Οι Έλληνες των Όσκαρ: Όταν η Ελλάδα έλαμψε στα κορυφαία κινηματογραφικά βραβεία (vid)

Λίγες ώρες έχουνε μείνει για την 95η απονομή των Όσκαρ και οι σταρ ετοιμάζονται για τη μεγάλη γιορτή του κινηματογράφου. Μία γιορτή που μέσα στα χρόνια είχε και άρωμα…Ελλάδας, καθώς σπουδαίοι Έλληνες και άλλοι με ελληνικές ρίζες καλλιτέχνες έφυγαν με Όσκαρ ή ήταν υποψήφιοι σε μεγάλες κατηγορίες.

Για πάμε λοιπόν να κάνουμε μία αναδρομή!

Όσκαρ… Χορογραφίας

Ο πρώτος Έλληνας που προτάθηκε για Όσκαρ ήταν ο χορευτής, Ερμής Παπαναγιωτόπουλος, γνωστός με το ψευδώνυμο Hermes Pan. Ο Ηermes Pan κέρδισε το Όσκαρ για τις χορογραφίες της ταινίας «A Damsel in Distress», το 1937.

Είχε γεννηθεί στο Μέμφις του Τενεσί το 1909. Ο πατέρας του ήταν Έλληνας μετανάστης από τα Καλάβρυτα και η μητέρα του Ιρλανδή. Ωστόσο, πλέον το Όσκαρ Χορογραφίας είναι μία κατηγορία που πλέον δεν υφίσταται! Κρίμα…

Όσκαρ Σκηνοθεσίας

Ο Ελία Καζάν έχει αποσπάσει δύο φορές το εν λόγω αγαλματίδιο για τις ταινίες «Συμφωνία Κυρίων» (1948) και «Το λιμάνι της αγωνίας» (1954).

Παράλληλα, ήταν τρεις φορές υποψήφιος για τις ταινίες «Λεωφορείο ο πόθος» και «Ανατολικά της Εδέμ» (Καλύτερης Σκηνοθεσίας), καθώς και «Αμέρικα, Αμέρικα» (Καλύτερης Ταινίας και Σκηνοθεσίας).

Το 1999 η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου του απένειμε Τιμητικό Όσκαρ για το σύνολο του έργου του.

Όσκαρ Β΄ Ανδρικού Ρόλου

Νικητής στην απονομή του 1961 ήταν ο Ελληνοαμερικανός Γιώργος Τσακίρης για την ερμηνεία του στο «West Side Story» του Ρόμπερτ Γουάιζ. Στην ίδια κατηγορία ήταν υποψήφιοι οι Ελληνοαμερικανοί Τέλι Σαβάλας για τον «Βαρυποινίτη του Αλκατράζ» (1962) και Κρις Σάραντον για τη «Σκυλίσια Μέρα» (1975).

Όσκαρ Β΄ Γυναικείου Ρόλου

Η πρώτη Ελληνίδα που κέρδισε Όσκαρ ήταν η Κατίνα Παξινού για το «Για ποιον χτυπά η καμπάνα» του Σαμ Γουντς (1944).

Αρκετά χρόνια αργότερα, το 1987 άλλη μία Ελληνίδα, η Ολυμπία Δουκάκη κατακτά το ίδιο βραβείο για την ταινία «Κάτω από τη λάμψη του φεγγαριού» («Moonstruck»).

Όσκαρ Καλύτερου Διασκευασμένου Σεναρίου

Το βραβείο πάει στην ταινία «Ο Αγνοούμενος» του Κώστα Γαβρά το 1982.

Στην ίδια κατηγορία βραβεύτηκε ο ομογενής Αλεξάντερ Πέιν το 2004 για το «Πλαγίως» και το 2011 για την ταινία «Οι απόγονοι».

H νίκη του «Πλαγίως»

«Οι απόγονοι»

Όσκαρ Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης

Το 1964 το Όσκαρ Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης είχε κερδίσει ο Βασίλης Φωτόπουλος για τον θρυλικό «Ζορμπά» του Μιχάλη Κακογιάννη (για ασπρόμαυρη ταινία).

Ανεβαίνοντας στην σκηνή, η κάμερα «πιάνει» τον Άντονι Κουίν να χειροκροτά ενθουσιασμένος. Το αντίστοιχο για έγχρωμη ταινία κατέκτησαν τότε οι Elizabeth Ashley και Macdonald Carey για το «Ωραία μου Κυρία»

Όσο για τον Φωτόπουλο, τοποθέτησε το βραβείο πάνω από το… καζανάκι της τουαλέτας, αφού δεν το θεωρούσε απαραίτητο να διακοσμήσει κάποιο έπιπλο, αποκάλυψη την οποία είχε κάνει ο ηθοποιός Γιώργος Μιχαλακόπουλος.

Λίγα χρόνια αργότερα, το 1975, ο ελληνικής καταγωγής Ντιν Ταβουλάρης, σχεδιαστής παραγωγής, αρχιτέκτων, ζωγράφος και καλλιτέχνης θα κατακτήσει το αγαλματίδιο στην ίδια κατηγορία για την ταινία «Νονός 2» του Φράνσις Φορντ Κόπολα.

Όσκαρ Κοστουμιών

Η Θεώνη Βαχλιώτη Όλντριτζ κατακτά το χρυσό αγαλματίδιο το 1974 για τον «Υπέροχο Γκάτσμπι» του Τζακ Κλέιτον με πρωταγωνιστές την Μία Φάροου και τον Ρόμπερτ Ρέντφορντ. Η ίδια ήταν υποψηφια και το 1962 για την «Φαίδρα», καθώς και το 1960 για το «Ποτέ την Κυριακή»

Όσκαρ Καλύτερης Πρωτότυπης Μουσικής

Το 1981 ο Βαγγέλης Παπαθανασίου κερδίζει το χρυσό αγαλματίδιο για την εμβληματική μουσική στους «Δρόμους της Φωτιάς», μία ταινία που αναφέρεται στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού το 1924. Ωστόσο, o σπουδαίος συνθέτης δεν ήταν παρών στην απονομή, γιατί… φοβόταν να μπει σε αεροπλάνο!

Η ανακοίνωση γίνεται στο 5.40 του βίντεο, όπου ακούγεται και το εμβληματικό κομμάτι.

Μερικά χρόνια αργότερα, το 2015 ο ελληνικής καταγωγής Αλεξάντερ Ντεσπλά κερδίζει το αγαλματίδιο για τη μουσική της ταινίας “The Grand Budapest Hotel”, αλλά και το 2018 για την μουσική της ταινίας του Γκιγιέρμο ντελ Τόρο «Το Σχήμα του Νερού».

“The Grand Budapest Hotel”

“The Shape of Water” 

Όσκαρ Καλύτερου Τραγουδιού

Ο Μάνος Χατζιδάκις κατακτά το Όσκαρ για τα «Παιδιά του Πειραιά» που ακούστηκαν στο «Ποτέ την Κυριακή» (1961)

Το Όσκαρ παρέλαβε αντί του Μάνου Χατζιδάκι ο παραγωγός Ραούλ Λεβί και από τότε ξεκίνησαν τα ευτράπελα.  Η Ακαδημία το έστειλε ταχυδρομικώς, αλλά στη Γιουγκοσλαβία, το αγαλματίδιο… κλάπηκε! Η Ακαδημία του έστειλε αντίγραφο. Χρόνια αργότερα, η οικιακή βοηθός το βρίσκει στον κάδο των σκουπιδιών, το βγάζει και το παραδίδει στην αδελφή του συνθέτη, για να μην χαθεί…

Όσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ Μεγάλου Μήκους

And the Oscar went to… Λούι Ψυχογιός για το «The Cove» (2010)

Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας Κινουμένων Σχεδίων

Το χρυσό αγαλματάκι απονέμεται στον Ελληνοαυστραλό Τζορτζ Μίλερ για το «Happy Feet» το 2006.

Ο Λάνθιμος το «σήκωσε» μέσω της Ολίβια Κόλμαν (2019)

Ο Έλληνας σκηνοθέτης με την «Ευνοούμενη» έβαλε πλώρη για να σαρώσει τα Όσκαρ το 2019, καθώς ήταν υποψήφιος σε δέκα κατηγορίες.

Συγκεκριμένα διεκδίκησε τα Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερης Σκηνοθεσίας, Πρωτότυπου Σεναρίου, Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης, Φωτογραφίας, Καλύτερου Μοντάζ για τον Γιώργο Μαυροψαρίδη, Κοστουμιών, Α’ γυναικείου ρόλου για την Ολίβια Κόλμαν και διπλή υποψηφιότητα Β’ γυναικείου ρόλου για τις Έμμα Στόουν και Ρέιτσελ Βάις.

Ωστόσο, έφυγε μόλις με ένα –πολύ σκληρός ο ανταγωνισμός, όταν έχεις απέναντί σου τον Αλφόνσο Κουαρόν με το «Ρόμα» (Όσκαρ Σκηνοθεσίας, Φωτογραφίας και Ξενόγλωσσης) και το «Πράσινο Βιβλίο» του Πίτερ Φαρέλι (που τελικά κέρδισε το Καλύτερης Ταινίας). Το βραβείο για τον Λάνθιμο και την Ευνοούμενη απέσπασε η φανταστική Ολίβια Κόλμαν που κέρδισε το Όσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου.

Πέρα από τις νίκες, βέβαια, οι Έλληνες κινηματογραφιστές έχουν σημαντική παρουσία στην κούρσα των Όσκαρ με αρκετές υποψηφιότητες.

Ανάμεσα σε αυτές είναι αξέχαστες ταινίες και σκηνοθέτες, όπως ο Μιχάλης Κακογιάννης με τον «Ζορμπά» (καλύτερη ταινία, σκηνοθεσία), ο Κώστας Γαβράς με το «Ζ» (καλύτερη σκηνοθεσία), Μελίνα Μερκούρη στο «Ποτέ την Κυριακή» (υποψήφια για Α’ Γυναικείου), Βασίλης Γεωργιάδης με τα «Κόκκινα Φανάρια» (Καλύτερης Ξενόγλωσσης) και πολλές άλλες.

Διαβάστε επίσης:

Νίκος Εγγονόπουλος: Ο μεγάλος Έλληνας σουρεαλιστής ζωγράφιζε και εξώφυλλα μόδας (εικόνες)

«Παπαφλέσσας»: 5 άγνωστες ιστορίες της υπερπαραγωγής που μας καθηλώνει κάθε 25η Μαρτίου

Ζαβαρακατρανέμια: Τι σημαίνει το εμβληματικό τραγούδι του Γιάννη Μαρκόπουλου από την «Επιχείρηση Απόλλων»