιτισμού να ανεβεί μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου 2021 (και αν δε βελτιωθεί η κατάσταση του κορωνοϊού δεν ξέρω πρακτικά πώς μπορεί αυτό να συμβεί), 3) ανέβασμα για λίγες παραστάσεις πάλι στην Αθήνα και τουρνέ στο Winsconsin των ΗΠΑ του έργου «από τι υποφέρετε; από Ύπαρξη» μέσα στην Άνοιξη 2022.

-Διδασκαλία Σεμιναρίου Χορογραφίας.

-Ανανέωση του Χώρου Αμάλγαμα.

-Ταξίδια, πρακτικά μαθήματα Μελισσοκομίας…

Να δούμε τι θα πρωτοπρολάβουμε να κάνουμε όταν έρθει επιτέλους η κανονικότητα….

Σχετικά Άρθρα
%ce%b7-%ce%bd%ce%b5%ce%ba%cf%84%ce%b1%cf%81%ce%af%ce%b1-%ce%b3%ce%b9%ce%b1%ce%bd%ce%bd%ce%bf%cf%85%ce%b4%ce%ac%ce%ba%ce%b7-%cf%83%cf%84%ce%bf-infowoman-gr-h-%ce%bc%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%bd%ce%ac0
Η Νεκταρία Γιαννουδάκη στο Infowoman.gr: «H Μπερνάρντα Άλμπα αποτυπώνει την καταπίεση, τον συμβιβασμό και το πάθος»
Η Μαίρη Μηνά πρωθιέρεια της αφής της Ολυμπιακής Φλόγας
Η Μαίρη Μηνά πρωθιέρεια της αφής της Ολυμπιακής Φλόγας
%ce%bf%ce%b9-cinema-paradiso-project-%cf%83%cf%84%ce%bf-infowoman-h-%ce%bc%ce%bf%cf%85%cf%83%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%ce%bd%ce%b1-%cf%80%cf%81%ce%bf%ce%ac%ce%b3%ce%b5%ce%b9-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%bf0
Οι Cinema Paradiso Project στο Infowoman: «H μουσική να προάγει την ομορφιά είτε μέσα από την ελληνική ή τη διεθνή σκηνή»
Μαρια Κάλλας η γυναίκα, η ντίβα, η φωνή
Μαρία Κάλλας η γυναίκα, η ντίβα, η φωνή
Η Αλεξάνδρα Στεργίου στο Infowoman.gr: «Ποιος δεν ψάχνει ακόμα την προσωπική του Εδέμ;»
Η Αλεξάνδρα Στεργίου στο Infowoman.gr: «Ποιος δεν ψάχνει ακόμα την προσωπική του Εδέμ;»
Η Βίκυ Καλπάκα στο Infowoman.gr: «Δεν έχω ανοχή σε οτιδήποτε εμπεριέχει κάποια μορφή καταπίεσης και κακοποίησης»
Η Βίκυ Καλπάκα στο Infowoman.gr: «Δεν έχω ανοχή σε οτιδήποτε εμπεριέχει κάποια μορφή καταπίεσης και κακοποίησης»

Ακολουθήστε μας στο Google News
και ενημερωθείτε πρώτοι για τα νέα άρθρα του