Ένα από τα βιβλία που διαβάσαμε την περίοδο αυτή και που μας κέρδισε ολοκληρωτικά ήταν η «Τέχνη της Απώλειας» της Γαλλοαλγερινής συγγραφέως Alice Zeniter.
Πρόκειται για ένα σχεδόν αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα που αφηγείται με τρόπο τολμηρό τη ζωή και τη μοίρα τριών γενεών μιας οικογένειας φυλακισμένης σ’ ένα παρελθόν βαθιά ριζωμένο και τη μοίρα ανάμεσα στην Αλγερία και τη Γαλλία. Το βιβλίο εκπλήσσει με την ωριμότητα του γραψίματός του -αν αναλογιστεί κανείς πως η συγγραφέας είναι γεννημένη το 1986- ενώ ταυτόχρονα αποτελεί έναν βαθύ στοχασμό πάνω στο τι σημαίνει να νιώθεις παντού ξένος και ταυτόχρονα ελεύθερος να είσαι ο εαυτός σου, πέρα από κληρονομιές και προσωπικές ή κοινωνικές επιταγές.
Πώς μια χώρα αναδύεται από τη σιωπή;
Η Ναϊμά είναι μια σύγχρονη νεαρή Γαλλίδα αλγερινής καταγωγής. Η οικογενειακή της ιστορία φαντάζει στα μάτια της μακρινή, σχεδόν αδιάφορη. Και αυτό γιατί κανείς δεν της μίλησε ποτέ γι’ αυτήν.
Ο παππούς της ο Αλί πεθαίνει πριν προλάβει να τον ρωτήσει γιατί η Ιστορία τον έκανε έναν «αρκί», συνεργάτη των Γάλλων, διωγμένο από την πατρίδα του, προδότη για τους Αλγερινούς, ξένο δεύτερης κατηγορίας για τους Γάλλους.
Η Γιεμά, η γιαγιά της, θα μπορούσε ίσως να της απαντήσει, όχι όμως σε μια γλώσσα που η Ναϊμά θα την καταλάβαινε.
Όσο για τον Χαμίντ, τον πατέρα της, που φτάνει στη Γαλλία το καλοκαίρι του 1962 και βρίσκεται κλεισμένος μαζί με την οικογένειά του σ’ ένα γκέτο, δεν μιλάει πια για την Αλγερία των παιδικών του χρόνων. Και μόνο η ανάμνησή της τον πληγώνει.
Η Ναϊμά χωρίς να ξέρει λέξη καβυλικά ή αραβικά, επισκέπτεται το πατρικό χωριό στην Αλγερία. Γνωρίζει τους συγγενείς της που δεν ξέρουν λέξη γαλλικά και συναντά την εχθρότητα του αδελφού του παππού της, την καλοπροαίρετη ή κακοπροαίρετη αδιαφορία των ανδρών, την αγάπη των γυναικών που υφαίνουν γύρω της μια αγκαλιά αλληλεγγύης και στοργής.
Ελέγχοντας τα εκφραστικά της μέσα και κρατώντας τις αποστάσεις, η Ζενιτέρ αναζητά το δίδαγμα που θα της δώσουν οι πρόγονοί της· αλλά εκείνοι παραμένουν σιωπηλοί. Αντί να τους επικρίνει, η συγγραφέας προσπαθεί να γεμίσει τα κενά, να καλύψει τη σιωπή τους, να τους παραμερίσει με θαυμαστό τρόπο, για να βρει τον δρόμο της χειραφέτησης, τη δυνατότητα της αυτονομίας, την απελευθέρωση επιτέλους.
Ένα βιβλίο για τους ηττημένους, τους χαμένους της Ιστορίας, για την επώδυνη σχέση Γαλλίας και Αλγερίας που σημαδεύτηκε από την αποικιοκρατία και έναν πολυετή πόλεμο, για το πώς η ζωή των ατόμων συνυφαίνεται με την Ιστορία, το πώς σφραγίζεται από αυτήν, αλλά και το πώς, επίσης, μπορεί να χειραφετηθεί από αυτήν.
Ακολουθήστε μας στο Google News
και ενημερωθείτε πρώτοι για τα νέα άρθρα του
Google News