«Ρε μπαγάσα, περνάς καλά ‘κει πάνω;»: Μία ερώτηση που θα κάναμε όλοι όσοι έχουμε στο μυαλό μας τον Νικόλα Άσιμο. Ένας πραγματικός φιλόσοφος, ο «ποιητής των Εξαρχείων», που η ρετσινιά του «βιαστή» του πέρασε τον βρόχο.
Αντισυμβατικός, έντονα πολιτικοποιημένος, αλλά ανένταχτος. Δεν αποδεχόταν την ταξινόμηση σε καμία ιδεολογία…Ξεπέρασε ακόμη και τον αναρχισμό, καθώς δεν επιθυμούσε τις «ταμπέλες».
Γεννήθηκε ως Νικόλας Ασημόπουλος στις 20 Αυγούστου 1949 και ήταν ένας από τους καλλιτέχνες που λοιδορήθηκαν όσο κανένας, αφήνοντας όμως πίσω του κομμάτια με αιχμηρό στίχο που πολλές φορές αποδεικνύται επίκαιρος.
Υπήρξε μέτριος μαθητής, ασχολήθηκε με τον στίβο και το ποδόσφαιρο (έπαιζε τερματοφύλακας) και στην εφηβεία του αγάπησε τα ποιήματα του Γεωργίου Σουρή (1853 – 1919) και διασκέδαζε τους συμμαθητές του σκαρώνοντας σατιρικούς στίχους πάνω σε μελωδίες ξένων επιτυχιών της εποχής, όπως το γαλλικό τραγούδι «Monsieur Cannibale» του 1966 που τραγούδησε ο Σασά Ντιστέλ. Έστειλε μάλιστα το συγκεκριμένο στιχούργημά του σε στήλη για τη νεολαία που διατηρούσε ο δημοσιογράφος Νίκος Μαστοράκης στην εφημερίδα Ελεύθερος Κόσμος, χρησιμοποιώντας για πρώτη φορά το ψευδώνυμο «Νίκος Άσιμος».
Το 1967 εισήχθη στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ., όπου ασχολήθηκε με το φοιτητικό θέατρο, ενώ παράλληλα παρακολούθησε μαθήματα στην ιδιωτική Δραματική Σχολή του Κυριαζή Χαρατσάρη, χωρίς να αποφοιτήσει. Στη Θεσσαλονίκη αγόρασε την πρώτη του κιθάρα και ξεκίνησε να παίζει ως αυτοδίδακτος και να συνθέτει τα πρώτα του τραγούδια.
Τον Δεκέμβριο του 1972 πρωτοεμφανίστηκε στο κοινό ως τραγουδοποιός, αλλά και ως ηθοποιός (ερμήνευε το μονόπρακτο «Το Πανηγύρι» του Ζαν Κοκτώ) στο δώμα του Λευκού Πύργου, το οποίο είχε μετατραπεί σε μπουάτ. Εκεί προέκυψαν για πρώτη φορά διαφωνίες και ρήξεις με συνεργάτες του, ένα φαινόμενο που τον ακολούθησε σε όλη την καλλιτεχνική διαδρομή του.
Τον Μάιο του 1973 εγκατέλειψε τις σπουδές του, έφυγε από τη Θεσσαλονίκη και κατέβηκε στην Αθήνα. Άρχισε να ασχολείται όλο και περισσότερο με τη μουσική, περιλαμβάνοντας όμως πάντα θεατρικά στοιχεία στις εμφανίσεις του. Στις μπουάτ της Πλάκας συνεργάστηκε, μεταξύ άλλων, με καλλιτέχνες όπως οι Πάνος Τζαβέλας, Θανάσης Γκαϊφύλλιας, Γιάννης Ζουγανέλης, Σάκης Μπουλάς, Θάνος Αδριανός, Περικλής Χαρβάς, Μαριάννα Τόλη και το ντουέτο Λήδα-Σπύρος. Το 1974 σκηνοθέτησε μία βραχύβια μουσικοθεατρική παράσταση στην μπουάτ «Εντεκάτη Εντολή», χωρίς ανταπόκριση από το κοινό.
Το 1975 σημειώθηκε η πρώτη του παρουσία στη δισκογραφία με ένα δίσκο 45 στροφών που περιείχε τα τραγούδια «Ο Μηχανισμός» (Α΄ πλευρά) και «Ο Ρωμιός» (Β΄ πλευρά) σε ενορχήστρωση του Γιώργου Στεφανάκη. Τον έβγαλε η εταιρεία Λύρα του Αλέκου Πατσιφά και έπεσε θύμα λογοκρισίας, δηλαδή επιτράπηκε η πώλησή του στα δισκοπωλεία, αλλά απαγορευόταν η μετάδοσή του από την δημόσια ραδιοτηλεόραση. Την ίδια χρονιά ο Άσιμος συμμετείχε στο πρόγραμμα του Μουσικού Καφενείου «Σούσουρο» (υπόγειο στην οδό Αδριανού 134 στην Πλάκα), ενός, κατά κάποιον τρόπο, πολιτικού καμπαρέ της Μεταπολίτευσης.
Τον Οκτώβριο του 1977, λίγο πριν από τις βουλευτικές εκλογές της 20ης Νοεμβρίου εκείνης της χρονιάς, προσήχθη και προφυλακίστηκε στις φυλακές της Αίγινας μαζί με πέντε εκδότες πολιτικών εντύπων (τέσσερις αναρχικούς και έναν αριστεριστή), γιατί παρουσιάστηκαν από την Αστυνομία σαν «ηθικοί αυτουργοί» ταραχών που ξέσπασαν στην Αθήνα κατά τη διάρκεια αντιγερμανικών διαδηλώσεων, με αφορμή τους θανάτους μελών της ένοπλης οργάνωσης Φράξια Κόκκινος Στρατός (RAF) στα διαβόητα λευκά κελιά των φυλακών Στάμχαϊμ στη Δυτική Γερμανία. Μετά από λίγες εβδομάδες αφέθηκε ελεύθερος.
Το «τρελόχαρτο» για να αποφύγει τη στράτευση και τα ψυχιατρεία
Το 1978 ξεκίνησε η περιπέτειά του για να αποφύγει την στράτευση. Πήρε απαλλαγή προσποιούμενος τον ψυχοπαθή και κατάφερε να του αναγνωριστεί ότι πάσχει από σχιζοειδή ψύχωση. Ὀπως περιγράφει στο βιβλίο του Αναζητώντας Κροκάνθρωπους, υιοθέτησε αυτή την συμπεριφορά γιατί ήταν αντίθετος προς τη στράτευση.
Από τον Σεπτέμβριο του 1978 έως τον Μάρτιο του 1987 κυκλοφόρησε οκτώ παράνομες κασέτες με λιγότερο ή περισσότερο πρόχειρες ηχογραφήσεις τραγουδιών του. Τις διακινούσε κυρίως ο ίδιος, στα κάγκελα του Πολυτεχνείου στην οδό Πατησίων, τριγυρνώντας σε μαγαζιά, νυχτερινά κέντρα και μπαρ, ή στα «μαγαζόσπιτα» όπου ζούσε κατά καιρούς, με πιο χαρακτηριστικό το ημιυπόγειο επί της οδού Αραχώβης 41 στα Εξάρχεια, την περίφημη «υπόγα» του Άσιμου, εκεί όπου διέμεινε από το φθινόπωρο του 1978 έως την άνοιξη του 1983.
Από το 1981 δρομολογείται η επώδυνη σχέση του με τα ψυχιατρεία, στα οποία νοσηλεύτηκε αρκετές φορές.
Οι κασέτες του δρόμου
Το Νοέμβριο του 1982 κυκλοφόρησε από την εταιρεία Μίνως ο μοναδικός δίσκος 33 στροφών (LP) που έβγαλε όσο ζούσε, με τίτλο Ο Ξαναπές, σε ενορχήστρωση του Θανάση Μπίκου και παραγωγή του Ηλία Μπενέτου. Συμμετείχαν η Χάρις Αλεξίου σε δύο τραγούδια («Άμα σε λέγαν Βάσω» και «Παπάκι»), ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου σε άλλα δύο («Πιάστηκα σχοινί κορδόνι» και «Της Επανάστασης») και η Αθηναΐκή Κομπανία (στο τραγούδι «Σεισμός»), το όνομα της οποίας δεν γράφτηκε στο εξώφυλλο, διότι θεωρήθηκε πολύ «εμπορική» για τον Άσιμο.
Έστηνε αυτοσχέδιες παραστάσεις στο δρόμο (happenings) στο κέντρο της Αθήνας, για τις οποίες είχε επινοήσει τους όρους «Κροκ» (στη δεκαετία του 1970) και «Βόλτα» (στη δεκαετία του 1980 στο Λόφο του Στρέφη), ακολουθούμενος από περιστασιακούς συνοδοιπόρους του (Αντώνης Μιτζέλος κ.α) στο πλαίσιο μιας αρχηγικής καλλιτεχνικής και πολιτικής παρέμβασης. Έκανε σύντομα περάσματα σε κινηματογραφικές ταινίες.
Έφτιαξε δύο βραχύβια μουσικά συγκροτήματα, την Exarchia Square Band, με τον Χρήστο Ζυγομαλά, και τους Νικόλας ΄Ασιμος και οι Εναπομείναντες, με τον Τόλη Βουλτζάτη και τη Λίτσα Περράκη, με τα οποία δεν ηχογράφησε.
Τον Απρίλιο του 1987, ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου τραγούδησε στον δίσκο του Χαιρετίσματα πέντε τραγούδια του ‘Ασιμου : «Ο σάλιαγκας κι ο μάλιαγκας», «Αγαπάω κι αδιαφορώ», «Θα ‘ρθω να σε βρω», «Θα νικήσουμε (Venceremos)», «Καταρρέω».
Η κόρη του Λίλιαν, η μασκότ των Εξαρείων
Το 1976 απέκτησε μία κόρη από την εκτός γάμου σχέση του με την αναρχοφεμινίστρια Λίλιαν Χαριτάκη. Την ονόμασαν και αυτή Λίλιαν. Ο ερχομός του παιδιού τους όμως αντί να τους ενώσει, τους χώρισε και ο Νικόλας έμεινε μόνος να τη φροντίζει. Έγινε η «μασκότ» των Εξαρχείων και όσοι τον έζησαν από κοντά έλεγαν ότι ήταν ένας κλασικός χαζομπαμπάς.
Όταν το κοριτσάκι πεινούσε, φώναζε δυνατά «νιου νιού» εννοώντας ότι θέλει να πιει γάλα ΝΟΥΝΟΥ και έτσι της «κόλλησε» το παρατσούκλι. Ο Νικόλας Άσιμος είχε υπό την προστασία του την κόρη του μέχρι που έφυγε από τη ζωή .
Για εκείνη είχε γράψει και το συγκινητικό νανούρισμα «Το παπάκι», το οποίο λέγεται, ότι της τραγουδούσε για να κοιμηθεί.
Όταν έφυγε από τη ζωή, μικρή Λίλιαν ήταν τότε μόλις 12 ετών. Αν και την αγαπούσε πολύ και τη μεγάλωσε μόνος του, ο καλλιτέχνης που δεν τα πήγαινε καλά με τη γραφειοκρατία, δεν αναγνώρισε ποτέ και τυπικά την κόρη του.
Μετά τον θάνατό του, την αναγνώρισε ο πατέρας του, ως νόμιμο παιδί του γιου του.
Η κατηγορία για βιασμό και το τελευταίο τηλεφώνημα
Το 1987 ο Άσιμος κατηγορήθηκε για βιασμό μίας γυναίκας και κρατήθηκε στη φυλακή για ένα σύντομο χρονικό διάστημα. Η επικείμενη δίκη είχε συνέπειες στην ψυχοσωματική του κατάσταση.
Η κατηγορία αυτή συγκλόνισε εκτός από τον ίδιο, τον καλλιτεχνικό κόσμο και την κοινή γνώμη. Αποφυλακίστηκε με χρηματική εγγύηση, αλλά το στίγμα δεν κατάφερε να το ξεπεράσει. Μία κατηγορία που δεν αποδείχθηκε ποτέ, καθώς η δίκη δεν πρόλαβε να γίνει.
Όταν αφέθηκε ελεύθερος, γύρισε στο σπίτι του, όπου άρχισε να παλεύει με τους δαίμονές του. Οι φίλοι του ήταν ελάχιστοι, αφού οι περισσότεροι τον είχαν εγκαταλείψε. Ένας από τους λίγους που του είχαν απομείνει ήταν ο σκηνοθέτης, Νίκος Ζερβός.
Όταν ο Άσιμος πήρε την απόφαση να δώσει τέλος στη ζωή του, τηλεφώνησε στον Ζερβό και του είπε, τι προτίθετο να κάνει. Εκείνος, όμως, δεν τον πίστεψε. Μόνο την επόμενη μέρα, όταν έφτασαν στα αυτιά του τα δυσάρεστα νέα.
Στις 17 Μαρτίου 1988, ο Άσιμος είχε κρεμαστεί από σωλήνα ύδρευσης στο «Χώρο Προετοιμασίας», όπως αποκαλούσε το τελευταίο μαγαζόσπιτό του στην οδό Καλλιδρομίου 55 στα Εξάρχεια.
Κηδεύτηκε την επομένη στη Νέα Σμύρνη, με παρόντες την οικογένειά του, φίλους του και πλήθος κόσμου.
10 εμβληματικά τραγούδια του
https://www.youtube.com/watch?v=MOKKO3p2NHo
Διαβάστε επίσης:
Τι διαβάζουμε τώρα: Αυτά είναι τα ευπώλητα βιβλία των τελευταίων ημερών -Ο Αρκάς στην πρώτη θέση!
Ο Andrea Bocelli για μία μοναδική συναυλία τον Ιούλιο στο Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας
Θυμάσαι τον πρώτο Θορν από την «Tόλμη και Γοητεία»; Δες πώς είναι σήμερα στα 69 του χρόνια
Σχετικά Άρθρα
Google News