Γιατί η «Ημέρα της Γυναίκας» ΔΕΝ είναι για «μπουζούκια» με τις φίλες μας

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Τις τελευταίτες δεκαετίες αυτή η Ημέρα είχε ένα διαφορετικό «χρώμα» από αυτό που πραγματικά πρεσβεύει αυτή η παγκόσμια ημέρα. Λουλούδια, γλυκά, σαν του Αγίου Βαλεντίνου, μαζικές έξοδοι σε μπουζούκια ή στριπτιτζάδικα από γυναικοπαρέες και «κάτω οι άντρες». Καλά χρυσά, δεν λέμε, αλλά…

Η Ημέρα της Γυναίκας, όχι δεν είναι μέρα γιορτής, τουλάχιστον με την παραπάνω μορφή. Είναι μία ημέρα μνήμης των αγώνων και των θυσιών των γυναικών παγκοσμίως και προφανώς δεν θα έπρεπε να έχουμε ανάγκη μία τέτοια μέρα για να μας υπενθυμίζει το αυτονόητο που ακόμη και στην προοδευτική εποχή μας τείνει να… εκλείψει. 

Διανύουμε τον 21ο αιώνα και ακόμη καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε σεξισμό, στερεότυπα που θα πρεπε να έχουν μπει στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας, έμφυλη βία, γυναικοκτονίες.  Το ρολόι των δικαιωμάτων των γυναικών, όπως ανέφερε και ο ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες πάει πίσω… Και μάλλον εδώ κάτι πάει λάθος.

Όπως υπογράμμισε, «Η ισότητα μεταξύ των δύο φύλων απομακρύνεται ολοένα και περισσότερο. Με τους τρέχοντες ρυθμούς η οργάνωση του ΟΗΕ για τις γυναίκες (Ταμείο Ανάπτυξης για τις Γυναίκες UNIFEM) προβλέπει ότι θα επιτευχθεί σε 300 χρόνια».

Όταν οι γυναίκες κέρδισαν το δικαίωμα ψήφου

%ce%b3%ce%b9%ce%b1%cf%84%ce%af-%ce%b7-%ce%b7%ce%bc%ce%ad%cf%81%ce%b1-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%b3%cf%85%ce%bd%ce%b1%ce%af%ce%ba%ce%b1%cf%82-%ce%b4%ce%b5%ce%bd-%ce%b5%ce%af%ce%bd%ce%b1%ce%b90

Ενώ η πρώτη τήρηση της Ημέρας της Γυναίκας πραγματοποιήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 1909 στη Νέα Υόρκη, η 8η Μαρτίου προτάθηκε από τη Διεθνή Διάσκεψη Γυναικών του 1910 ώστε να καθιερωθεί μια «Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας».

Αφού οι γυναίκες κέρδισαν το δικαίωμα ψήφου στη Σοβιετική Ρωσία το 1917, η 8η Μαρτίου καθιερώθηκε ως εθνική αργία εκεί. Την εποχή εκείνη εορταζόταν κατά κύριο λόγο από το σοσιαλιστικό κίνημα και τις κομμουνιστικές χώρες μέχρι την υιοθέτησή της το 1975 από τα Ηνωμένα Έθνη. Η πρώτη τήρηση της «Ημέρας της Γυναίκας», ονομαζόταν «Εθνική Ημέρα της Γυναίκας» και πραγματοποιήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου του 1909 στη Νέα Υόρκη, όπου διοργανώθηκε από το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Αμερικής κατόπιν εισήγησης της Τερέζα Μαλκίελ.

Αν και υπήρξαν ισχυρισμοί ότι η μέρα γιόρταζε την διαμαρτυρία των εργατριών στην κατασκευή ενδυμάτων στην Νέα Υόρκη στις 8 Μαρτίου του 1857, οι ερευνητές τους καταρρίπτουν ως μύθο.

Στις 19 Αυγούστου 1910 διοργανώθηκε Διεθνής Διάσκεψη Γυναικών ως πρόδρομος της γενικής συνάντησής της Δεύτερης Διεθνούς Σοσιαλιστικής Κοινότητας στη Κοπεγχάγη της Δανίας. Εμπνευσμένη, εν μέρει, από τους Αμερικανούς σοσιαλιστές, η Γερμανίδα Σοσιαλίστρια Λουίζε Τσίτς πρότεινε την καθιέρωση μιας ετήσιας Διεθνούς Ημέρας της Γυναίκας και υποστηρίχθηκε από τη συνάδελφο σοσιαλίστρια και αργότερα κομμουνίστρια ηγέτιδα Κλάρα Τσέτκιν, υποστηριζόμενη από την Κέιτ Ντούκε χωρίς, όμως, να καθοριστεί συγκεκριμένη ημερομηνία.

Οι αντιπρόσωποι (100 γυναίκες από 17 χώρες) συμφώνησαν με την ιδέα ως μέσο προώθησης των ίσων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος του εκλέγειν για τις γυναίκες. Το επόμενο έτος, στις 19 Μαρτίου 1911, η Παγκόσμια ημέρα της γυναίκας σηματοδοτήθηκε για πρώτη φορά με τη συμμετοχή πάνω από ενός εκατομμυρίου ανθρώπων στην Αυστρία, τη Δανία, τη Γερμανία και την Ελβετία. Μόνο στην Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία υπήρξαν 300 διαδηλώσεις. Στη Βιέννη, οι γυναίκες παρέλασαν στην Ρίνγκστρασσε και σήκωσαν πανό για να τιμούν τους μάρτυρες της Κομμούνας των Παρισίων. Οι γυναίκες ζήτησαν να τους δοθεί το δικαίωμα του εκλέγειν και της κατοχής δημοσίων αξιωμάτων. Διαμαρτυρήθηκαν, επίσης, κατά της διάκρισης λόγω φύλου στην εργασία. Οι Αμερικανοί συνέχισαν να γιορτάζουν την Εθνική Ημέρα της Γυναίκας την τελευταία Κυριακή του Φεβρουαρίου.

Το 1913 οι Ρωσίδες όρισαν την πρώτη τους Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας το τελευταίο Σάββατο του Φεβρουαρίου (σύμφωνα με το ιουλιανό ημερολόγιο που στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε στη Ρωσία). Παρόλο που υπήρξαν κάποιες απεργίες, πορείες και άλλες διαμαρτυρίες από γυναίκες κατά τα έτη που προηγήθηκαν μέχρι το 1914, καμία από αυτές δεν συνέβη στις 8 Μαρτίου. Το 1914 έλαβε χώρα η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας στις 8 Μαρτίου, πιθανόν επειδή η ημέρα αυτή ήταν Κυριακή και έκτοτε πραγματοποιείται πάντα αυτήν την ημερομηνία σε όλες τις χώρες. Η τήρηση της Ημέρας στη Γερμανία το 1914 ήταν αφιερωμένη στο δικαίωμα ψήφου των γυναικών, το οποίο οι Γερμανίδες απέκτησαν τελικά το 1918.

Στο Λονδίνο πραγματοποιήθηκε πορεία από το Μπόου μέχρι την πλατεία Τραφάλγκαρ προς υποστήριξη της γυναικείας ψηφοφορίας στις 8 Μαρτίου 1914. Η Σίλβια Πάνκχερστ συνελήφθη μπροστά από το σταθμό Τσάρινγκ Κρος πηγαίνοντας να μιλήσει στην πλατεία Τραφάλγκαρ.

Απεργία για «Ψωμί και Ειρήνη»

%ce%b3%ce%b9%ce%b1%cf%84%ce%af-%ce%b7-%ce%b7%ce%bc%ce%ad%cf%81%ce%b1-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%b3%cf%85%ce%bd%ce%b1%ce%af%ce%ba%ce%b1%cf%82-%ce%b4%ce%b5%ce%bd-%ce%b5%ce%af%ce%bd%ce%b1%ce%b92

Στις 8 Μαρτίου του 1917 (σύμφωνα με το Γρηγοριανό ημερολόγιο), στην πρωτεύουσα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας Πετρούπολη, οι εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας διαδήλωσαν γεμίζοντας τους δρόμους όλης την πόλη. Αυτό σηματοδότησε την αρχή της ρωσικής επανάστασης.

Οι γυναίκες στην Αγία Πετρούπολη έκαναν απεργία εκείνη την ημέρα για το «Ψωμί και την Ειρήνη» – απαιτώντας το τέλος του Α ‘Παγκοσμίου Πολέμου, τον τερματισμό των ελλείψεων τροφίμων και το τέλος του τσαρισμού.

Ο Λέων Τρότσκι έγραψε ότι «η 23η Φεβρουαρίου (8 Μαρτίου) ήταν η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας και υπήρξαν συναντήσεις και δρώμενα. Όμως δεν φανταζόμασταν ότι αυτή η «Ημέρα της Γυναίκας» θα κήρυττε την έναρξη της επανάστασης. Έγιναν επαναστατικές ενέργειες αλλά χωρίς συγκεκριμένη ημερομηνία. 

Το πρωινό, παρά τις διαταγές που είχαν λάβει, οι εργάτριες των κλωστοϋφαντουργίων εγκατέλειψαν τη δουλειά τους στα διάφορα εργοστάσια και έστειλαν αντιπροσώπους για να ζητήσουν υποστήριξη για την απεργία… που οδήγησε σε μαζική απεργία όλοι βγήκαν στους δρόμους». Επτά ημέρες αργότερα, ο αυτοκράτορας της Ρωσίας, ο Νικόλαος Β’ παραιτήθηκε και η προσωρινή κυβέρνηση χορήγησε στις γυναίκες δικαίωμα ψήφου.

Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, η Μπολσεβίκικη Αλεξάνδρα Κολλοντάι και ο Βλαντιμίρ Λένιν όρισαν την 23η Φεβρουαρίου (8 Μαρτίου) ως επίσημη αργία στη Σοβιετική Ένωση, αλλά συνέχισε να είναι εργάσιμη μέρα μέχρι το 1965. Στις 8 Μαΐου 1965 με το διάταγμα του ΕΣΣΔ Προεδρείου του Ανωτάτου Σοβιέτ, η Διεθνής Ημέρας της Γυναίκας κηρύχθηκε ως μη εργάσιμη ημέρα στην ΕΣΣΔ «για τον εορτασμό των εξαιρετικών προτερημάτων των σοβιετικών γυναικών στην κομμουνιστική οικοδόμηση, στην υπεράσπιση της πατρίδας τους κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου, στον ηρωισμό και την ανιδιοτέλεια στο μέτωπο και στα μετόπισθεν και επίσης σηματοδοτώντας τη μεγάλη συμβολή των γυναικών στην ενίσχυση της φιλίας μεταξύ των λαών και τον αγώνα για την ειρήνη. Έτσι η ημέρα των γυναικών πρέπει να γιορτάζεται όπως και οι άλλες αργίες».

Από την επίσημη υιοθέτησή της στη Σοβιετική Ρωσία μετά την Επανάσταση το 1917, η ημέρα εορταζόταν κυρίως στις κομμουνιστικές χώρες και από το κομμουνιστικό κίνημα παγκοσμίως. Άρχισε να εορτάζεται από τους κομμουνιστές της Κίνας από το 1922. Μετά την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας την 1η Οκτωβρίου 1949, το Κρατικό Συμβούλιο κήρυξε στις 23 Δεκεμβρίου ότι η 8 Μαρτίου ορίζεται ως επίσημη αργία, με της γυναίκες στην Κίνα να δικαιούνται μισή ημέρα άδεια.

Η κομμουνίστρια ηγέτιδα Ντολόρες Ιμπάρρουρι οδήγησε μια πορεία γυναικών στη Μαδρίτη το 1936 την παραμονή του ισπανικού εμφυλίου πολέμου. Τα Ηνωμένα Έθνη ξεκίνησαν να γιορτάζουν την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στο Διεθνές Γυναικείο Έτος του 1975. Το 1977, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών κάλεσε τα κράτη μέλη να ανακηρύξουν την 8η Μαρτίου ως Ημέρα του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των γυναικών και την παγκόσμια ειρήνη.

«Ψωμί και τριαντάφυλλα»

Το Μάρτιο του 1912 23.000 γυναίκες, εργάτριες στις κλωστοϋφαντουργίες διαδήλωσαν στη Νέα Υόρκη, απαιτώντας 10ωρη βάρδια, καλύτερες συνθήκες εργασίας, ίσο μισθό με τους άντρες, την κατάργηση της παιδικής εργασίας και το δικαίωμα ψήφου. Το σύνθημά τους ήταν «Ψωμί και Τριαντάφυλλα».

Ο Τζέιμς Οπενχάιμ εμπνεύστηκε και αφιέρωσε ένα ποίημα στην απεργία αυτών των εργατριών με τίτλο «Bread and Roses»

Καθώς τραβάμε εμπρός, εμπρός στην ομορφιά της μέρας

χιλιάδες σκοτεινές κουζίνες, χιλιάδες μαύρες φάμπρικες

γεμίζουν ξάφνου με του ήλιου τη λαμπράδα

γιατί ο κόσμος μας ακούει να τραγουδάμε

«Ψωμί και Τριαντάφυλλα, Ψωμί και Τριαντάφυλλα»

Καθώς τραβάμε εμπρός, εμπρός είναι και για τους άνδρες ο αγώνας μας

γιατί είναι των γυναικών παιδιά και τους γεννάμε πάλι,

φτάνει πια ο παιδεμός σ’ όλη μας τη ζωή,

πεινάνε οι ψυχές και όχι το σώμα μόνο

«δώστε μας Ψωμί, δώστε μας Τριαντάφυλλα»

Καθώς τραβάμε εμπρός, εμπρός αμέτρητες γυναίκες πεθαμένες

σμίγουν το θρήνο τους και λένε το παλιό τραγούδι του ψωμιού

οι σκλαβωμένες ψυχές τους γνώρισαν λίγη μόνον ομορφιά, τέχνη κι αγάπη.

Ναι, για το Ψωμί παλεύουμε και για τα Τριαντάφυλλα.

Καθώς τραβάμε εμπρός, εμπρός φέρνουμε τις μεγάλες μέρες

το ξεσήκωμα των γυναικών είναι ξεσήκωμα όλης της ανθρωπότητας

όχι πια σκλάβοι και τεμπέληδες, δέκα που μοχθούν για έναν που ξαπλώνει

αλλά ένα δίκαιο μοίρασμα στ’ αγαθά της ζωής, «Ψωμί και Τριαντάφυλλα, Ψωμί και Τριαντάφυλλα»

Ο Μπέρτολτ Μπρεχτ στο ποίημά του “Στις γυναίκες” μιλά για τη θέση της γυναίκας και ψάχνει διεξόδους αλλαγής.

Βούρτσισε το σακάκι

Βούρτισ’ το δυο φορές!

Όταν το βούρτσισμα τελειώσεις

Μένει μια πατσαβούρα καθαρή.

Μαγείρευε όλο φροντίδα

Μη λυπηθείς κανένα κόπο!

Σαν κι η δεκάρα λείπει

Σκέτο νεράκι είναι η σούπα.

Δούλευε, δούλευε ακόμα πιο πολύ!

Κάνε οικονομία, μοίραζέ τα πιο καλά!

Λογάριαζε, λογάριαζε μ’ ακρίβεια!

Σαν κι η δεκάρα λείπει

Τίποτα δεν μπορείς να κάνεις.

Ό,τι πάντα κι αν κάνεις

Ποτέ αρκετό δε θα ’ναι.

Η κατάστασή σου είναι άσκημη

Κι ακόμα πιο άσκημη θα γίνει.

Δεν πάει έτσι άλλο πια

Αλλά η διέξοδος ποια είναι;

Σαν η δεκάρα λείπει, καμιά δουλειά δεν είναι αρκετή.

Το ζήτημα για το κρέας, που σας λείπει στην κουζίνα

Δεν πρόκειται μες στην κουζίνα να κριθεί.

Ό,τι κι αν κάνετε

Ποτέ αρκετό δε θα ’ναι.

Η κατάστασή σας είναι άσκημη

Κι ακόμα πιο άσκημη θα γίνει.

Δεν πάει έτσι άλλο πια

Αλλά η διέξοδος ποια είναι;

Η Ημέρα της Γυναίκας θα πρέπει να αποτελέσει εφαλτήριο για να αναθεωρήσεις σε πολλά επίπεδα, εκ των έσω, αλλά και κοινωνικά, θεσμικά. Μέχρι να μην μας αντιμετωπίζουν ως ανίδεες σε «αντρικά πράγματα» του τύπου: «έλα ρε, ξέρεις να ξεχωρίσεις το Σινούκ από το F16;» ή «αλήθεια, ξέρεις εσύ τον Νεϊμάρ ή τον Γιούργκεν Κλοπ wtf;», μέχρι να έχουμε τον έλεγχο της δικής μας ζωής και επιλογής για το αν θα παντρευτούμε ή όχι, αν θα κάνουμε παιδιά ή όχι, αν θα κάνουμε σχέση με άντρα ή με την κολλητή μας, μέχρι να φοράμε ό,τι ρούχα θέλουμε, σε όποιο μήκος θέλουμε, μέχρι να μην κάνουμε πολεμικές τέχνες για να γυρνάμε ασφαλείς στο σπίτι μας, αλλά γιατί γουστάρουμε…

Διαβάστε επίσης

Λίγη υπομονή ακόμη. Η ισότητα των φύλων θα έρθει σε 300 χρόνια!

«Κάθε γυναίκα έχει τον παράδεισό της» – Το βίντεο της Φίνος για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας

Η θέση της γυναίκας στο Μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων

Σχετικά Άρθρα
Φρανσουάζ Ζιλό: Η μοναδική γυναίκα ξέφυγε από τη σκιά του Πικάσο παίρνει τη θέση που της αξίζει
Φρανσουάζ Ζιλό: Η μοναδική γυναίκα που ξέφυγε από τη σκιά του Πικάσο παίρνει τη θέση που της αξίζει
Μελίνα Μερκούρη - Μάνος Χατζιδάκις σε ένα βίντεο όπου τα λόγια περιττεύουν
Μελίνα Μερκούρη – Μάνος Χατζιδάκις σε ένα βίντεο όπου τα λόγια περιττεύουν
Caruso: Το αριστούργημα του Lucio Dalla που διηγείται έναν αληθινό έρωτα που νίκησε τη μοναξιά
Caruso: Το αριστούργημα του Lucio Dalla που διηγείται έναν αληθινό έρωτα που νίκησε τη μοναξιά
Η «Κοιλάδα του Θανάτου»: Οι τρεις ανείπωτες τραγωδίες που σημάδεψαν τα Τέμπη
Η «Κοιλάδα του Θανάτου»: Οι τρεις ανείπωτες τραγωδίες που σημάδεψαν τα Τέμπη
Ελίζαμπεθ Τέιλορ: 8 γάμοι και μία κηδεία που... άργησε 15 λεπτά
Ελίζαμπεθ Τέιλορ: 8 γάμοι και μία κηδεία που… άργησε 15 λεπτά
Αμαλία Φλέμινγκ: Η Ελληνίδα γιατρός με την αντιστασιακή δράση που παντρεύτηκε τον «πατέρα» της πενικιλίνης
Αμαλία Φλέμινγκ: Η Ελληνίδα γιατρός με την αντιστασιακή δράση που παντρεύτηκε τον «πατέρα» της πενικιλίνης

Ακολουθήστε μας στο Google News
και ενημερωθείτε πρώτοι για τα νέα άρθρα του