Το εμβληματικό έργο του John Steinbeck, “Ανατολικά της Εδέμ” ανεβαίνει στο θέατρο Αγγέλων Βήμα, για πρώτη φορά σε ελληνική σκηνή, σε μια παράσταση γεμάτη μυστήριο και συνεχείς ανατροπές. Ο συγγραφέας, αντλώντας έμπνευση από την Βίβλο και την «Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων», πλάθει τους πιο γοητευτικούς του χαρακτήρες, ενώ εξετάζει σε βάθος διαχρονικά θέματα όπως το αιώνιο ερώτημα «Τι είναι καλό και τι κακό», την αναζήτηση της ευτυχίας, το ανεξήγητο της αγάπης και τις συνέπειες της απουσίας της.
Εμείς, με αφορμή την παράσταση μιλήσαμε με την Ανδρονίκη Αβδελιώτη, η οποία έχει αναλάβει τη σκηνοθεσία του έργου, ενώ κρατά και τον πρωταγωνιστικό ρόλο, αυτόν της Κάθυ.
Σκηνοθετείτε ένα εμβληματικό έργο που αγαπήσαμε πολύ στην κινηματογραφική του εκδοχή. Πως ήρθε στα χέρια σας;
Το σπουδαίο και βραβευμένο, με Νόμπελ λογοτεχνίας, έργο του John Steinbeck μου το εμπιστεύτηκε η Κα Μαργαρίτα Δαλαμάγκα –Καλογήρου η οποία έκτος από την επιλογή του έργου έχει κάνει και τη μετάφραση. Η σπουδαία ταινία του Ελία Καζάν έχει εστιάσει σε ένα μέρος του μυθιστορήματος ενώ στην δική μας παράσταση επιχειρούμε να καλύψουμε το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας.
Ποιο στοιχείο του έργου σας έκανε να το αγαπήσετε;
Όλα! Ο Steinbeck μιλά για την αιώνια ανάγκη του ανθρώπου να δημιουργήσει την δική του Εδέμ. Και το πόσο δύσκολο είναι, όταν την δημιουργήσει, να παραμείνει μέσα στον κήπο της Εδέμ, να αναγνωρίσει πως αυτός είναι ο προορισμός του. Και να μείνει όχι από ανάγκη, αλλά από επιλογή. Οι ήρωες του έργου, πορεύονται με τις πληγές και τα τραύματα της ψυχής τους. Και όσο δεν αποφασίζουν να τις γιατρέψουν οι πύλες του «παραδείσου» θα μένουν κλειστές. Ο Steinbeck παίζει ένα σπουδαίο παιχνίδι με το καλό και το κακό. Υπάρχει το απόλυτο κακό ή το απόλυτο καλό; Μιλά για την αγάπη, για την ανάγκη που έχει ο άνθρωπος να αγαπήσει και να αγαπηθεί και την δυσκολία να προσεγγίσει το συναίσθημα της αγάπης όταν του λείπουν σημαντικά κομμάτια μέσα του. «Timshel» μας λεει . «Κάνε τη σωστή επιλογή…αν θες….και μακάρι να μπορέσεις».
Ο Steinbeck δείχνει να ακροβατεί ανάμεσα στον ρεαλισμό και το υπερβατικό. Και εμείς στήνουμε μια νατουραλιστική παράσταση με κινηματογραφική δομή και σουρεαλιστικές στιγμές.
Πόσο εφικτό είναι να καταπιάνεσαι με τόσο μεγάλα κείμενα σε μια εποχή που οι δυσκολίες είναι δεδομένες για τις θεατρικές παραγωγές;
Το ένα δεν αναιρεί το άλλο. Μια παράσταση μπορεί να γίνει και με πολλά και με λιγότερα. Άλλωστε τα μεγάλα έργα δεν έχουν ανάγκη από εφέ. Αρκεί να τα σεβαστείς και να βουτήξεις μέσα τους με εντιμότητα και καθαρότητα για να αναδείξεις την ουσία τους. Αυτό περιμένει να δει ο θεατής.
Το θέατρο είναι σαν την αγάπη. Δεν χρειάζονται βαρύγδουπες δηλώσεις. Αρκεί να κοιτάξεις έναν άνθρωπο και μέσα από τα μάτια σου να νιώσει την αγάπη.
Μιλήστε μας για τον ρόλο της Κάθυ…Είναι σίγουρα ένα πρόσωπο που θα μπορούσε να είναι απόλυτα σημερινό. Πως δουλέψατε πάνω στον ρόλο;
Οι άνθρωποι είναι πάντα ίδιοι. Στους αιώνες παραμένουν ίδιοι. Το μόνο που αλλάζει είναι το πλαίσιο γύρω τους. Η Καθυ είναι ένα πλάσμα απόλυτα μπερδεμένο και χαμένο. Γεννημένη σε μια συντηρητική εποχή, που ο ερωτισμός, το σεξ και η επιθυμία ήταν κατακριτέα. Η ίδια μια προσωπικότητα ανεξάρτητη, μια γυναίκα που από παιδί δεν μπορούσε να δεχτεί την εξουσία που θα μπορούσε κανείς να ασκήσει πάνω της, τρέχει σε όλη της τη ζωή να ξεφύγει από έναν κόσμο που δεν της ταιριάζει..
Η Καθυ στα 16 της χρόνια διαβάζει την Άλικη στη χώρα των θαυμάτων. Και παίρνει την απόφαση να «μπει στην κουνελότρυπα και να διασχίσει την απότομη σήραγγα».
Για να αλλάξει την ζωή της. Στην προσπάθεια της όμως να δημιουργήσει έναν κόσμο πιο ταιριαστό σε αυτήν, εγκλωβίζεται. Γιατί πάντα θα υπάρχει αυτή «η μικρή πόρτα που δεν χωράς να περάσεις». Για κάποιους είναι το απόλυτο κακό. Εγώ δεν είμαι εδώ για να την κρίνω άλλα για να την καταλάβω, να την νιώσω.
Ηθοποιός σημαίνει φως, σίγουρα. Τι άλλο σημαίνει όμως σήμερα. Στην εποχή μετά το metoo
Μπορεί να ακουστεί περίεργο αυτό που θα πω, αλλά ηθοποιός δεν σημαίνει φως. Είναι μια δουλειά σκληρή και επίπονη. Μια παράσταση έχει από πίσω ατέλειωτες ώρες προβών και μελέτης. Και κόπωσης σωματικής και ψυχικής. Και ξενύχτια και…και… Έχει βέβαια και γέλια και χαρά και αγάπη! Ειδικά αγάπη. Χωρίς αυτήν δεν μπορείς να κάνεις τίποτα.
Τώρα σε ότι αφορά το metoo γενικότερα, θα πω, πως ήταν πολύ σημαντικό για πολλούς λόγους. Αν κάποιος θελήσει να φερθεί με κακοποιητικό τρόπο σε έναν άλλον άνθρωπο θα το σκεφτεί διπλά και τριπλά τώρα πια, έπειτα αν κάποιος δεχτεί μια κακοποιητική συμπεριφορά ξέρει ότι μπορεί να μιλήσει.
Θέλω να πιστεύω πως πλέον δεν υπάρχει μέσα μας η τρομακτική ενοχική σκέψη , μήπως έφταιξα εγώ σε κάτι, μήπως έδωσα λάθος μήνυμα, μήπως κάτι προκάλεσα, τι κάνω και μου φέρονται έτσι, και όλα αυτά τα τέρατα που η κοινωνία μας βάζει μέσα στο κεφάλι.
Τέλος, θεωρώ πως ακόμη και για τους θύτες ήταν εξίσου λυτρωτικό αυτό που συνέβη. Τους έφερε αντιμέτωπους με τις πράξεις τους, με τον εαυτό τους. Πολλές φόρες οι άνθρωποι χάνονται στη ζωή, όπως η «Κάθυ» και κάποιος πρέπει να τους κτυπάει αυτό το καμπανάκι. Αν θέλει μια ψύχη να μαλακώσει και να γλιτώσει από τα τέρατα που την κυνηγάνε πρέπει να έρχεται αντιμέτωπη με το κακό της κομμάτι. Το να καλύπτει κανείς άσχημες πράξεις και να προστατεύει τον άνθρωπο που της κάνει δεν λειτούργει υπέρ άλλα κατά του. Εύχομαι να βρουν τη δύναμη να μιλήσουν και άλλα θύματα από όλους τους χώρους. Γιατί φυσικά κακοποιητικές συμπεριφορές δεν υπάρχουν μόνο στον χώρο του θεάτρου. Και εύχομαι μέσα από την καρδιά μου οι θύτες να συνειδητοποιήσουν και να μετανιώσουν. Το να μπορείς να λες σ’ αγαπώ και συγγνώμη είναι από τα πιο σημαντικά πράγματα στη ζωή.
Exετε υποστεί κακοποιητική συμπεριφορά στο θέατρο;
Στην πορεία της ζωής μας θα βρεθούν άνθρωποι που θα μας μετρήσουν λάθος, που θα κουβαλούν ένα δικό τους στρεβλό κομμάτι που θα ξεσπάσει πάνω μας. Άλλοτε θα περάσει ξυστά άλλοτε θα βρει στόχο. Το θέμα είναι να βρίσκουμε τη δύναμη να το αντιμετωπίζουμε εκείνη τη στιγμή, που δεν είναι πάντα εύκολο, γιατί πολλές φόρες οι συμπεριφορές μας αιφνιδιάζουν και παγώνουμε. Και μετά θυμώνουμε με τον εαυτό μας.
Έχω επιλέξει να αφήνω πίσω μου ότι με ενοχλεί, να είμαι με ανθρώπους που αγαπώ και εκτιμώ και που με αγαπούν και με εκτιμούν. Όταν νιώσω πως αυτό παύει να συμβαίνει φεύγω.
Ανατολικά της Εδέμ
Η υπόθεση
Ανατολικά της Εδέμ… Αμερική 1900.
Μια γυναίκα, η Κάθυ, βρίσκεται βαριά κακοποιημένη στην πόρτα του Αδάμ Τρασκ.
Ο άνδρας την ερωτεύεται. Η γυναίκα μένει έγκυος.
Ένας παράδεισος προετοιμάζεται. Όμως τίποτα δεν κρατάει για πάντα…
17 χρόνια μετά, οι δίδυμοι, Κάλεμπ και Ααρών, ενώ πιστεύουν ότι η μητέρα τους πέθανε στη γέννα, έρχονται αντιμέτωποι με την πιο σκληρή αλήθεια. Όλα βγαίνουν στο φως. Και τότε οι ήρωες αναγκάζονται να αναζητήσουν τον δρόμο για την δική τους Εδέμ.
Συντελεστές
Επιλογή Δραματολογίου – Μετάφραση: Μαργαρίτα Δαλαμάγκα-Καλογήρου
Σκηνοθεσία – Δραματουργική επεξεργασία: Ανδρονίκη Αβδελιώτη
Μουσική σύνθεση και επιμέλεια: Αργυρώ Καπαρού
Σχεδιασμός φωτισμού: Βασίλης Κλωτσοτήρας
Σκηνικά – Κοστούμια: Ανδρονίκη Αβδελιώτη, Νικόλαος Μαρμαροτούρης, Σταμάτης Μπαντούνας
Βοηθός σκηνοθέτη: Μάιρα Ξύδη
Φωτογραφίες – teaser : Λάμπρος Ρουμελιωτάκης
Ηχοληψία και programming: Νίκος Πιτλόγλου – StudioArion
Επικοινωνία: Μαρίκα Αρβανιτοπούλου | Art Ensemble
Παίζουν με αλφαβητική σειρά οι ηθοποιοί:
Ανδρονίκη Αβδελιώτη, Ηλίας Βογιατζηδάκης, Ανδρέας Ζάκας, Γιώργος Ζώης, Σταμάτης Μπαντούνας, Τίτος Πινακάς, Σοφία Σιμοπούλου, Ποπέτα Σούκου, Κωνσταντίνος Τσιούγκος
Πληροφορίες
Αγγέλων Βήμα – Τόπος Συνάντησης Ανατολής-Δύσης
Διεύθυνση: Σατωβριάνδου 36, Ομόνοια (πίσω από το Εθνικό Θέατρο Τσίλλερ)
Πρεμιέρα: Παρασκευή, 25 Νοεμβρίου 2022
Παραστάσεις: Παρασκευή 21:00*, Σάββατο 18:00
Διάρκεια: 105΄
*Κάθε Παρασκευή, στο φουαγιέ του Αγγέλων Βήμα, μισή ώρα πριν την έναρξη της παράστασης, οι θεατές θα έχουν την ευκαιρία να μπουν στο γοητευτικό κλίμα του Steinbeck με αναγνώσεις κειμένων του, πρωτότυπη μουσική της Αργυρώς Καπαρού και freebar με κρασί και αναψυκτικά, που περιλαμβάνονται στην τιμή του εισιτηρίου.
Τιμές εισιτηρίων: 16 ευρώ (γενική είσοδος), 12 ευρώ (μειωμένο), 5 ευρώ (ατέλεια)
Διαβάστε επίσης
Η Ήρα Κατσούδα στο Infowoman.gr: “Όλα τα αστεία έχουν μια συγκεκριμένη θέση σε αυτή την ζωή!”
Η Φωτεινή Τεντολούρη στο Infowoman.gr: “Δεν μπορώ και δεν επιθυμώ να ταυτιστώ με την αθέμιτη άνοδο”
Σχετικά Άρθρα
Google News