Μονή της Χώρας: Ποιο είναι το μνημείο με τα εκπληκτικά ψηφιδωτά που κάνει τζαμί ο Ερντογάν

Η αλαζονεία του προέδρου της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έχει περάσει σε άλλο επίπεδο. Μετά την Αγία Σοφία, ο «Σουλτάνος» αποφάσισε με διάταγμα να μετατρέψει σε τζαμί άλλο ένα μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, τη Μονή της Χώρας.

Η Μονή της Χώρας, γνωστή σήμερα ως Καριγιέ Τζαμί (τουρκ. Kariye Camii ή Kariye Müzesi), υπήρξε ελληνικό χριστιανικό μοναστήρι στην Κωνσταντινούπολη που μετατράπηκε από τους Οθωμανούς σε τζαμί κατά το 16ο αιώνα. Από το 1958 λειτουργεί ως μουσείο, ωστόσο μετά την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου το 2019 και την έκδοση ΦΕΚ αναμένεται να μετατραπεί άμεσα σε τέμενος.

Η μονή χτίστηκε στη θέση της σημερινής συνοικίας Εντιρνέ Καπού, νότια του Κεράτιου κόλπου και σε κοντινή απόσταση από τα Θεοδοσιανά τείχη. Το μνημείο σήμερα είναι γνωστό με το όνομα Μουσείο Χώρας. Ο κύριος ναός δεν είναι επισκέψιμος αφού βρίσκεται σε διαδικασία αποκατάστασης. Επίσης το εξωτερικό του ναού είναι καλυμμένο για εργασίες αναστήλωσης.

%ce%bc%ce%bf%ce%bd%ce%ae-%cf%84%ce%b7%cf%82-%cf%87%cf%8e%cf%81%ce%b1%cf%82-%cf%80%ce%bf%ce%b9%ce%bf-%ce%b5%ce%af%ce%bd%ce%b1%ce%b9-%cf%84%ce%bf-%ce%bc%ce%bd%ce%b7%ce%bc%ce%b5%ce%af%ce%bf-%ce%bc%ce%b50
Πηγή: Wikipedia
Από πού προήλθε το όνομά της

«Χωρίον» ή «Χώρα» έλεγαν οι Βυζαντινοί την έξω των χερσαίων τειχών πεδινή γη και η ονομασία της μονής οφείλεται μάλλον στην ύπαρξη παλαιότερου ναού έξω από τα τείχη του Κωνσταντίνου Α’. Όταν ο Θεοδόσιος Β΄ έχτισε τα νέα τείχη της Κωνσταντινούπολης, η μονή διατήρησε τον παραδοσιακό προσδιορισμό «εν τη Χώρα», παρά το γεγονός πως ανήκε στον περίβολο των οχυρώσεων.

Επάνω από την μεγάλη θύρα από την οποία εισερχόταν εκ του εσωνάρθηκα στο ναό, βρίσκεται η εικόνα του Θεοδώρου του Μετοχίτη, στο ψηφιδωτό που δείχνει τον Μετοχίτη να προσφέρει στον ένθρονο Σωτήρα Χριστό ομοίωμα του ναού. Ο ναός είχε δύο νάρθηκες τους οποίους κοσμούσαν μωσαϊκά και τοιχογραφίες του Θεόδωρου Μετοχίτη. Τα ψηφιδωτά τού εξωνάρθηκα είναι έξι ημικύκλια που απεικονίζουν τον Χριστό να θεραπεύει ποικίλες ασθένειες. Επίσης πάμπολλες εικόνες διακοσμούν τους τρούλους και τους τοίχους. Οι εικόνες είναι από τις ωραιότερες Βυζαντινές.

Τα χρώματα είναι έντονα, οι αναλογίες των μελών αρμονικές και η έκφραση των προσώπων φυσική. Ο μεσαίος τρούλος έχει μία ρωγμή που τον διασχίζει. Στο εσωτερικό του ναού διασώζονται διάφορα μάρμαρα αρμονικής συναρμογής. Οι Οθωμανοί έχουν καλύψει μερικές επιφάνειες με ασβέστη.

%ce%bc%ce%bf%ce%bd%ce%ae-%cf%84%ce%b7%cf%82-%cf%87%cf%8e%cf%81%ce%b1%cf%82-%cf%80%ce%bf%ce%b9%ce%bf-%ce%b5%ce%af%ce%bd%ce%b1%ce%b9-%cf%84%ce%bf-%ce%bc%ce%bd%ce%b7%ce%bc%ce%b5%ce%af%ce%bf-%ce%bc%ce%b52
Πηγή: Wikipedia
Η ιστορία του

Η πρώιμη ιστορία της μονής δεν είναι γνωστή με βεβαιότητα. Η παράδοση που τη συνοδεύει τοποθετεί την ίδρυσή της τον 6ο αιώνα από τον άγιο Θεόδωρο, ενώ έχει αποδοθεί και στον Κρίσπο, γαμπρό του αυτοκράτορα Φωκά (7ος αι.). Σήμερα έχει αποδειχθεί πως ο ναός χτίστηκε το διάστημα 1077-81 από την πεθερά τού Αλεξίου Α΄ Κομνηνού Μαρία Δούκαινα, στη θέση παλαιότερων κτισμάτων που χρονολογούνται τον 6ο και 9ο αιώνα.

Διαβάστε επίσης:  Απόφαση – ντροπή: Ο Ερντογάν μετατρέπει σε τζαμί την Αγία Σοφία – Υπογράφηκε το διάταγμα

Υπέστη σοβαρή φθορά, πιθανώς εξαιτίας σεισμού, και επισκευάστηκε το 1120 από τον Ισαάκιος Κομνηνός. Ο Θεόδωρος Μετοχίτης συνέβαλε στην ανακαίνισή της (1316-21) και ήταν υπεύθυνος για την προσθήκη του εξωνάρθηκα, του νότιου παρεκκλησίου, καθώς και για το διάκοσμο του ναού που περιλάμβανε αξιόλογα ψηφιδωτά και τοιχογραφίες. Επιπλέον, κληροδότησε στη μονή σημαντική περιουσία, χτίζοντας παράλληλα νοσοκομείο και δωρίζοντας σε αυτή την αξιόλογη συλλογή βιβλίων του, με αποτέλεσμα να προσελκύσει αργότερα σημαντικούς λογίους.

Η μονή μετατράπηκε σε οθωμανικό τέμενος με εντολή του μεγάλου βεζίρη του σουλτάνου Βαγιαζήτ Β΄ (1481-1512) και έγινε γνωστό ως Καριγιέ Τζαμί. Σημαντικό μέρος της διακόσμησης του ναού καταστράφηκε. Το 1948 τέθηκε σε εφαρμογή πρόγραμμα αναστήλωσης του μνημείου και από το 1958 λειτουργεί ως μουσειακός χώρος.

Τα κειμήλια της μονής

Ο Συμεών μας αναφέρει διηγούμενος το μαρτύριο τού Αγίου Βαβύλα, που αποκεφαλίστηκε στην Νικομήδεια το έτος 298 επί βασιλείας του Μαξιμιανού: «ελθόντες δια νυκτός έβαλαν τα λείψανα των Αγίων μέσα εις έν μικρόν πλοίον, και τα επήγαν εις τήν Κωνσταντινούπολην … τα ενταφίασαν έξω του τείχους της πόλεως κατά το βόριον μέρος, όπου είναι μοναστήριον, Χώρα ονομαζόμενον». Στην μονή αυτή επίσης διέμεινε τα τελευταία του χρόνια ο πατρίκιος Θεόδωρος Μετοχίτης όπου πέθανε και ετάφη τον Μάρτιο του 1332. Η μονή συλήθηκε από τους Οθωμανούς κατά την Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως.

%ce%bc%ce%bf%ce%bd%ce%ae-%cf%84%ce%b7%cf%82-%cf%87%cf%8e%cf%81%ce%b1%cf%82-%cf%80%ce%bf%ce%b9%ce%bf-%ce%b5%ce%af%ce%bd%ce%b1%ce%b9-%cf%84%ce%bf-%ce%bc%ce%bd%ce%b7%ce%bc%ce%b5%ce%af%ce%bf-%ce%bc%ce%b54
Πηγή: Flickr
Η επίσημη λιτανεία

Στην Κωνσταντινούπολη των Βυζαντινών βασιλέων εκτελούντο δύο επίσημες λιτανείες. Η μία λιτανεία γινόταν γύρω στις 28 Ιουλίου με την έξοδο του σταυρού από τα ανάκτορα και περιφερόταν σε όλες τις εκκλησίες, αγυιές και οικίες μέχρι την επιστροφή του στο παλάτι την 14η Αυγούστου. Η λιτανεία αυτή είχε σκοπό να φυλάξει ο Θεός τους πιστούς από τα ολέθρια νοσήματα.

Η δεύτερη λιτανεία γινόταν με την περιφορά τής εικόνας της Παναγίας της Οδηγήτριας, έργο του Ευαγγελιστή Λουκά, και την οποία στον καιρό της πολιορκίας την περιέφεραν στα τείχη για να εμψυχώνουν τους πολιορκημένους. Η εικόνα έμενε στο παλάτι καθόλη την διάρκεια της μεγάλης νηστείας του Πάσχα.

Την Δευτέρα της Διακαινησίμου «μετὰ τῶν ἐν τέλει» (επισήμων), προέπεμπε αυτήν ο βασιλεύς, «μέχρι καὶ τῶν Ὑψηλών ἐκτός». Μετά την λιτανεία, η εικόνα κατετίθετο στην σεβάσμια μονή της Χώρας εις κοινή απάντων προσκύνηση.

Οι Οθωμανοί, κατά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης, εισέβαλαν και στη Μονή της Χώρας, άρπαξαν την εικόνα της Οδηγήτριας και την κατατεμάχισαν.

%ce%bc%ce%bf%ce%bd%ce%ae-%cf%84%ce%b7%cf%82-%cf%87%cf%8e%cf%81%ce%b1%cf%82-%cf%80%ce%bf%ce%b9%ce%bf-%ce%b5%ce%af%ce%bd%ce%b1%ce%b9-%cf%84%ce%bf-%ce%bc%ce%bd%ce%b7%ce%bc%ce%b5%ce%af%ce%bf-%ce%bc%ce%b56
Η Μονή στη σημερινή της μορφή Πηγή: Wikipedia

Σχετικά Άρθρα
%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%b5%ce%bd%cf%84%ce%b1%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%ce%bf-%ce%b4%ce%b7%ce%bc%ce%ae%cf%84%cf%81%ce%b7%cf%82-%ce%ba%cf%8c%ce%ba%ce%bf%cf%84%ce%b1%cf%82-%cf%83%ce%bf%ce%b20
Στην εντατική ο Δημήτρης Κόκοτας – Σοβαρή η κατάστασή του
Ουγγαρία: Αλυσοδεμένη στο δικαστήριο η 38χρονη Ιταλίδα δασκάλα που επιτέθηκε σε νεοναζί Ουγγαρία: Αλυσοδεμένη στο δικαστήριο η 38χρονη Ιταλίδα δασκάλα που επιτέθηκε σε νεοναζί
Ουγγαρία: Αλυσοδεμένη στο δικαστήριο η 38χρονη Ιταλίδα δασκάλα που επιτέθηκε σε νεοναζί
Αποπνικτική η ατμόσφαιρα από την αφρικανική σκόνη - Πότε υποχωρεί
Αποπνικτική η ατμόσφαιρα από την αφρικανική σκόνη – Πότε υποχωρεί
Καλοκαίρι και χειμώνας μαζί: Πού κάνει 30άρια και πού... 7άρια
Ο καιρός τρελάθηκε: Πού κάνει 30άρια και πού… 7άρια
15η Ημέρα Υιοθεσίας Pet City: Ένα καλύτερο αύριο για τα αδέσποτα ζώα
15η Ημέρα Υιοθεσίας Pet City: Ένα καλύτερο αύριο για τα αδέσποτα ζώα
Καιρός: Έρχονταιαφρικανική σκόνη, λασποβροχές και 25άρια
Καιρός: Έρχονται αφρικανική σκόνη, λασποβροχές και 25άρια

Ακολουθήστε μας στο Google News
και ενημερωθείτε πρώτοι για τα νέα άρθρα του