Τι μπορεί να κρύβεται πίσω από τη υπερβολική διστακτικότητα των ανθρώπων απέναντι στον εμβολιασμό;

Τι μπορεί να κρύβεται πίσω από τη υπερβολική διστακτικότητα κάποιων ανθρώπων απέναντι στον εμβολιασμό; Ποιές μπορεί να είναι οι ψυχολογικές διεργασίες που καταλήγουν σ’ αυτήν την υπαρβολική, και συχνά επιζήμια, άμυνα;

Από τον Ορέστη Γιωτάκο, Ψυχίατρος (M.D., M.Sc., Ph.D.)

Καταρχήν ο σκεπτικισμός, και εν τέλει η άρνηση, εμφανίζονται συχνά ως η λογική εξήγηση δυσεξήγητων γεγονότων ή καταστάσεων, δημιουργώντας μια ψευδή αίσθηση ελέγχου των καταστάσεων. Μία σειρά από προκαταλήψεις, πεποιθήσεις και στερεότυπα θα ενισχύσουν την κατάσταση αυτή.

Τείνουμε να πιστεύουμε τις πληροφορίες μελών της οικογένειάς μας, συντηρούμε πεποιθήσεις που ευνοούν τα προσωπικά μας συμφέροντα, «ανακαλύπτουμε» αυτό ακριβώς που ψάχνουμε, πιστεύουμε αυτό που συμφωνεί με τα πιστεύω μας, κ.ά. Όλα αυτά σε ένα πλαίσιο όπου ο εγκέφαλός μας δεν συμπαθεί την αβεβαιότητα και την αοριστία.

Ο ρόλος των ψευδών ειδήσεων

Η τυχόν συνύπαρξη ψευδών ειδήσεων έρχεται να ενισχύσει και να παγιώσει τον αρνητισμό. Ποια είναι όμως εκείνη η ψυχολογική διεργασία που κρύβεται πίσω από την ευαλωτότητα των ατόμων στις αυθαίρετες και ψευδείς πληροφορίες; Καταρχάς, χρησιμοποιούνται αφηγήσεις που περιέχουν τόσα ακριβώς δεδομένα ώστε να κάνουν ένα γεγονός πιστευτό, ενώ το υπόλοιπο μέρος της πειθούς ανατίθεται μάλλον στο ίδιο το άτομο και στα μοτίβα των πεποιθήσεων και σκέψεών του.

Κατόπιν, η προσοχή του ατόμου θα εστιαστεί σε πληροφορίες που είναι συναφείς με τις ήδη εσωτερικευμένες απόψεις του και έτσι είναι ευκολότερο να «προεπιλέξει» εκείνα τα γεγονότα και τις απόψεις που μειώνουν το άγχος και ενισχύουν την άποψη του για τον κόσμο.

Αντιμετώπιση

Τι μπορείτε, όμως, να κάνετε συζητώντας με άτομα που είναι έντονα διστακτικά απέναντι στον εμβολιασμό;

• Μπείτε στη θέση του. Συχνά το άτομο αυτό μπορεί να φοβάται και να έχει άγχος
• Μην ειρωνεύεστε. Προσπαθήστε να καταλάβετε γιατί πιστεύει αυτό που πιστεύει
• Ενθαρρύνετε μια ανοιχτή συζήτηση με ερωτήσεις
• Ζητήστε λεπτομέρειες για τη θεωρία του, ώστε να τον οδηγήστε σε διαδικασία αναστοχασμού
• Χρησιμοποιήστε ποικιλία πηγών σχετικά με το θέμα
• Επικεντρωθείτε σε απλά γεγονότα και στη λογική, μην καλύπτετε κάθε λεπτομέρεια.
• Μην πιέζετε τα πράγματα. Η υπερβολική πίεση θα μπορούσε να φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα
• Δώστε χρόνο να επεξεργαστεί αυτά που του είπατε και ξαναπροσπαθήστε

Από τον Ορέστη Γιωτάκο, Ψυχίατρος,

www.orestisgiotakos.gr, www.obrela.gr, [email protected]