Στους εκθεσιακούς χώρους του Ιδρύματος Μιχάλη Κακογιάννη φιλοξενείται από τις 13 Μαρτίου έως και τις 9 Απριλίου η έκθεση της Angie Antonakis – Angakis με τίτλο “I’ll be your mirror”.
Όπως τονίζει η εμβληματική Tate Gallery, η αφηρημένη τέχνη είναι η τέχνη που δεν επιχειρεί μια ακριβή απεικόνιση/αναπαράσταση μιας οπτικής πραγματικότητας, αλλά σε αντιδιαστολή χρησιμοποιεί σχήματα, χρώματα, φόρμες και χειρονομίες για να επιτύχει το αποτέλεσμα της».
Από τις αρχές του 20ου αιώνα, η αφηρημένη τέχνη έχει αποτελέσει ένα κεντρικό ρεύμα της σύγχρονης τέχνης. Εμφανίσθηκε ως απάντηση σε μια βιομηχανοποιημένη κοινωνία και σε μια εποχή μεγάλων πολιτικών αναταραχών, καθώς πολλοί καλλιτέχνες πίστευαν ότι η αφαίρεση θα μπορούσε να παρουσιάσει έναν εναλλακτικό και πιο βαθύ τρόπο αντίληψης της πραγματικότητας.
Συχνά θεωρείται ότι φέρει μια ηθική διάσταση, καθώς μπορεί να θεωρηθεί ότι αντιπροσωπεύει αρετές όπως η τάξη, η αγνότητα, η απλότητα και η πνευματικότητα. Ορισμένοι καλλιτέχνες της «καθαρής» αφαίρεσης έχουν προτιμήσει όρους όπως ανεικονική τέχνη ή μη αντικειμενική τέχνη, αλλά στην πράξη ο όρος «αφηρημένη τέχνη» χρησιμοποιείται ευρύτατα και η διάκριση μεταξύ των δύο άλλων δεν είναι πάντα προφανής. Καθορισμένο από γραμμές χειρονομίας, σταγόνες χρωστικής ουσίας ή περάσματα κορεσμένου χρώματος, το έργο των καλλιτεχνών της αφηρημένης τέχνης, σύμφωνα με τον Jackson Pollock, αφορούσε την έκφραση «συναισθημάτων, παρά την απεικόνιση» του κόσμου γύρω τους. Στα έργα του «Για το πνευματικό στην τέχνη» (1910) και «Σημείο-γραμμή- επίπεδο» (1926), ο ζωγράφος και θεωρητικός της τέχνης Vassily Kandinsky, από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες του 20ού αιώνα και πρωτοπόρος θεμελιωτής αυτού του καλλιτεχνικού ρεύματος, κατέθεσε το μανιφέτσο της αφηρημένης τέχνης, τονίζοντας ότι δεν είναι απαραίτητη η αναφορά των πλαστικών σημάτων στην αντικειμενική πραγματικότητα.
Όπως αναφέρει η Μαρίνα Λαμπράκη Πλάκα στο πολύτιμο εγχειρίδιο Εισαγωγή στη Μοντέρνα Τέχνη: Σημειώσεις ιστορίας της τέχνης, «για τον Καντίνσκι τα σημαίνοντα, τα πλαστικά σήματα και οι άπειροι συνδυασμοί τους, είναι πολύ ευρύτερη κατηγορία από τα σημαινόμενα (το συγκεκριμένο περιεχόμενο των γνωστών νοητών ή αισθητών). Τα σημαίνοντα συνδέονται με την πραγματικότητα της ύπαρξης, που είναι άπειρη, ενώ τα σημαινόμενα σχετίζονται με τον κόσμο της εμπειρίας, που είναι πεπερασμένος. Αλλά η ύπαρξη είναι πολύ πλουσιότερη, έχει περισσότερα πράγματα να εκφράσει απ΄ όσα μπορούν να διοχετεύσουν τα διάφορα παραστατικά ιδιώματα. Η επικοινωνία δεν πρέπει να στηρίζεται σε κώδικα κοινά παραδεκτό αλλά σε μια άμεση επαφή ενδοϋποκειμενική».
Καταλήγοντας, σχολιάζει πως «ο Καντίνσκι αναζητεί το εγγενές περιεχόμενο της φόρμας και του χρώματος, ένα περιεχόμενο όχι δεδομένο αλλά δυναμικό, που με διάφορους συντακτικούς συνδυασμούς μπορεί να εμπλουτίζεται απεριόριστα. Η σημασία των πλαστικών σημάτων δεν είναι προκαθορισμένη, αφυπνίζεται στην επαφή του έργου τέχνης με τον δέκτη. Σαν καταλύτης για αυτή τη διέγερση του νοήματος επενεργεί η συγκίνηση, αόρατη γέφυρα που αποκαθιστά την επικοινωνία ανάμεσα στον δέκτη και τον δημιουργό δια μέσου του έργου τέχνης.»
Αυτοί οι προβληματισμοί εμφανίσθηκαν την ίδια περίοδο και στο πλαίσιο της Φιλοσοφίας της τέχνης. Ο Benedetto Croce διατυπώνει την άποψη «Η τέχνη δεν απεικονίζει κάτι που υπάρχει, δημιουργεί κάτι καινούργιο, δεν είναι μίμηση, είναι δημιουργία». Την θέση του αυτή συνυπογράφουν οι Καντίσκι και Κλεε. Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, το μοντερνιστικό κίνημα του αφηρημένου εξπρεσιονισμού αναδείχθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες με πρωτοπόρους τους Jackson Pollock, Mark Rothko και Barnett Newman. Οι επόμενες γενιές καλλιτεχνών συνεχίζουν να βασίζονται στη σύγχρονη αφαίρεση ως μια ζωτική και ειλικρινή μορφή δημιουργίας τέχνης, που εκπροσωπείται πλέον και μέσα από καινοτόμες και απροσδόκητες τεχνικές αλλά και υλικά.
Η Angakis έρχεται να δώσει το δικό της στίγμα στη σύγχρονη εικαστική δημιουργία της αφηρημένης τέχνης, αφαιρώντας όχι μόνο τις αμέσως αναγνωρίσιμες μορφές, αλλά και το χρώμα. Ελαχιστοποιώντας τα υλικά της αναπαράστασης, στόχος της είναι ο εντοπισμός του ατόμου στο απολύτως απαραίτητο εικαστικό πλαίσιο μιας ακόμη εποχής συνεχών μεταβολών και σύγχυσης, με την ελπίδα πως η κοινωνική σύγχυση εξευμενίζεται στην έντεχνη αφαίρεση. Απόντων των περισσότερο συμβατικών κωδικών της εικαστικής τέχνης, η αναγνώριση και η ταύτιση διευκολύνονται, ενώ ο λευκός καμβάς γίνεται ένας φιλόξενος χώρος που επιτρέπει στην περιρρέουσα αμφισημία να παραμείνει σε ενεργή διαπραγμάτευση με το σύνολο, υπό την πεποίθηση πως μία εμπόλεμη πραγματικότητα αποτυπώνεται καλύτερα ως διαδικασία, παρά ως παγιωμένη θέση. Στην συγκεκριμένη έκθεση, η επιλογή της ασπρόμαυρης παλέτας της Angakis, λοιπόν, δεν χρησιμοποιείται για να δείξει μια υποτιθέμενη απόλυτη αποκρυστάλλωση μέσω του θεμελιώδους τονικού δίπολου. Αντιθέτως, το άσπρο-μαύρο δεν συμβολίζει κάτι ξεκάθαρο, αλλά μία διαρκή αναμονή ανάμεσα στο κενό, τη μορφή και το χρώμα, όπως ακριβώς σε αναμονή βρίσκεται και η καθημερινότητα, όσων τη βιώνουν χωρίς πάντα να ξέρουν το ρόλο τους.
Συντελεστές της έκθεσης
Επιμέλεια: Ντόρα Βυζοβίτου
Επικοινωνία: Μαίρη Καλδάρα
Συντελεστές καταλόγου
Κείμενα: Ντόρα Βυζοβίτου
Πρόλογος: Ξένια Καλδάρα
Φωτογραφίες έργων: Βαγγέλης Ρασσιάς
Γραφιστική επιμέλεια:
Εκτύπωση: Kappa Εκδοτική
Ταυτότητα Εκδήλωσης
Ημερομηνία: Από 13 Μαρτίου έως 9 Απριλίου 2025
Εγκαίνια: Πέμπτη 13 Μαρτίου 2025, στις 19:00
Ώρες λειτουργίας: Καθημερινά 18:00-21:00 | Κυριακή 12:00-20:00
Τοποθεσία: Ίδρυμα Μιχάλη Κακογιάννη, Πειραιώς 206, Ταύρος,
τηλ. 210 3418550
Eισιτήρια: Είσοδος ελεύθερη
Πληροφορίες: Μαίρη Καλδάρα, τηλ.: 6944610061, | www.mcf.gr
Διαβάστε επίσης:
Μέγαρο Μουσικής: Δράσεις για οικογένειες, βρέφη, παιδιά, εφήβους και εγκύους
Σαν σήμερα γεννιέται ο σπουδαίος Μανόλης Αναγνωστάκης – Οι αγώνες, η φυλακή και το έργο του
Σχετικά Άρθρα
Google News