Όλη η αλήθεια για τα υπερκέρδη των αιολικών πάρκων

Επειδή σε μέρος του γενικού κοινού αλλά και σε μερίδα του μη ειδικού τύπου, παρατηρείται συχνά σύγχυση ως προς το πώς και γιατί τα αιολικά πάρκα επιδοτούν τους καταναλωτές επιστρέφοντάς τους χρήματα, διευκρινίζουμε τα ακόλουθα:

1. Η αμοιβή που εισπράττει ένα αιολικό πάρκο για την ενέργεια που παράγει είναι σταθερή και δεν επηρεάζεται από την τιμή στην χονδρική αγορά ηλεκτρισμού η οποία έχει εκτοξευθεί εξαιτίας του φυσικού αερίου.

2. Συγκεκριμένα, τα αιολικά πάρκα έχουν «κλειδώσει» σταθερές και χαμηλές τιμές αμοιβής, με μακροχρόνια συμβόλαια που έχουν συνάψει με τη δημόσια επιχείρηση ΔΑΠΕΕΠ[1]. Για τα παλαιότερα αιολικά αυτές οι τιμές έχουν καθορισθεί διοικητικά με βάση το κόστος των επενδύσεων κατά το χρόνο που υλοποιήθηκαν ενώ για τα νεότερα πάρκα οι τιμές προκύπτουν μέσω διαγωνισμών που διενεργεί η ΡΑΕ.

3. Για το λόγο αυτό, τα αιολικά πάρκα δεν επωφελούνται από τις υψηλές τιμές στην αγορά και δεν έχουν υπερκέρδη.

Ειδικότερα, η μέση τιμή αμοιβής της ενέργειας που παράγεται από τα αιολικά πάρκα στο εθνικό διασυνδεδεμένο σύστημα της Ελλάδας είναι περί τα 94 €/MWh, δηλαδή μόλις το 22% της μέσης τιμής ηλεκτρισμού στην αγορά τον Αύγουστο 2022.

Στο ακόλουθο διάγραμμα φαίνεται η αύξηση της τιμής στην αγορά κατά το τελευταίο δωδεκάμηνο (κόκκινη γραμμή) και η αμοιβή που λαμβάνουν τα αιολικά πάρκα που παραμένει σταθερή και χαμηλή (μπλε γραμμή).

Τα αιολικά πάρκα έχουν ήδη επιδοτήσει τους καταναλωτές επιστρέφοντάς τους από την αρχή της κρίσης

4. Για τους παραπάνω λόγους, ο μηχανισμός που έχει εισάγει η Κυβέρνηση για την φορολόγηση και επιστροφή στους καταναλωτές του 90% των υπερεσόδων των ηλεκτροπαραγωγών, δεν αφορά επί της ουσίας τα αιολικά πάρκα, διότι αυτά επέστρεφαν (και πριν τη θέσπιση του μηχανισμού) και συνεχίζουν να επιστρέφουν αμέσως, το όποιο έσοδο πάνω από την «κλειδωμένη» τιμή του συμβολαίου τους με τον ΔΑΠΕΕΠ.

Με τον τρόπο αυτό, τα αιολικά πάρκα έχουν ήδη επιδοτήσει τους καταναλωτές επιστρέφοντάς τους από την αρχή της κρίσης πολύ πάνω από 1 δις ευρώ μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης. Συγκεκριμένα, από τον Ιούλιο 2021 έως και τον Μάιο 2022 (για τον οποίο έχουν ανακοινωθεί επίσημα στοιχεία από τον ΔΑΠΕΕΠ), το συνολικό οικονομικό πλεόνασμα που δημιούργησαν τα αιολικά πάρκα λόγω των χαμηλότερων αμοιβών τους σε σχέση με την χονδρική αγορά είναι 985,6 εκατ. ευρώ.

5. Όσο θα εγκαθίστανται περισσότερα αιολικά πάρκα, αυτό το όφελος θα αυξάνεται με γρηγορότερο ρυθμό, διότι τα νέα αιολικά πάρκα είναι οικονομικά πιο ανταγωνιστικά και έχουν κλειδώσει ακόμα πιο χαμηλές τιμές αμοιβής. Για παράδειγμα, η μέση τιμή των αιολικών πάρκων που επιλέχθηκαν για κατασκευή κατά τον τελευταίο διαγωνισμό της ΡΑΕ που έγινε την 5/9/2022, είναι 57,66 €/MWh

6. Δεν υπάρχουν λοιπόν υπερκέρδη στα αιολικά πάρκα. Η σύγχυση δημιουργείται διότι μερικές φορές, ακόμα και από επίσημα χείλη, γίνεται αναφορά σε υπερκέρδη των ηλεκτροπαραγωγών και σε αυτούς, στη ρύμη του λόγου, περιλαμβάνονται και οι Α.Π.Ε. Αυτό συμβαίνει, διότι τα αιολικά πάρκα επιστρέφουν αμέσως τα παραπανήσια χρήματα στο ταμείο που διαχειρίζεται ο ΔΑΠΕΕΠ, το οποίο ονομάζεται Ειδικός Λογαριασμός Α.Π.Ε. (ΕΛΑΠΕ). Στη συνέχεια ο ΕΛΑΠΕ μεταφέρει τα χρήματα στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ) και επιδοτούνται οι καταναλωτές. Όταν λοιπόν γίνεται λανθασμένα αναφορά σε υπερκέρδη των Α.Π.Ε., αυτό που εννοεί εκείνος που μιλά είναι τα ποσά που ο ΕΛΑΠΕ μεταφέρει στο ΤΕΜ και όχι κάποια ποσά που είχαν τάχα παραμείνει στους αιολικούς παραγωγούς και η Κυβέρνηση τα παίρνει τώρα μέσω του μηχανισμού που έχει εισάγει.

[1] Για λόγους πληρότητας αναφέρεται ότι υπάρχουν κάποια λίγα αιολικά πάρκα που έχουν λήξει οι συμβάσεις τους με τον ΔΑΠΕΕΠ και τα περισσότερα από αυτά έχουν συνάψει διμερή ιδιωτικά συμβόλαια με προμηθευτές λιανικής, για την πώληση της ενέργειάς τους σε αυτούς.