Μετά από μια περίοδο ιδιαίτερα χαμηλής δραστηριότητας, η ιλαρά παρουσίασε αύξηση των κρουσμάτων της κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 σε χώρες της Ευρώπης (ΕΕ/ΕΟΧ), με 3.973 καταγεγραμμένα κρούσματα το 2023.
Σύμφωνα με τα επιδημιολογικά δεδομένα του ΕΟΔΥ, η αύξηση των κρουσμάτων ιλαράς το 2024 σε σχέση με το 2023 ήταν σημαντική. Από την 1η Φεβρουαρίου 2024 έως την 31η Ιανουαρίου 2025, δηλώθηκαν 32.265 κρούσματα, με 19 θανάτους. Οι χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά κρουσμάτων ήταν η Ρουμανία (27.568), η Ιταλία (1.097), η Γερμανία (637), το Βέλγιο (551) και η Αυστρία (542). Καθώς η πλειονότητα των κρουσμάτων ιλαράς στην Ευρώπη καταγράφηκε το πρώτο εξάμηνο του 2024, αναμένονται περαιτέρω αυξήσεις των κρουσμάτων την άνοιξη του 2025 λόγω της εποχικότητας της νόσου.
Στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, το 2024 καταγράφηκαν 36 κρούσματα ιλαράς, χωρίς θύματα. Από αυτά, τα 26 (72%) αφορούσαν άτομα Ελληνικής υπηκοότητας, κυρίως στην ηλικιακή ομάδα των 45-64 ετών (13/36), ακολουθούμενη από την ομάδα 25-44 ετών (9/36). Το 25% των κρουσμάτων (9/36) αφορούσαν παιδιά και εφήβους. Επίσης, 11/36 (30%) των κρουσμάτων αφορούσαν εργαζόμενους σε μονάδες υγείας, οι οποίοι ήταν ανεμβολίαστοι ή ατελώς εμβολιασμένοι, ενώ 7/36 (19%) ήταν Ρομά. Το 50% των κρουσμάτων ήταν ενδημικά και τα υπόλοιπα εισαγόμενα ή επαφές με εισαγόμενα κρούσματα.
Εμφάνιση – επιπλοκές
Η ιλαρά είναι οξεία ιογενής νόσος, από τις πιο μεταδοτικές λοιμώξεις, με μεταδοτικότητα 90% σε επίνοσα άτομα. Μεταδίδεται κυρίως αερογενώς, μέσω σταγονιδίων που αποβάλλονται από τους ασθενείς, ενώ μπορεί να παραμείνει μολυσματικός στον αέρα έως 2 ώρες. Σχεδόν όλα τα επίνοσα άτομα που μολύνονται αναπτύσσουν κλινική νόσο. Το πρόδρομο στάδιο της νόσου χαρακτηρίζεται από υψηλό πυρετό, επιπεφυκίτιδα, κόρυζα, βήχα και βρογχιολίτιδα. Οι κηλίδες Koplik εμφανίζονται 1-2 ημέρες πριν το εξάνθημα. Το εξάνθημα αναπτύσσεται 2-4 ημέρες μετά την εμφάνιση του πυρετού και επεκτείνεται από το κεφάλι προς το σώμα.
Οι επιπλοκές της ιλαράς περιλαμβάνουν μέση ωτίτιδα (7-9%), πνευμονία (1-6%), διάρροια (8%), μεταλοιμώδη εγκεφαλίτιδα (1/1000-2000 κρούσματα) και υποξεία σκληρυντική πανεγκεφαλίτιδα (1/100.000 κρούσματα). Η θνησιμότητα από ιλαρά είναι 1-3 ανά 1000 κρούσματα, κυρίως λόγω επιπλοκών από βακτηριακές λοιμώξεις, και είναι μεγαλύτερη σε άτομα κάτω των πέντε ετών και σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα. Η πνευμονία είναι υπεύθυνη για το 60% των θανάτων.
Ο εμβολιασμός με δύο δόσεις του εμβολίου MMR (ιλαράς, παρωτίτιδας και ερυθράς) είναι ο πιο αποτελεσματικός και ασφαλής τρόπος για την πρόληψη της ιλαράς. Συστήνεται για όλα τα επίνοσα άτομα, σύμφωνα με τις οδηγίες της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών. Η πρόληψη επιδημιών απαιτεί τουλάχιστον το 95% του πληθυσμού να είναι εμβολιασμένο με δύο δόσεις του εμβολίου. Ωστόσο, τα επίπεδα εμβολιασμού στην Ευρώπη δεν πληρούν αυτόν τον στόχο. Οκτώ στα δέκα άτομα με ιλαρά στην ΕΕ/ΕΟΧ το 2024 ήταν ανεμβολίαστα.
Ο ΕΟΔΥ, σε συνεργασία με άλλους αρμόδιους φορείς, υλοποιεί δράσεις για την αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης, περιλαμβανομένων ενημερωτικών εκστρατειών για τον γενικό πληθυσμό και τους υγειονομικούς, καθώς και δράσεις εμβολιασμού σε καταυλισμούς Ρομά με τη βοήθεια Κινητών Ομάδων Υγείας. Επιπλέον, γίνονται δράσεις ενημέρωσης σε περιοχές με χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη και στα κέντρα φιλοξενίας προσφύγων.
Μια μελέτη του ΕΟΔΥ για την εκτίμηση της εμβολιαστικής κάλυψης έδειξε ότι το 96,12% των παιδιών που γεννήθηκαν το 2018 και έλαβαν ΑΜΚΑ εντός 12 μηνών ήταν εμβολιασμένα με τουλάχιστον μία δόση MMR, ενώ το 87,06% είχαν εμβολιαστεί με δύο δόσεις. Ωστόσο, η έγκαιρη ολοκλήρωση του εμβολιαστικού προγράμματος ήταν χαμηλότερη, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για εντατικό έλεγχο και έγκαιρο εμβολιασμό, ιδίως στην μεταπανδημική εποχή.
Διαβάστε επίσης
Για ποιους λόγους να επιλέγετε τα μωβ τρόφιμα – Όλες οι ευεργετικές ιδιότητες
Η θυσία, ο πόνος, η ελπίδα και το βαθύ νόημα της Μεγάλης Εβδομάδας
Σχετικά Άρθρα
Google News