Πολλοί άνδρες μεγάλωσαν σε σπίτια όπου η περίοδος και τα ορμονικά συμπτώματα που η μητέρα βίωνε προ αυτής, παρέμεναν μυστικά. Η περίοδος ήταν μια λέξη κυκλωμένη από μυστήριο, αλλά και ντροπή καθώς η άγνοια και η σιωπή, ακόμα και των ίδιων των γυναικών, οδηγούσε τη φαντασία να πλάθει απαξιωτικές ιστορίες.
Η ματωμένη σερβιέτα ή το ταμπόν της περιόδου, κλεισμένη ερμητικά σε πλαστική σακούλα, δεν φαινόταν ποτέ στο καλαθάκι του μπάνιου και η έκφραση «έχει τα ρούχα της» άφηνε να εννοηθεί ότι κάτι συμβαίνει στη μητέρα ή την αδελφή αλλά… τι;
Ο άνδρας φυλακισμένος στην άγνοια
Η άγνοια αυτή οδήγησε και οδηγεί ακόμη πολλούς άντρες στο να μη γνωρίζουν ότι οι ορμόνες παίζουν σημαντικό ρόλο στην διάθεση μιας γυναίκας. Σαστίζουν μπροστά σε μια τέτοια αλλαγή και δυσκολεύονται να κατανοήσουν το τι ακριβώς συμβαίνει. Κάποιοι προτιμούν να αποσυρθούν (μέχρι να περάσει η μπόρα) και κάποιοι παίρνουν τοις μετρητοίς τα όσα συμβαίνουν ή λέγονται και ενδίδουν σε διαμάχες που μπορεί να πληγώσουν ανεπανόρθωτα τη σχέση.
Ορμονικό Ημερολόγιο
Μέρα 7η μετά την περίοδο
«Οι μέρες κυλούν όμορφα. Είχαμε χαθεί τον τελευταίο καιρό. Δουλειά, δουλειά, η μόνη μας χαρά ερχόταν τη στιγμή που βρισκόμασταν το βράδυ κατά τις εννιά. Περίμενε ο ένας τον άλλο στη γωνία των δρόμων που ένωνε τα γραφεία μας, να πάμε για φαγητό. Και μετά επιστροφή στο σπίτι και αποκαμωμένοι πέφταμε για ύπνο. Μου είχε λείψει το άγγιγμα της, να καθόμαστε με τα πόδια μας μπερδεμένα και να διαβάζουμε, να μιλάμε για άσχετα πράγματα. Μου είχε λείψει η τρυφερότητα και το φιλί της που τον τελευταίο καιρό είχε γίνει, ελέω έλλειψης χρόνου, βιαστικό. Μου είχε λείψει η γαλήνη του, απλά να είμαι μαζί της. Την νοιώθω ότι είναι και εκείνη τρυφερή μαζί μου και το πρόσωπό της λάμπει.»
Μέρα 14η μετά την περίοδο
Αυτές οι μέρες είναι ακατάλληλες για ανηλίκους. Είναι γεμάτες παιχνίδια και έρωτα και μιας οικειότητας που αναζωπυρώνει τις φλόγες του πρώτου καιρού. Ακούω τη φωνή της γυναίκας μου πιο ψιλή, την βλέπω να προσέχει την εμφάνισή της λίγο παραπάνω και αναδύει μια μυρωδιά που με κάνει να θέλω να χαθώ μέσα σε αυτήν».
Μέρα 5η πριν από την περίοδο
«Κάνε λίγο πιο εκεί» μου είπε καθώς ξαπλωμένοι απολαμβάναμε στη μικρή οθόνη του κινητού ένα επεισόδιο από την αγαπημένη μας σειρά. «Ζεσταίνομαι και οι τρίχες από το πόδι σου με ενοχλούν». Τραβήχτηκα στην άκρη του κρεβατιού απορημένος. Το air condition δούλευε στο φουλ, σχεδόν είχα παγώσει. «Τι έγινε τώρα;» σκέφτηκα. Η αλήθεια είναι από το πρωί κάτι υπήρχε στην ατμόσφαιρα. Παρατήρησα αρκετές φορές τον εαυτό μου να είναι ανήσυχος και εκνευρισμένος. Προσπαθούσα να βρω το λόγο αλλά μάταια. Σηκώθηκα, τράβηξα την κουρτίνα στο παράθυρο και άφησα τη ματιά μου να χαθεί στο δάσος. «Όλο στο παράθυρο να κοιτάς τη μηχανή» άκουσα τη φωνή της εκνευρισμένη. «Να πρόσεχες και εμένα έτσι». Γύρισα, έτοιμος να απαντήσω αλλά η φωνή μου σταμάτησε σε ένα απορημένο «μα…»
Μία ημέρα πριν την περίοδο
«Εύρηκα!» πήγα να φωνάξω αλλά κρατήθηκα. Ναι, τώρα όλα είχαν αρχίσει να αποκτούν νόημα. Την προηγούμενη βραδιά είχα ξυπνήσει από κάτι περίεργους ήχους. Σαν χαρτί από σοκολάτα που σκίζεται. Άνοιξα τα μάτια μου και την είδα, στο φως του κινητού της να τρώει μια ολόκληρη μαύρη σοκολάτα. Φαινόταν έτοιμη να ξεκινήσει καυγά ενώ ταυτόχρονα στα μάτια της γυάλιζαν δάκρυα.
«Τι κάνεις τέτοια ώρα;» ρώτησα απορημένος. «Πεινάω» μου είπε κοφτά και συνέχισε να μασουλά. Αλλά και το άλλο; Μια ζέστη, μια κρύο, να μην μπορώ να βρω την ιδανική για εκείνη θερμοκρασία. Και η κούρασή της επίσης. Δεν μπορούσα να καταλάβω πώς γίνεται να κάνουμε 300 χιλιόμετρα τη μέρα και να θέλει κι άλλο και από χθες να παραπονιέται για τις μικρές βόλτες στο βουνό. Τώρα βγάζει νόημα και η επιμονή της να μιλήσουμε για τη σχέση μας και πως η συζήτηση για το τι θα δούμε αύριο είχε τόσο πάθος και ένταση από μεριά της. Οι μέρες της ήταν συναισθηματικά δύσκολες γιατί περίμενε περίοδο.»
“Οι δύσκολες μέρες”
Κάθε μήνα πολλές γυναίκες βιώνουν μια σειρά από συμπτώματα που τις επηρεάζουν τόσο σε σωματικό όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο. Είναι οι λεγόμενες «δύσκολες μέρες» που κάνουν την εμφάνισή τους περίπου μια εβδομάδα πριν την περίοδο, το προεμμηνορυσιακό σύνδρομο (PMS), που χαρακτηρίζεται από συναισθηματικά συμπτώματα όπως ευερεθιστότητα, κατάθλιψη, κούραση, νευρικότητα, σύγχυση, σωματικά συμπτώματα όπως διόγκωση μαστών, επιθυμία για κατανάλωση γλυκών ή αλμυρών, αϋπνία, πόνο στη μήτρα. Τα συμπτώματα είναι αποτέλεσμα ορμονικών αλλαγών αλλά και του καθημερινού άγχους και η έντασή τους επηρεάζεται τόσο από τους τρόπους που το διαχειρίζεται η ίδια η γυναίκα αλλά και το αν υπάρχει ή όχι υποστηρικτικό περιβάλλον δίπλα της.
Η καταιγίδα των ορμονών που πολλές γυναίκες βιώνουν στη διάρκεια του προ-εννηνορροικού συνδρόμου, ξεπερνάει τις δυνάμεις τους. Εύκολα μπορεί να το κατανοήσει αυτό ένας άντρας όταν αποφασίσει να παρατηρήσει συνειδητά τις αλλαγές που θα συμβούν στη σύντροφό του κατά τη διάρκεια του μήνα. Οι μέρες αυτές θα είναι για πολλά ζευγάρια μια δοκιμασία αν και οι δύο πλευρές δεν αναλάβουν την ευθύνη που τους αναλογεί.
Οι γυναίκες χρειάζονται να μάθουν να ρίχνουν ρυθμούς, να μην κρύβουν ότι τους συμβαίνει και να ζητούν βοήθεια και οι άντρες να προσπαθήσουν να γνωρίσουν όλα αυτά που βιώνουν οι γυναίκες εκείνες τις μέρες.
Τις μέρες αυτές οι σύντροφοί τους χρειάζονται όλη τη βοήθεια που μπορούν να λάβουν τόσο πρακτικά όσο και συναισθηματικά. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι τα συμπτώματα του προεμμηνορυσιακού συνδρόμου (PMS) είναι έντονα και είναι πραγματικά πάρα πολύ δύσκολο να τα διαχειριστούν με τη δύναμη της θέλησής τους.
Πολλές γυναίκες νιώθουν ενοχές και ντροπή που δεν μπορούν να ελέγξουν τον εαυτό τους και τις συμπεριφορές τους την περίοδο αυτή. Και εμείς ως σύντροφοι μπορούμε να είμαστε μέρος της λύσης, σύντροφοι με κατανόηση και συμπόνια. Όπως θα θέλαμε άλλωστε να είναι η σύντροφός μας στις δικές μας δύσκολες στιγμές.
Μια μέρα μετά την περίοδο
Τα χαρακτηριστικά της έχουν μαλακώσει. Χαμογελά και πάλι. Έρχεται και με αγκαλιάζει και μου λέει καλημέρα. Μαγικά το σώμα της έχει ξεπρηστεί. «Τι θες να κάνουμε σήμερα; » με ρωτά τιτιβίζοντας σαν να μην συνέβη τίποτε τις προηγούμενες μέρες.
Η γνώση βοηθά. Είχα μπει στον κόπο να ψάξω πληροφορίες για το PMS, είχα μιλήσει και μαζί της για το τι έχει ανάγκη τις ημέρες αυτές. Και τελικά, το πιο χρήσιμο εργαλείο μου το είχε δώσει η ίδια. Μου το είχε πει άλλωστε «Μην τα παίρνεις προσωπικά, δεν έχει να κάνει με εσένα».
Σημαντική σημείωση: Δεν επηρεάζονται όλες οι γυναίκες από τις ορμόνες τους. Κάποιες βιώνουν τα παραπάνω συμπτώματα τόσο αδιόρατα χωρίς καν οι ίδιες ή ο περίγυρος τους να κατανοήσουν διαφορά.
Δημήτρης Κουτζαμάνης
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Βιβλιογραφία
Vivienne, P. (2011) Ορμόνες, η αλήθεια για τις ουσίες που κυβερνούν τη ζωή μας. Εκδόσεις Μοντέρνοι καιροί, Αθήνα.
Halbreich, U. (2006). History and trajectory of PMS: towards a balanced adaptation and a biosocial homeostasis. Journal of Reproductive and Infant Psychology
Strine, T., Chapman, D. and Ahluwalia, I. (2005). Menstrual-Related Problems and Psychological Distress among Women in the United States. Journal of Women’s Health
Σχετικά Άρθρα
Google News