«Δεν γεννιέσαι γυναίκα, γίνεσαι»
Αυτή είναι η είναι η φράση-κλειδί της επιχειρηματολογίας της. Με αυτήν, άλλωστε, καλεί διαχρονικά τις γυναίκες να διεκδικήσουν εκείνο που θα έπρεπε -πια- να θεωρείται σε όλο τον κόσμο αυτονόητο: την αξιοπρέπειά τους.
Ο λόγος για τη Σιμόν ντε Μποβουάρ, την ιέρεια του φεμινισμού, που άλλαξε ριζικά τον τρόπο που οι κοινωνίες αντιλαμβάνονται το «Δεύτερο Φύλο».
Η Σιμόν Λισί Ερνεστίν Μαρί Μπερτράν ντε Μποβουάρ, όπως ήταν το πλήρες όνομά της γεννήθηκε στις 9 Ιανουαρίου του 1908 στο Παρίσι, στους κόλπους μιας ξεπεσμένης αριστοκρατικής οικογένειας.
Κατά την παιδική της ηλικία, αποτελούσε υπόδειγμα διαγωγής, καθώς προσαρμοζόταν σε όλες τις επιθυμίες της μητέρας της. Είναι ευσεβής και εκφράζει την επιθυμία της να αφιερωθεί στο Θεό, ωστόσο αυτό αλλάζει εντελώς στην εφηβεία, κατά την οποία αφυπνίζεται μέσα της η επαναστατική της πλευρά.
Σε ηλικία επτά ετών, έγραψε το πρώτο της βιβλίο, «Οι δυστυχίες της Μαργαρίτας», που αριθμούσε 100 σελίδες. Ως έφηβη, στα 14 της, έχει πια υπαρξιακές αναζητήσεις, όχι συνηθισμένες για ένα παιδί της ηλικίας της, πράγμα που την οδηγεί στο να διαβάζει αδιάκοπα τα βιβλία του πατέρα της.
Οι γονείς της ελέγχουν τα αναγνώσματά της, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που της απαγορεύουν την πρόσβαση σε συγκεκριμένα ράφια στη βιβλιοθήκη. Κόντρα στις προσταγές τους, η νεαρή Σιμόν σπούδασε Φιλοσοφία και Μαθηματικά και το 1929, σε ηλικία μόλις 21 ετών, πέρασε τις ιδιαίτερα δύσκολες εξετάσεις της agrégation – μόνον έξι γυναίκες είχαν μέχρι τότε επιτύχει στις συγκεκριμένες εξετάσεις – που της εξασφάλιζαν τη δυνατότητα να διδάξει Φιλοσοφία στη δημόσια εκπαίδευση.
Μάλιστα, υπήρξε η πρώτη γυναίκα στη Γαλλία που δίδαξε το συγκεκριμένο μάθημα σε λύκειο αρρένων, με συναδέλφους όπως ο Κλοντ Λεβί-Στρος, μετέπειτα κορυφαίος ανθρωπολόγος του 20ού αιώνα. Το 1929, είναι και το έτος που συναντά τον Ζαν Πολ Σαρτρ, επίσης καθηγητή Φιλοσοφίας, τρία χρόνια μεγαλύτερό της.
Το 1943 η Μπoβουάρ εξέδωσε το έργο «Η καλεσμένη (L’Invitée), ένα μυθοπλαστικό χρονικό της σχέσης που ανέπτυξε με μία από τις φοιτήτριές της, την Ολγκά Κοζακιεβίτς (Olga Kosakiewicz), ενώ δίδασκε στη Ρουέν κατά τη διάρκεια των αρχών της δεκαετίας του ’30.
Το μυθιστόρημα διερευνά και την πολύπλοκη σχέση μεταξύ της Μπoβουάρ και του Σαρτρ, καθώς και πώς επηρεάστηκε η σχέση τους με την συμπερίληψη της Kosakiewicz.
Τον Οκτώβριο του 1945 εξέδωσε μαζί με τον Σαρτρ το μηνιαίο περιοδικό λογοτεχνικής και πολιτικής κριτικής “Temps Modernes” (“Μοντέρνοι Καιροί”), με τον τίτλο του δανεισμένο από την ομώνυμη ταινία του Τσάρλι Τσάπλιν.
Το 1949 εξέδωσε το φιλοσοφικό δοκίμιο «Το δεύτερο φύλο», που την έκανε διάσημη σε όλο τον κόσμο.
Ως υπαρξίστρια η Μπoβουάρ αποδέχεται την αρχή πως η ύπαρξη προηγείται της ουσίας. Επομένως δεν γεννιέται κανείς γυναίκα, αλλά γίνεται. Η ανάλυσή της εστιάζει στην ιδέα του Άλλου. Η κατασκευή της γυναίκας ως το τυπικό παράδειγμα Άλλου είναι για την Μπoβουάρ το θεμέλιο της καταπίεσης των γυναικών.
Η Μπoβουάρ υποστηρίζει πως διαμέσου της ιστορίας οι γυναίκες έχουν θεωρηθεί ως η παρέκκλιση, η ανωμαλία. Ακόμη και η πρώιμη φεμινίστρια Μαίρη Γουόλστονκραφτ θεωρεί τους άντρες το ιδανικό στο οποίο θα έπρεπε να ανέλθουν οι γυναίκες.
Όπως λέει, αυτή η στάση έχει κρατήσει πίσω τις γυναίκες διατηρώντας την αντίληψη πως οι γυναίκες είναι η παρέκκλιση από το κανονικό, ότι είναι παρείσακτες που προσπαθούν να εξομοιωθούν με την «κανονικότητα». Λέει επίσης πως αν ο φεμινισμός θέλει να προχωρήσει, πρέπει να καταρρίψει την υπόθεση αυτή.
Ο έρωτας της Μποβουάρ με τον Σαρτρ ήταν από αυτούς που μας κάνουν να πιστέψουμε στο «για πάντα». Στις βόλτες τους στους Κήπους του Λουξεμβούργου, ανακάλυψαν ότι τους ένωνε η ίδια αγάπη για τη φιλοσοφία και τη λογοτεχνία, η φιλοδοξία να διακριθούν για τα βιβλία που θα έγραφαν και η πίστη τους στην ατομική ελευθερία.
Το 1931 θα της ζητήσει να παντρευτούν για πρακτικούς λόγους μα εκείνη θα αρνηθεί απαντώντας: “Ο γάμος είναι περιορισμός, αστικοποίηση, αλλά και θεσμοθετημένη παρέμβαση του κράτους στην ιδιωτική ζωή των πολιτών”.
Δεν παντρεύτηκαν ποτέ, αλλά έπαψαν να μοιράζονται κάθε πτυχή της καθημερινότητάς τους.
Η σχέση τους ήταν ανοιχτή, με πειραματισμούς και συνευρέσεις με τη συμμετοχή μαθητριών της Μποβουάρ ή νεαρών κοριτσιών. Δεν υπήρχε επίσης μεταξύ τους το αίσθημα της ζήλειας να δηλητηριάζει τη σχέση τους.
Το ζευγάρι που θα περνούσε περίπου 55 χρόνια κοινής πορείας και μέσα από πολεμικές, πολιτικές και κοινωνικές συρράξεις, έγραφαν και κατέγραφαν.
Μαζί ταξίδεψαν μαζί σε όλο τον κόσμο κι έγιναν το πιο γνωστό αντισυμβατικό ζευγάρι διανοουμένων στον πλανήτη.
Όταν στη δεκαετία του ’70, ο Σαρτρ έπαθε εγκεφαλικό και άρχισε να τυφλώνεται, η Μποβουάρ ξεκίνησε να του παίρνει μεγάλες συνεντεύξεις, προκειμένου να διασώσει την λαμπρή αυτή σκέψη του.
Ακόμη και στον θάνατο, δεν θα μπορούσαν να μην είναι αχώριστοι. Εκείνος φεύγει από τη ζωή στις 15 Απριλίου 1980 κι εκείνη ακριβώς έξι χρόνια μετά: στις 14 Απριλίου 1986. Τάφηκαν μαζί στο Κοιμητήριο του Μονπαρνάς.
Πριν αφήσει την τελευταία της πνοή έγραψε: «Στην ζωή μου είχα μια αδιαμφισβήτητη επιτυχία: τη σχέση μου με τον Σαρτρ. Σε περισσότερο από τριάντα χρόνια, μόνο μια φορά πήγαμε για ύπνο τσακωμένοι»
«Δεν γεννιέσαι γυναίκα. Γίνεσαι γυναίκα»
«Η βιολογία και το φύλο δεν αποτελούν πεπρωμένο»
«Το να κερδίσεις ένα άντρα είναι τέχνη. Το να τον κρατήσεις είναι επάγγελμα»
«Ο γάμος είναι περιορισμός, αστικοποίηση, αλλά και θεσμοθετημένη παρέμβαση του κράτους στην ιδιωτική ζωή των πολιτών»
«Μία γυναίκα νιώθει πως γέρασε, από τη στιγμή που οι άλλοι παύουν να την κακολογούν»
«Η έκτρωση δεν πρέπει να απαγορεύεται»
«Άλλαξε τη ζωή σου σήμερα. Μη στοιχηματίζεις στο μέλλον, ενέργησε τώρα χωρίς καθυστέρηση»
«Δεν γεννιέσαι μεγαλοφυΐα, γίνεσαι μεγαλοφυΐα. Και η θέση της γυναίκας μέχρι τώρα ήταν τέτοια ώστε αυτό ήταν πρακτικά αδύνατο»
«Ότι το να κάνει παιδί είναι ο σκοπός της ζωής μιας γυναίκας είναι μια δήλωση που έχει την ίδια αξία που έχει ένα διαφημιστικό σλόγκαν»
«Η καταπίεση προσπαθεί να δικαιολογηθεί με τη χρησιμότητά της»
David Bowie: Ο Ziggy Stardust που έζησε σε μία ζωή όσα άλλοι θα ζούσαν σε πέντε
Λίλι Γκλάντστοουν: Η πρώτη Ινδιάνα που βραβεύεται με Χρυσή Σφαίρα και μία αληθινή, σκοτεινή ιστορία
Αν δεν είστε λάτρης της παραδοσιακής μαγειρίτσας ή του κρέατος γενικότερα, σας προτείνουμε ένα πιάτο…
Ο χρόνος για την Κυριακή του Πάσχα μετρά αντίστροφα. Και μπορεί και φέτος να μη…
Η Ανάσταση του Χριστού εορτάζεται από την Εκκλησία από την στιγμή της καταβάσεώς Του στον…
Το Άγιο Φως είναι το φως που –σύμφωνα με την ορθόδοξη παράδοση– εκπέμπεται θαυματουργικά από…
Με αεροσκάφη της AEGEAN και της Olympic Air θα μεταφερθεί και φέτος το Άγιο Φως…
Ένα από τα ερωτήματα, που συχνά τίθενται από πολύ κόσμο, είναι γιατί κατά τη διάρκεια…