Οι συναυλίες με τίτλο “Midnight Bach” ξεκίνησαν το 2017 και έκτοτε παρουσιάζονται σχεδόν κάθε χρόνο, τη Μεγάλη Τρίτη κοντά στα μεσάνυχτα. Η ιδιαίτερα φορτισμένη ατμόσφαιρα της Μεγάλης Εβδομάδας αντανακλάται στα επιλεγμένα έργα του Johann Sebastian Bach.
Από τη Γεωργία Δρακάκη
Η ένθερμη υποδοχή των συναυλιών αυτών και η μεγάλη ανταπόκριση του κόσμου που τις έχει παρακολουθήσει και στηρίξει όλα αυτά τα χρόνια, τις μεταφέρει από φέτος στην ιστορική αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός.
Σε κατανυκτική ατμόσφαιρα και χαμηλό φωτισμό, λοιπόν, η βιολονίστα και βιολίστα Ίρις Λουκά, θα αποδώσει τα επιλεγμένα έργα του Johann Sebastian Bach, την 2η Σουίτα από τις 6 Σουίτες για σόλο τσέλο (σε μεταγραφή για σόλο βιόλα) και τη 2η Παρτίτα από τις 6 Σονάτες και Παρτίτες για σόλο βιολί την φετινή Μεγάλη Τρίτη 15 Απριλίου.
Το βιογραφικό της Ίριδας Λουκά ζαλίζει: είναι Διδάκτωρ του Ιονίου Πανεπιστημίου, κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης στην Μουσική Ερμηνεία και πτυχιούχος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του ΕΚΠΑ. Επίσης, Διπλωματούχος του Ωδείου Αθηνών και στα δύο όργανα (βιολί και βιόλα) και από το 2008 μόνιμο μέλος στις βιόλες της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών.
Έχει διδάξει στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών της Άρτας και από το 2023 είναι Επισκέπτρια Καθηγήτρια στο ΕΚΠΑ στην Ειδίκευση Οργάνου (Βιόλα) στο πλαίσιο του Προγράμματος/Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ του Πανεπιστημίου και της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών. Εμφανίζεται τακτικά σε ρεσιτάλ μουσικής Δωματίου και σόλο ρεσιτάλ.
Το Infowoman της επεφύλαξε μία σύντομη ανάκριση λίγο πριν την εμφάνισή της στον Παρνασσό, με αδημονία για την παράσταση και την ατμόσφαιρα που η ίδια η Ίρις Λουκά μάς έχει υποσχεθεί.
Πώς ξεκίνησε η αγάπη σας για την κλασική μουσική και η εμπλοκή σας ενεργά με αυτήν;
Η μητέρα μου έπαιζε πιάνο και με είχε συνέχεια δίπλα της. Με πήγε λοιπόν στα 7 μου στο Ωδείο Αθηνών όπου ξεκίνησα βιολί και πιάνο. Πήγαινα κανονικά στα μαθήματα αλλά δεν μου άρεσε η απομόνωση της μελέτης και δεν μπορούσα να συνδεθώ, τουναντίον, ζητούσα συνεχώς να σταματήσω. Ευτυχώς, δεν με άκουσε η μητέρα μου κι επέμενε! Ένας καινούριος κόσμος ανοίχτηκε μπροστά μου στο πρώτο μάθημα της μαθητικής ορχήστρας του Ωδείου, με τον Τάτση Αποστολίδη.
Αμέσως ένιωσα πως τώρα έχει νόημα όλο αυτό κι αισθάνθηκα πως έτσι θέλω να περάσω τη ζωή μου, στην ορχήστρα. Σιγά σιγά, βιωματικά, μέσα από αυτήν, άρχισα να συνδέομαι ουσιαστικά με τη μουσική αλλά και με την έννοια της κοινωνικής συνείδησης καθώς μαθαίναμε κι ακούγαμε πως υπάρχουν πολλές φωνές που λειτουργούν ταυτόχρονα για να μείνει στο μυαλό μας μια μελωδία, φωνές που μπορεί να μην ξεχωρίζουν αλλά είναι εκεί. Επίσης ο ρόλος του κάθε οργάνου, οι κανόνες συνύπαρξης, ο κοινός ρυθμός…μια οργανωμένη πανέμορφη μικρή κοινωνία, μια ουτοπία που για όσο παίζεται μια συμφωνία γίνεται πραγματικότητα. Μαγεύτηκα και παραμένω ακόμη ύστερα από 30 και χρόνια.
Έτσι, δεν έχω σταματήσει να έχω την κλασική μουσική ως τον βασικό κώδικα με τον οποίο αντιλαμβάνομαι τον κόσμο σε κάθε επίπεδο. Όλη μου η ζωή είναι συνδεδεμένη με αυτήν. Δεν εννοώ προφανώς εξ αυτής, αλλά το ότι αντλώ από την ηθική της πρακτική για να αντεπεξέλθω σε κάθε πλευρά της ζωής μου, στην πορεία μου την επαγγελματική, την ακαδημαϊκή, την καθημερινότητά μου, την πολύτιμη οικογένειά μου και τα παιδιά μου, στους φίλους μου. Μια πηγή δύναμης που δε στερεύει ποτέ.
Βιολί και Βιόλα. Μιλήστε μας. Ποια είναι η σχέση και οι διαφορές των οργάνων, αλλά και τα σημεία συνάντησης και καμπής τους;
Έχουν πολλά κοινά και μία βασική διαφορά: δεν υπάρχουν ανέκδοτα για το βιολί! Ειναι και τα δύο, υπέροχα όργανα, με τρεις (από τις τέσσερις) κοινές χορδές και με κοινή βασική τεχνική για όποιον επιθυμεί να περάσει από το ένα στο άλλο ή να είναι ενεργός και στα δύο. Είναι κυρίως το ρεπερτόριο που τα διαχωρίζει και ο ρόλος τους ανα εποχή και ανα σύνολο. Στα κουαρτέτα εγχόρδων η βιόλα έχει άλλο ρόλο, στην ορχήστρα της όπερας άλλο, στη συμφωνική μουσική μετά τους κλασικούς, άλλον. Όταν τα δούμε πια ως φωνές και όχι ως όργανα, αναδεικνύονται οι ιδιαιτερότητές τους ανα εποχή και συνθήκη. Μην ξεχνάμε πως τα βιολιά έχουν 2 φωνές (πρώτα και δεύτερα) και στο μεγαλύτερο μέρος του συμφωνικού ρεπερτορίου, τα πρώτα έχουν την χαρά της κύριας φωνής. Ιδανικά είναι υπέροχο να παίζεις άλλη φωνή στην ορχήστρα, άλλη σε κουαρτέτο και σόλο. Αλλά και με όποια σειρά κι αν συμβαίνει, η εναλλαγή στις φωνές και στους ρόλους είναι μεγάλο σχολείο στη μουσική μας εκπαίδευση. Είμαι τυχερή που μπορώ και εναλλάσσομαι, το επιδίωξα και μελέτησα και μελετάω πολύ για να το πετυχαίνω με τους όρους που επιθυμώ.
Εκτός από κλασική μουσική τι άλλα πράγματα ακούτε;
Ακούω κυρίως κλασική τζαζ της δεκαετίας του 40 και 50 και μπόσα νόβα (Βραζιλία) όταν θέλω να κάνω και κάτι άλλο μαζί ή όταν θέλω να φτιάξει η διάθεσή μου. Λατρεύω τις φωνές τους, τη μουσικότητά τους, την ακατατέργαστη εφευρετικότητα των αυτοδίδακτων μουσικών και την αισιοδοξία που έβαλαν μέσα σε αυτά τα έργα τόσο περίτεχνα οι δημιουργοί τους.
Μέσα στο εύρος των δεκαετιών που ασχολείστε με την κλασική μουσική, έχετε δει να αλλάζει η φυσιογνωμία του ελληνικού κοινού που προσέρχεται σε ένα κονσέρτο;
Φυσικά! Εκτός από ένα μεγάλο άνοιγμα στο ηλικιακό κομμάτι, που συμπεριλαμβάνει πια και τα παιδιά, βλέπουμε και περισσότερες παρέες, εκτός από οικογένειες. Όπως και στο θέατρο δηλαδή που υπάρχει μια κουλτούρα να δημιουργηθεί μια παρέα για να παρακολουθήσει μια παράσταση και είναι πολύ αισιόδοξο αυτό. Όμως όλα αυτά παραμένουν προνόμια της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Όσο η κλασική μουσική δεν πηγαίνει σε κάθε πόλη και χωριό, κάθε εβδομάδα, με συνέπεια και οργάνωση, δεν μπορούμε να μιλάμε για πρόοδο.
Είναι οδυνηρός ο αποκλεισμός της επαρχίας και η εγκατάλειψή της στο έλεος των συνεπειών της κακώς χρησιμοποιούμενης μουσικής και της κακώς παραγόμενης μουσικής, αυτής δηλαδή που στοχεύει σε κάθε άλλο πράγμα εκτός από την δημιουργία ισχυρών αισθητικών και κοινωνικών δεσμών. Είναι βάλσαμο η κλασική μουσική και πολύ λανθασμένα υπάρχει η προκατάληψη πως χρειάζεται γνώση ή προετοιμασία για να την ακούσεις και να συνδεθείς. Είναι βιταμίνη και κάνει μόνο καλό. Στα πάντα, σε όλους. Απλώς θέλει προσεκτικό σχεδιασμό, οργάνωση και πολλή πολλή αγάπη. Γιατί οι μεμονωμένες κινήσεις, μία συναυλία ας πούμε το χρόνο, δεν μπορούν να έχουν πραγματικό αντίκτυπο και αποτέλεσμα. Μικρά σύνολα μουσικής δωματίου θα έπρεπε να οργώνουν τη χώρα και να επιστρέφουν στα μέρη που παίζουν, τακτικά και με πρόγραμμα. Αυτή είναι η γνώμη μου και το όραμά μου.
Τι συμβολίζει για σας, για την ψυχή σας ο Μπαχ και η μουσική του; Πού σας πάει και πού θα μας πάτε εσείς μαζί του τη Μεγάλη Τρίτη στον Παρνασσό;
Τα έργα που επιλέγω για τη συναυλία της Μεγάλης Τρίτης ανήκουν στη μεγαλύτερη ενότητα έργων πάνω στα οποία έκανα το διδακτορικό μου. Στην πρώτη σελίδα του χειρογράφου του Johann Sebastian Bach από τις 6 σονάτες και παρτίτες για σόλο βιολί, γράφει ο ίδιος “Sei Solo” που στα λατινικά σημαίνει ή έξι (6) ή “είσαι”. Αν ήθελε τον αριθμό, θα μπορούσε να βάλει πληθυντικό στο solo/soli; Αινιγματικός και χωρίς κανένα θεωρητικό σύγγραμμα απο τα χέρια του, τα έγραψε όλα με νότες μόνο (!) λαμβάνουμε ένα μήνυμα 300 χρόνια μετά τη σύλληψη αυτών των έργων (1720). “Είσαι μόνος ή εσύ είσαι μόνο”. Είτε προς το θεό είτε προς τον άνθρωπο, η φιλοσοφική βάση είναι η ίδια.
Η μοναχικότητα και ο αντικατοπτρισμός όλου του κόσμου σε ένα μόνο στοιχείο. Η ησυχία της αφοσίωσης και της πίστης. Κάτι που έρχεται μετά από το “θόρυβο” της κοινωνικής συνύπαρξης, όσο αρμονικός κι αν είναι αυτός και μας μαθαίνει πώς μπορεί να προκύψει αφαιρετικά από αυτήν καθώς επίσης πως είναι εξίσου απαραίτητο για την ισορροπία του ατόμου και του κόσμου όλου. Και είναι η φυσική πορεία του ανθρώπου που έχει την τύχη να μεγαλώνει, νιώθω. Αυτός είναι για μένα ο Μπαχ, τα έργα του για ένα όργανο… “Το σύμπαν σε ένα καρυδότσουφλο” όπως γράφει και ο Stephen Hawking.
Επόμενη συναυλία σας πότε, κυρία Λουκά;
Κάθε εβδομάδα, δίνουμε τις τακτικές μας συναυλίες με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, αλλά και πολλές συναυλίες με μικρότερα σύνολα. Ενδεικτικά, 6 Απριλίου θα βρίσκομαι στο Meleagris Art Festival έργα για μεσόφωνο, βιόλα και πιάνο, 5 Μαΐου στην Εθνική Πινακοθήκη με το σύνολο εγχόρδων Athens Classical Players, μέσα Μαΐου στην Κέρκυρα με σύνολο του Πανεπιστημίου έργα του Γ.Σισιλιάνου, σόλο Μπαχ και συνεχίζουμε όλο το καλοκαίρι αυθόρμητα ή οργανωμένα!
Info
Φιλολογικός Σύλλογος Παρνασσός | Πλ. Αγίου Γεωργίου Καρύτση 8, Αθήνα
Μεγάλη Τρίτη 15/4, 23:00 | Διάρκεια : 60′
ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ: https://www.ticketservices.gr/event/parnassos-midnight-bach/?lang=el
Τιμές Εισιτηρίων: 15€ διακεκριμένη | 12€ πλατεία & εξώστης | 10€ μειωμένο (άνεργοι, φοιτητές, ΑμεΑ)
Google News