Η καραντίνα έληξε – Εσύ όμως θέλεις να συνεχίσεις να ζεις σε συνθήκες lockdown – Τι δείχνει αυτό

Ο εγκλεισμός πέρασε για την ώρα. Σήμανε λήξη συναγερμού και τώρα ετοιμαζόμαστε να κάνουμε λογαριασμό… Τι μας πήρε, τι μας άφησε… Σίγουρα μας πήρε ξεγνοιασιά και σίγουρα μας άφησε φοβίες… Άρα βρισκόμαστε κάπου στον ίδιο παρονομαστή.
Μας χάρισε περισσότερες ώρες στο σπίτι μας, που σχεδόν είχαμε ξεχάσει πώς ήταν, μας έφερε πιο κοντά με τα μέλη της οικογένειάς μας, αλλά, μήπως, έπειτα από τόσον καιρό εντός μας άφησε και μια αίσθηση φόβου για το έξω;
Μήπως, τελικά, κλειστήκαμε στο καβούκι μας και τώρα που σιγά σιγά έφτασε η ώρα της επανένταξης και εκ νέου κοινωνικοποίησης, εμάς κάτι μας τρομάζει; Και συνειδητά πλέον ψάχνουμε για αφορμές, για αιτίες να παρατείνουμε αυτό το “μέσα”;
Ρωτήσαμε τον ψυχολόγο Γιώργο Παπαγεωργίου, διευθυντή και επόπτη επιστημονικού προσωπικού στην ΨΥΧΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ (psychikifrontida.gr) για τις ψυχικές ανατροπές που μπορεί να προκλήθηκαν αυτή την περίοδο της αποστασιοποίησης, ιδίως δε για εκείνες τις περιπτώσεις όπου η επανένταξη στην κοινωνία φαίνεται να αγχώνει.
Ο εγκλεισμός μπορεί να αναδείξει κάποιες ψυχοπαθολογίες;
Όλη αυτή η περίοδος που έχουμε περάσει, των πολλών εβδομάδων κοινωνικού εγκλεισμού λόγω κορονοϊού, έχει επιφέρει πολλές μεταβολές στην κοινωνική μας στάση.
Είναι παρατηρημένο (γενικά, αλλά και σε προσωπικό επίπεδο από τον καθένα μας) ότι αρκετοί άνθρωποι γύρω μας έχουν νιώσει ευχάριστα αυτή την περίοδο εγκλεισμού, είναι δηλαδή κάποιες προσωπικότητες συγκεκριμένες που έχουν ωφεληθεί από τον εγκλεισμό.
Ποιους ανθρώπους ενδέχεται όλη αυτή η επιστροφή στην κανονικότητα να τρομάζει;
Είναι τρεις οι βασικές κατηγορίες στις οποίες η επαφή με ανθρώπους δεν είναι ευχάριστο ούτε και ζητούμενο.
Η πρώτη κατηγορία είναι οι άνθρωποι με έντονα καταθλιπτικά συναισθήματα. Σε πρακτικό επίπεδο έχουν μία άρνηση ζωής, δηλαδή, για παράδειγμα, μία καταθλιπτική γυναίκα δεν έχει όρεξη για “τίποτα” στη ζωή της, ούτε να προσφέρει ούτε να λάβει χαρά. Κι αυτό ας μην ακουστεί τραγικό διότι η κατάθλιψη είναι μία μορφή Ψυχικού θανάτου. Αυτή η γυναίκα νιώθει ήδη άσχημα την διαφορετικότητά της σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο. Όταν λοιπόν όλοι οι υπόλοιποι αναγκαζόμαστε (λόγω κορονοιου) να “κρυφτούμε” και εμείς σπίτι, η διαφορετικότητα σε εκείνην μειώνεται και λογικά νιώθει καλύτερα. Με απλά λόγια, ζούμε και οι υπόλοιποι εμείς όπως η ίδια επιθυμεί για τον εαυτό της: καταθλιπτικά.
Η δεύτερη κατηγορία είναι οι φοβικοί, οι άνθρωποι δηλαδή που πάσχουν από φοβίες, τις οποίες ο εγκλεισμός εξυπηρετεί θετικά, αφού κρατάει έξω από το σπίτι το αντικείμενο των φοβιών. Κλείνομαι στο σπίτι σημαίνει οι φοβίες μου με αγγίζουν ψυχικά λιγότερο.
Μαζί βάζω και την τρίτη κατηγορία που είναι οι άνθρωποι με έντονους ψυχαναγκασμούς, όσες πάσχουν δηλαδή από έντονες επαναληπτικές συμπεριφορές, από το πόσες φορές θα πλύνουν τα χέρια ή θα… ελέγξουν την τοστιέρα, έως το να έχουν εμμονές και να επιμένουν στην ίδια σκέψη ξανά και ξανά.
Σε αυτές τις γυναίκες ο ψυχισμός παρουσιάζει ένα μεγάλο ελάττωμα που τις ταλαιπωρεί: χωρίς βοήθεια από ειδικό, η ψυχική οργάνωσή τους σχεδόν καταρρέει στην πρώτη έντονη αλλαγή προγράμματος.
Φοβίες και ψυχαναγκασμοί εξυπηρετούνται πολύ από μία κατάσταση εγκλεισμού. Άρα όσες γυναίκες είχαν από πριν μέσα τους τέτοια θέματα, ο εγκλεισμός ήταν μία τυχερή και ασφαλής περίοδος.
Προσθέτω μία ακόμη κατηγορία, πολύ σημαντική και δυστυχώς καθόλου σπάνια: οι εξαρτητικές προσωπικότητες. Για παράδειγμα, τέτοιες είναι οι γυναίκες που διαρκώς χρειάζονται κάποιον άλλον να τις προσέχει, να τον απασχολούν, να τις συντηρεί ή να τον… επιπλήττουν. Εδώ ανήκουν κι εκείνες που παίρνουν τηλέφωνο πολλές φορές την ημέρα σε στυλ “να μάθω τι κάνεις”.
Τι κρύβουν αυτές οι συμπεριφορές;
Αυτά όλα υποδηλώνουν μία έντονη μορφή σχέσης εξάρτησης. Πρόκειται συνήθως για γυναίκες με κακή παιδική ηλικία, ουσιαστικά με χαμηλή αυτοπεποίθηση (την οποία δεν ομολογούν στον περίγυρό τους παρά μόνον στον ειδικό), τραύματα στον οικογενειακό περίγυρο και αισθήματα εγκατάλειψης.
Τέτοιου χαρακτήρα γυναίκες, εξυπηρετήθηκαν την περίοδο του εγκλεισμού διότι το “αντικείμενο του πόθου” τους (είτε παιδιά είτε σύζυγος ή σύντροφος, ή ακόμη κι οι γονείς τους) ήταν κι ομοίως κλεισμένοι στο σπίτι. Άρα και κάτω από τον έλεγχό τους, οπότε κι η πηγή της εξάρτησής τους παρέμεινε ευχάριστα κι απόλυτα ελεγχόμενη.
Η περίοδος εγκλεισμού όμως φαίνεται να τελείωσε και μαζί με αυτήν η συνθήκη “μένουμε απομονωμένοι μαζί” παύει την επίδραση της.
Η ανάλυση, επομένως των χαρακτήρων που ο εγκλεισμός τους “έκλεισε” ακόμη περισσότερο, μπορεί να βγάλει στην επιφάνεια κάποια αρνητικά αισθήματα;
Θα τολμήσω να προσθέσω κάτι ιδιαίτερο: υπάρχουν άνθρωποι που διατηρούν έντονα αρνητικά συναισθήματα για κάποιους “δικούς” τους άλλους. Για παράδειγμα προς τους γονείς ή τον σύζυγο, κι έχουν μέσα τους μεγάλη ανάγκη μίας τιμωρητικής διάθεσης προς αυτούς.
Η κατάσταση αυτή συνοψίζεται με μία δυσάρεστη λέξη, ψυχοπαθητικότητα (προσοχή μην τη σχετίζουμε με ψυχοπάθεια).
Τέτοιοι χαρακτήρες εξυπηρετούνται επίσης από τον εγκλεισμό, με έναν όμως πολύ ιδιότυπο τρόπο: μέσα στον εγκλεισμό βρίσκουν ευκαιρία να δικαιολογήσουν τα αρνητικά τους συναισθήματα για τους άλλους.
Αν αυτό σας ακούστηκε πολύ θεωρητικό θα σας δώσω ένα παράδειγμα: Μία κόρη, η οποία έχει έντονη σχέση αλλά και αντιπάθεια (τριβές, συγκρούσεις) με την ηλικιωμένη μητέρα της: μέχρι την περίοδο του εγκλεισμού δεν είχε τολμήσει να τα εκφράσει ανοιχτά προς τη μητέρα της την οποία απλώς απέφευγε όσο μπορούσε. Τώρα όμως ο εγκλεισμός της έδωσε μία χρυσή ευκαιρία για το “Δεν επικοινωνώ”, πού γίνεται και υπαρκτή δικαιολογία: “Γιατί δεν είναι ασφαλές για σένα, μαμά!”
Άρα εξυπηρετείται η ψυχοπαθητική συμπεριφορά (με απλά λόγια βγάζει το “άχτι” της), καλυμμένη όμως από μία αίσθηση φροντίδας: Δεν έρχομαι όχι γιατί δεν σε αντέχω αλλά γιατί πρέπει να σε προστατεύσω από επαφές και από πιθανότητα μολύνσεων.
Τώρα που τα μέτρα χαλαρώνουν, τι αισθήματα προκύπτουν σε αυτές τις προσωπικότητες;
Όλες αυτές οι κατηγορίες προσωπικοτήτων που αναφέραμε εξυπηρετήθηκαν από τον εγκλεισμό και τώρα που τα μέτρα χαλαρώνουν, περνούν αναπόφευκτα σε μία σχετικώς δυσάρεστη περίοδο.
Παράδοξα, παρουσιάζουν τώρα μία άρνηση κοινωνικοποίησης. Παρότι τους προκύπτουν πια οι δυνατότητες,  συνεχίζουν να προτιμούν να δουλεύουν από το σπίτι και όχι στο χώρο εργασίας και προτιμούν να κάνουν επαφές με βίντεο συναντήσεις αντί να εκμεταλλεύονται τα επικοινωνιακά στοιχεία της φυσικής παρουσίας.
Πόσο μας άλλαξαν, εντέλει, αυτοί οι δύο μήνες φυσικής απομάκρυνσης;
Πρέπει βέβαια να πούμε ότι η άρνηση της κοινωνικοποίησης εν μέρει είναι και δικαιολογημένη από τις συνθήκες. Διότι το “μετά” τον εγκλεισμό διάστημα ΔΕΝ θα ξαναγίνει ποτέ ίδιο με το ΠΡΙΝ τον εγκλεισμό διάστημα. Αυτούς τους περίπου δύο μήνες που κράτησε όλο αυτό, άλλαξε η κοινωνική στάση σε πολλούς τομείς.
Από άποψη κοινωνικής ψυχολογίας είναι μία αλλαγή εποχής, σαν να περάσαμε όλοι σε νέο “αιώνα”.
Κι όσον αφορά βέβαια την επαναδραστηριοποίηση πρέπει να πούμε ότι η φυσική επαφή δεν πρόκειται να καταργηθεί ποτέ. Μας είναι απαραίτητη όχι μόνο γιατί μας αρέσει αλλά και γιατί μέσα από αυτήν κάνεις πράγματα που δεν μπορούν να “χωρέσουν” μέσα σε βίντεο συναντήσεις.
Δυστυχώς πολλοί άνθρωποι πλέον προτιμούν να ζουν τη ζωή τους μέσα από κάμερες. Και είναι αυτοί που καταλήγουν σε σχέσεις που καταρρέουν ενώ πάντα θα τους φταίνε… οι άλλοι.

Σχετικά Άρθρα
Γνωρίστε τις “trad wives”: Tις αντι-φεμινίστριες που ζητούν παραδοσιακές αξίες
Γνωρίστε τις “Trad Wives”: Tις αντι-φεμινίστριες που ζητούν παραδοσιακές αξίες
Στην Amazon θα βρείτε βιβλία γραμμένα μέσω AI - Το ερώτημα είναι μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη να δημιουργήσει λογοτεχνία;
Στην Amazon θα βρείτε βιβλία γραμμένα μέσω AI – Το ερώτημα είναι μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη να δημιουργήσει λογοτεχνία;
Θετική Φωνή: Ένα βίντεο για να μας θυμίσει ότι η εργασία στο σεξ είναι εργασία
Θετική Φωνή: Ένα βίντεο για να μας θυμίσει ότι η εργασία στο σεξ είναι εργασία
Όταν το Ψέμα συνάντησε την Αλήθεια - Ένας μύθος που μας οδηγεί στη Γυμνή Αλήθεια
Όταν το Ψέμα συνάντησε την Αλήθεια – Ένας μύθος που μας οδηγεί στη Γυμνή Αλήθεια
Αυτά είναι τα πιο "γκρινιάρικα" ζώδια
Αυτά είναι τα πιο “γκρινιάρικα” ζώδια
"Οθόνες το όπιο των λαών, τελικά;" Σκέψεις και συναισθήματα της συγγραφέως Σταυρούλας Αποστολίδου
“Οθόνες το όπιο των λαών, τελικά;” Σκέψεις και συναισθήματα της συγγραφέως Σταυρούλας Αποστολίδου

Ακολουθήστε μας στο Google News
και ενημερωθείτε πρώτοι για τα νέα άρθρα του