«Τ’ Ακορντεόν»: Το θρυλικό τραγούδι που γράφτηκε για τη Μάχη της Κοκκινιάς – Η «άγνωστη» ερμηνεία του Γ.Πουλόπουλου

Ήταν Μάρτιος του 1944 στην Κοκκινιά, όταν δόθηκε μία σκληρή μάχη μεταξύ των Ναζί και των δυνάμεων του ΕΛΑΣ. Οι κατακτητές ενισχύθηκαν σε μία επιχείρηση εκκαθάρισης με ταγματασφαλίτες, ενώ στο πλευρό του ΕΛΑΣ βρέθηκαν τόσο μέλη της ΕΠΟΝ, όσο και απλοί πολίτες.

Οι συγκρούσεις ξεκίνησαν στις 4 και τερματίστηκαν στις 8 Μαρτίου με την υποχώρηση των κατοχικών δυνάμεων. Το απόγευμα εκείνης της ημέρας οι επιδρομείς άρχισαν να υποχωρούν, παίρνοντας μαζί τους, όμως, και 300 αιχμαλώτους, που τους μετέφεραν στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου.

Ο λαός βγήκε στους δρόμους για να γιορτάσει την οπισθοχώρηση των Γερμανών, αλλά και να ζητήσει εκδίκηση για τους αιχμαλώτους. Οι Γερμανοί απάντησαν με βασανιστήρια και εκτελέσεις. Από τους 300 Κοκκινιώτες αιχμαλώους, οι 37 στήθηκαν στο απόσπασμα.

Μετά τη μάχη και την υποχώρηση της 8ης Μαρτίου, οι Γερμανοί δεν πλησίαζαν την περιοχή, ως τον Αύγουστο του 1944. Ήταν τότε που πραγματοποιήθηκε το γνωστό Μπλόκο της Κοκκινιάς. 2.500 Γερμανοί, ταγματασφαλίτες και το μηχανοκίνητο τάγματ ης Αστυνομίας Πόλεων περικύκλωσαν την περιοχή και οδήγησαν άνδρες από 14 έως 60 στην πλατεία Οσίας Ξένης, σημερινή Πλατεία 17ης Αυγούστου 1944. Έλληνες προδότες με κουκούλες καταδείκνυαν τους αντιστασιακούς, που ανακρίθηκαν βασανίστηκαν και εκτελέστηκαν.

«Και μια ριπή σταμάτησε το ακορντεόν…»

Το γεγονός αυτό ενέπνευσε τον Γιάννη Νεγρεπόντη να γράψει τους στίχους του θρυλικού «Ακορντεόν» που ντύθηκε μουσικά από τις νότες του Μάνου Λοΐζου.

Πρωτοκυκλοφόρησε σε δίσκο το 1974, παρότι γράφτηκε χρόνια πριν. Η πρώτη εκτέλεση του τραγουδιού από τον Γιάννη Πουλόπουλο ακούγεται το 1967 στην ταινία μικρού μήκους «Αθήνα πόλη χαμόγελο» του σκηνοθέτη Λάμπρου Λιαρόπουλου η οποία λογοκρίθηκε από το δικτατορικό καθεστώς.

Η πρώτη εκτέλεση του τραγουδιού

Κατά τη μεταπολίτευση που ακολούθησε την πτώση της δικτατορίας, το 1974, κυκλοφόρησε ο δίσκος «Τραγούδια του δρόμου», με 12 τραγούδια σε μουσική Μάνου Λοΐζου και στίχους των Λευτέρη Παπαδόπουλου («Ο αρχηγός», «Μη με ρωτάς», «Συρματοπλέγματα», «Θα κλείσω το παράθυρο»), Κωστούλας Μητροπούλου («Ο δρόμος», «Ο στρατιώτης»), Δημήτρη Χριστοδούλου («Δώδεκα παιδιά»), Γιάννη Νεγρεπόντη («Τ’ ακορντεόν», «Τρίτος Παγκόσμιος»), Μάνου Λοΐζου («Ο μέρμηγκας», «Τσε») και ένα παραδοσιακό της Ισπανίας «εναρμονισμένο από τον Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα» σε ελεύθερη απόδοση Νίκου Γκάτσου («Τραγούδι του δρόμου»), με ερμηνευτές τον συνθέτη, τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου, την Αλέκα Αλιμπέρτη και χορωδία.

Τα τραγούδια του δίσκου και κυρίως «Τ ‘ακορντεόν» αγκαλιάστηκαν από τους εργαζόμενους, τη νεολαία, το λαό κατά την μεταπολιτευτική περίοδο.

Τραγουδήθηκαν στις απεργίες, στις πορείες, στις διαδηλώσεις, σε εκδηλώσεις για το Πολυτεχνείο, ενώ ο στίχος «κι έχει σαν στάμπα τη ζωή μου σημαδέψει, δεν θα περάσει ο φασισμός» έμελε να γίνει ένα διαχρονικό σύνθημα. 

Διαβάστε επίσης:

«…κι όλο στον ουρανό το τρένο πήγαινε…»: Το τραγούδι Ρίτσου – Μαμαγκάκη πιο ανατριχιαστικά επίκαιρο από ποτέ (vid)

Πολυνίκη Εμμανουηλίδου: Συγκλόνισε στο Ευρωπαϊκό Κλειστού Στίβου με ένα φιλί στον ουρανό για τα θύματα

Πώς η μεσογειακή διατροφή βοηθά τους ανθρώπους με πολλαπλή σκλήρυνση να διατηρήσουν τη νοητική υγεία τους

Σχετικά Άρθρα
Φρανσουάζ Ζιλό: Η μοναδική γυναίκα ξέφυγε από τη σκιά του Πικάσο παίρνει τη θέση που της αξίζει
Φρανσουάζ Ζιλό: Η μοναδική γυναίκα που ξέφυγε από τη σκιά του Πικάσο παίρνει τη θέση που της αξίζει
Μελίνα Μερκούρη - Μάνος Χατζιδάκις σε ένα βίντεο όπου τα λόγια περιττεύουν
Μελίνα Μερκούρη – Μάνος Χατζιδάκις σε ένα βίντεο όπου τα λόγια περιττεύουν
Caruso: Το αριστούργημα του Lucio Dalla που διηγείται έναν αληθινό έρωτα που νίκησε τη μοναξιά
Caruso: Το αριστούργημα του Lucio Dalla που διηγείται έναν αληθινό έρωτα που νίκησε τη μοναξιά
Η «Κοιλάδα του Θανάτου»: Οι τρεις ανείπωτες τραγωδίες που σημάδεψαν τα Τέμπη
Η «Κοιλάδα του Θανάτου»: Οι τρεις ανείπωτες τραγωδίες που σημάδεψαν τα Τέμπη
Ελίζαμπεθ Τέιλορ: 8 γάμοι και μία κηδεία που... άργησε 15 λεπτά
Ελίζαμπεθ Τέιλορ: 8 γάμοι και μία κηδεία που… άργησε 15 λεπτά
Αμαλία Φλέμινγκ: Η Ελληνίδα γιατρός με την αντιστασιακή δράση που παντρεύτηκε τον «πατέρα» της πενικιλίνης
Αμαλία Φλέμινγκ: Η Ελληνίδα γιατρός με την αντιστασιακή δράση που παντρεύτηκε τον «πατέρα» της πενικιλίνης

Ακολουθήστε μας στο Google News
και ενημερωθείτε πρώτοι για τα νέα άρθρα του