Ποιες σχέσεις θα επιβιώσουν από τον εγκλεισμό και ποιες θα οδηγηθούν σε τέλος; Ο ψυχολόγος Γιώργος Παπαγεωργίου απαντά

Η αλήθεια είναι ότι ζούμε πρωτόγνωρες καταστάσεις και αποκτάμε εμπειρίες ζωής που οι άμεσα προηγούμενες γενιές δεν είχαν καν διανοηθεί. Μένουμε μέσα και προσπαθούμε να φτιάξουμε μια νέα πραγματικότητα και καθημερινότητα για όσα αυτό διαρκέσει. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε το στόχο που είναι να προστατεύουμε εμάς και τους αγαπημένους μας και κατ’ επέκταση όλους τους συμπολίτες μας. Αυτό ίσως κάνει την περίοδο του εγκλεισμού πιο εύκολη.

Και όπως πολύ καλά μας είπε ο κ. Γιώργος Παπαγεωργίου, Bsc (Psychology) University of London, MSc (HealthPsychology) University of Central Lancashire, μέλος της Διεθνούς Ένωσης Σχεσιακής Ψυχανάλυσης (IARPP) – ΗΠΑ, διευθυντής και επόπτης επιστημονικού προσωπικού στην ΨΥΧΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ (psychikifrontida.gr) στην κουβέντα που είχαμε “Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι όλο αυτό δεν είναι κάτι μόνιμο. Είναι κάτι παροδικό και πολύ σύντομο”.

  • Βρισκόμαστε εν μέσω μιας πρωτόγνωρης κατάστασης, που παρόμοια δεν έχουν ζήσει οι σύγχρονοι άνθρωποι. Η κοινωνική αποστασιοποίηση και ο εγκλεισμός στα σπίτια μας δεν είναι εύκολη υπόθεση, όταν μάλιστα οι άνθρωποι σήμερα έχουν συνηθίσει να ζουν σε φρενήρεις ρυθμούς. Πώς θα επηρεάσει η απομόνωση τη σχέση των ζευγαριών;

Υποθέτω αναφέρεστε γενικά, άρα πρέπει να πούμε και για τα ζευγάρια που ζουν μαζί και για τα ζευγάρια που ζουν χωριστά.

Γιά όσα ζευγάρια μένουν μαζί, είτε είναι σε γάμο είτε σε σχέση συμβίωσης, η απομόνωση είναι κρίσιμος κίνδυνος να εξακριβώσουν τη σχέση τους: Αν τα ζευγάρια είναι πολύ αγαπημένα ΚΑΙ συνεργάζονται καλά μεταξύ τους, τότε θα βγουν από την κρίση της κοινωνικής απομόνωσης πιο δεμένα, πιο δυνατά.

Κι αυτό γιατί θα τους έχει συνδέσει κι η εμπειρία “το περάσαμε αυτό μαζί” και γιατί θα έχουν λάβει επιβεβαίωση στο πόσο καλά ζουν μαζί κλεισμένοι τόσο κοντά.

Για τα ζευγάρια όμως που συζούν και ΔΕΝ έχουν και τις δύο παραμέτρους, δηλαδή είτε δεν είναι αγαπημένα πραγματικά (ή έχει πάψει αγάπη ανάμεσά τους) είτε δεν συνεργάζονται μεταξύ τους καλά στην καθημερινότητα (δηλαδή δεν τα “βρίσκουν” στο μοίρασμα των δουλειών, της καθημερινότητας) και δεν έχουν συντροφικότητα, τότε αυτή η κρίση θα τα αποστασιοποιήσει περισσότερο μεταξύ τους. Μπορεί και να σταθεί αιτία χωρισμού. Αν τολμούσα μία πρόβλεψη θα σας έλεγα ότι το επόμενο έτος θα δούμε μεγάλη αύξηση σε διαζύγια ή χωρισμούς.

Τώρα τα ζευγάρια που δεν ζουν μαζί, είτε γιατί διατηρούν χωριστούς προσωπικούς χώρους και σπίτια είτε γιατί βρίσκονται σε παράλληλες σχέσεις, βρίσκονται σε μία ελεγχόμενη απόσταση μεταξύ τους, η οποία τελικά τους εξυπηρετεί ψυχικώς, ακόμα και όσους δεν το παραδέχονται ανοιχτά.

Όμως η κρίση αυτή με την κοινωνική αποστασιοποίηση θα τους επιβάλλει να αναθεωρήσουν το πόσο αξίζει να συνεχίζουν έτσι.

Διότι αυτή η κοινωνική αποστασιοποίηση είναι επιβαλλόμενη και αυτό είναι ένα στοιχείο που διαταράσσει τη ναρκισσιστική τους αντίληψη της “ανοιχτής επιλογής” που διατηρούσαν.

Με τέτοια διατάραξη, μετά την κρίση τίποτε από όσα είχαν συνηθίσει δεν θα μείνει ίδιο στη σχέση τους.

  • Οι συχνοί καβγάδες τι μπορεί να κρύβουν; Κρυμμένα προβλήματα ή απλά μπορεί να είναι το αποτέλεσμα αυτής της νέας πραγματικότητας, το ξέσπασμα μιας πίεσης και της κατάστασης ανελευθερίας που μας επιβλήθηκε ξαφνικά;

Αυτό λίγο εξαρτάται από τη συχνότητα.

Υπάρχουν ζευγάρια που έχουν πολλά κρυμμένα προβλήματα όμως καυγαδίζουν σπάνια.

Εξαρτάται περισσότερο από τον τρόπο που καυγαδίζουν. Αν ο καυγάς κάθε φορά παίρνει τη μορφή μικρού χωρισμού (π.χ. όταν κάποιος τελειώνει να μιλά κι απομακρύνεται) ή αν είναι καυγάς σε σχέση που παραμένει δεδομένη (π.χ. μόλις τελειώσει ο καυγάς αμέσως το ζευγάρι κάνει κάποια δραστηριότητα μαζί, έστω και θυμωμένοι).

Πέρα από την απόλυτα ιδανική αγάπη, σοφό είναι ένα ζευγάρι να μπορεί να τσακώνεται ενώ παραμένει σε σχέση: Προσέξτε το συνδυασμό! Και να τσακώνεται, και να παραμένουν σε σχέση.

Να μπορούν να τσακώνονται δηλαδή και να μην καταλήγουν κάθε φορά να αναρωτιούνται “Αν” πρέπει να είναι μαζί. Αυτό να το θεωρούν δεδομένο.

Μπορώ να σας το συνοψίσω απλά:

Οι πολλές συζητήσεις για διαζύγιο καίνε την σχέση. Το διαζύγιο δεν “κάνει” να το συζητάς διαρκώς. Πρέπει μόνο να το ζητάς, μία και έξω, όταν καταλήξεις.

  • Ακούμε και διαβάζουμε ότι αυτές τις μέρες «του κορωνοϊού» παγκοσμίως έχουν αυξηθεί τα ποσοστά ενδοοικογενειακής βίας. Αληθεύει αυτό; Αν ναι, πώς εξηγείται; Γιατί οι άνθρωποι σε μια φάση κρίσης βγάζουν στην επιφάνεια «άγρια» ένστικτα;

Ναι γεγονός, οι πρώτες μελέτες δείχνουν πως η ενδοοικογενειακή βία, ως αριθμός περιστατικών, έχει αυξηθεί περισσότερο από 30%.

Πολύ δυσάρεστο φαινόμενο που εξηγείται κυρίως από τρεις λόγους (όμως υπάρχουν και άλλοι):

Όποιος δαπανά περισσότερο χρόνο μέσα στο σπίτι του από όσο είχε συνηθίσει, έρχεται αντιμέτωπος με την πραγματικότητα (του δεν είμαι “ελεύθερος”) που προσπαθούσε να ξεχάσει. Αυτό τον φορτίζει συγκινησιακά και τον κάνει πιο ευερέθιστο.

Η έλλειψη διασκέδασης μες στο σπίτι, υποβαθμίζει τις προσδοκίες για ποιότητα ζωής και αυτό φέρνει απογοήτευση.

Και ξέρουμε καλά ότι η απογοήτευση είναι παράγοντας που πυροδοτεί την εξάσκηση βίας.

Ο φόβος ότι η κρίση της πανδημίας θα μεταλλαχθεί και σε νέα οικονομική κρίση, φοβίζει πολύ και μάλιστα όχι ισόποσα αλλά πολύ περισσότερο τους άντρες, στους οποίους δημιουργεί μία έντονη πτώση… διάθεσης.

  • Ποιοι τρόποι διαχείρισης της κατάστασης υπάρχουν; Πώς θα μπορούσαν να αποφευχθούν οι εντάσεις;

Οι εντάσεις οφείλονται σε θυμό, ο οποίος συχνά είναι συγκαλυμμένες ενοχές δικές μας. Κάθε φορά χρειάζομαι να τονίζω πως ένας από τους κύριους παράγοντες που πυροδοτούν εντάσεις είναι οι ενοχές.

Κι ο καλύτερος τρόπος για να μην έχουμε ανάπτυξη ενοχών μέσα μας είναι να μεταβιβάζουμε την ευθύνη, άρα και την λήψη αποφάσεων, σε άλλους.

Κατ’ αυτή την έννοια ο καλύτερος τρόπος διαχείρισης είναι να κάνουμε ότι λένε οι επίσημες οδηγίες, δηλαδή οι ειδικοί, στους οποίους έστω και άθελά μας μεταβιβάζουμε την ευθύνη για το αποτέλεσμα. Άρα, όσο διαρκεί η κρίση με τον κορωνοϊό, συνιστώ να είμαστε υπάκουοι. Προσοχή όμως! το κίνητρο μας δεν είναι στο να σταθούμε “καλοί πολίτες”, αλλά το να μην έχουμε ενοχές, που θα μας συμβούν αν δρούμε όπως “μας έρχεται” από δικό μας αυθορμητισμό.

Για την ανάπτυξη ενοχών από κάποιον που επιμένει να δρα έξω από οδηγίες, απλώς φανταστείτε κάποιον που δεν τηρεί τις προφυλάξεις και μεταδίδει τη μόλυνση στη σύζυγο, στη μητέρα του ή στην κόρη του.

Κάτι τέτοιο κι αν φέρνει ψυχική ένταση…

Σύμφωνα με ξένα δημοσιεύματα, πάνω από 300 ζευγάρια στην Κίνα επισκέφθηκαν δικηγόρο για διαζύγιο από τις 24/2. Υπάρχουν έρευνες που το στηρίζουν αυτό; Ότι δηλαδή η απομόνωση μπορεί να οδηγήσει στο χωρισμό;

Αυτό εμφανίζεται ως γεγονός. Λάβετε υπόψη όμως ότι στην Κίνα τα διαζύγια είναι από πολιτικό γάμο και είναι κάτι που εκεί έχει ταχεία διαδικασία, δεν είναι σαν τα δικά μας που έχουν χρονοτριβή και πολλές περισσότερες εντάσεις.

Στην Κίνα χωρίζει κάποιος εύκολα, σε εμάς τα διαζύγια είναι επίπονα και αυτό από μόνο του είναι ανασταλτικός παράγοντας στο να τα ολοκληρώσεις.

  • Μπορεί ωστόσο η καραντίνα να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα στα ζευγάρια; Να κάνει ακόμα πιο δυνατή τη σχέση; Εν κατακλείδι, υπάρχει ελπίδα;

θα ήθελα πολύ να κλείσω με κάποια αισιόδοξη απάντηση, όμως οφείλω να είμαι ειλικρινής: Λυπάμαι που δεν στέκομαι ευχάριστος, η καραντίνα είναι δοκιμασία και οι δοκιμασίες συνήθως φθείρουν.

Όσα ζευγάρια δεν είναι αγαπημένα από πριν μπουν στην καραντίνα, δεν πιστεύω ότι υπάρχει μεγάλη Ελπίδα για να βγει πιο δυνατή η σχέση τους.

Υπάρχουν βέβαια και τα ζευγάρια που μένουν σε μία σχέση ουσιαστικά ενώνοντας “τις απελπισίες τους” και γίνονται έτσι “Σανίδα σωτηρίας” ο ένας για τον άλλον.

Και οι δύο αυτές περιπτώσεις όμως δεν είναι συνθήκες ευτυχίας. Οι άνθρωποι που βρίσκονται σε αυτές χρειάζονται βοήθεια του ειδικού για να τις λύσουν.

Σχετικά Άρθρα
Γνωρίστε τις “trad wives”: Tις αντι-φεμινίστριες που ζητούν παραδοσιακές αξίες
Γνωρίστε τις “Trad Wives”: Tις αντι-φεμινίστριες που ζητούν παραδοσιακές αξίες
Στην Amazon θα βρείτε βιβλία γραμμένα μέσω AI - Το ερώτημα είναι μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη να δημιουργήσει λογοτεχνία;
Στην Amazon θα βρείτε βιβλία γραμμένα μέσω AI – Το ερώτημα είναι μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη να δημιουργήσει λογοτεχνία;
Θετική Φωνή: Ένα βίντεο για να μας θυμίσει ότι η εργασία στο σεξ είναι εργασία
Θετική Φωνή: Ένα βίντεο για να μας θυμίσει ότι η εργασία στο σεξ είναι εργασία
Όταν το Ψέμα συνάντησε την Αλήθεια - Ένας μύθος που μας οδηγεί στη Γυμνή Αλήθεια
Όταν το Ψέμα συνάντησε την Αλήθεια – Ένας μύθος που μας οδηγεί στη Γυμνή Αλήθεια
Αυτά είναι τα πιο "γκρινιάρικα" ζώδια
Αυτά είναι τα πιο “γκρινιάρικα” ζώδια
"Οθόνες το όπιο των λαών, τελικά;" Σκέψεις και συναισθήματα της συγγραφέως Σταυρούλας Αποστολίδου
“Οθόνες το όπιο των λαών, τελικά;” Σκέψεις και συναισθήματα της συγγραφέως Σταυρούλας Αποστολίδου

Ακολουθήστε μας στο Google News
και ενημερωθείτε πρώτοι για τα νέα άρθρα του